قديمی‌ترين استقرارگاه‌ بشر در فارس تخريب شد

غار اشکفت گاوي که يکي از استقرارگاه‌هاي بشر است بدون بررسي و حفاري‌ توسط دستگاه‌هاي سنگ شکن تخريب شد. سقف اين غار چندي پيش درحالي فروريخت که پيگيري خبرنگارCHN از مسئولان ميراث‌فرهنگي استان فارس بي‌نتيجه باقي‌ماند و معاون پژوهشکده باستان‌شناسي تخريب اين غار را خارج از حوزه کاري پژوهشکده دانست.

خبرگزاري ميراث‌فرهنگي ـ گروه ميراث‌فرهنگي ـ درحالي غار اشکفت گاوي بدليل استخراج سنگ توسط کارگاه پتروشيمي با تخريب جدي مواجه شده که مدتي پيش باستان‌شناسان خبر از ريزش سقف آن دادند. اين درحالي است که هنوز مشخص نشده کدام ارگان و يا نهاد دولتي به کارگاه پتروشيمي مجوز استخراج سنگ درحريم درجه يک غار را داده است! اما مسئله‌اي که هم‌اکنون نگراني باستان‌شناسان را چند برابر کرده نبود امکان ورود آن‌ها به محوطه غار است.

به‌گزارش CHN، "غار اشکفت گاوي" به عنوان يکي از قديمي‌ترين استقرارگاه‌هاي شناخته‌ شده بشر در مرودشت استان فارس درمعرض تخريب و خطر ريزش قرار گرفته‌ است. درحال‌حاضر اين غار که طبق تخمين و يافته‌هاي باستان‌شناسان مربوط به دوران پارينه سنگي است خوراک دستگاه‌هاي سنگ‌شکن پتروشيمي شده است. اين غار در دامنه شمالي کوه سبز و در فاصله پنج کيلومتري جنوب غرب شهرستان مرودشت در استان فارس قرارگرفته است.

«فرهادعليپور» باستان‌شناس، درحالي از عدم ورود به غار اشکفت گاوي با مجوز باستان‌شناسي اظهار نگراني مي‌کند که معتقد است، با اينکه اطراف غار اشکفت گاوي فنس کشيده شده اما استخراج سنگ‌ها توسط کارگاه باستان‌شناسي اين غار را کاملا از بين برده است به‌طوري‌که چندي پيش سقف غار کاملا فرو ريخت.

به‌گفته وي، با اينکه بخشي از سقف غار فرو ريخته اما هنوز هيچ باستان‌شناسي اجازه ورود به اين منطقه را ندارد به‌طوري‌که هفته گذشته وقتي قرار شد غار مورد بررسي قرار گيرد افراد کارگاه سنگ‌شکن مانع آن شدند. اين درحالي است که غار اشکفت گاوي متعلق به دوران پارينه سنگي است و به‌عنوان يکي از قديمترين استقرارگاه‌هاي بشر از اهميت به‌سزايي برخوردار است.

عليپور با بيان اينکه گمانه‌زني‌هاي باستان‌شناسان و تکه‌هاي استخوان در غار اشکفت گاوي منجر به پيدايش فرضيه همنوع‌خواري شده است ادامه مي‌دهد: «گمانه‌زني‌هايي که دو باستان‌شناس خارجي البته به‌طور آزمايشي بر يافته‌هاي اين غار داشتند حاکي از فرصيه همنوع‌خواري بود که درحال‌حاضر نيازمند اطلاعات بيشتر است. اما باتوجه به اهميت اين موضوع نه‌تنها حفاري ديده نمي‌شود بلکه کارگاه استخراج با فعاليت روزافزون همچنان به‌کار خود ادامه مي‌دهد.

«قزلباش»، معاون رئيس پژوهشکده باستان‌شناسي با تاييد تخريب غاراشکفت گاوي مسئوليت حفاظت غار را وظيفه سازمان ميراث‌فرهنگي استان دانست و افزود: «درست است که بلدوزرها درغار اشکفت گاوي مشغول به فعاليت هستند اما اين موضوع در حيطه کاري پژوهشکده نيست.»

به‌گفته وي، مسئوليت تخريب غار اشکفت گاوي به عهده مسئولان استان به‌ويژه اداره حقوقي استان فارس است و به‌هيچ وجه به پژوهشکده باستان‌شناسي مرتبط نيست.

قزلباش در پاسخ به اين‌ پرسش که مجوز احداث کارگاه سنگ شکن مربوط به پژوهشکده مي‌شود و آيا از پژوهشکده جهت احداث کارگاه سنگ‌شکن استعلام گرفته شده اينطور پاسخ مي‌دهد: «اگر باستان‌شناسي بخواهد در محوطه‌اي فعاليت‌ کند از پژوهشکده مجوز مي‌گيرد. استعلام و اخذ مجوز احداث کارگاه پتروشيمي روندي دارد که بايد از سازمان استان و اداره حقوقي پيگيري شود.»

درحال‌حاضر از "غار اشکفت گاوي" يافته‌هاي باستاني متنوعي به دست آمده است که مي توان به تدفين انساني متعلق به انسان هوشمند (هوموساپينس)، ابزارهاي سنگي و ابزار استخواني اشاره کرد. در ميان بقاياي مزبور تعدادي استخوان انساني نيز کشف شده بود که به آمريکا منتقل شده است. بقاياي انساني شامل ده قطعه از بخشهاي مختلف جمجمه و ديگر اعضا انساني بوده است.

اين‌درحالي است که آزمايش کربن 14 انجام گرفته بريافته هاي به دست آمده از غار، تقسيم بندي فرهنگي و گاهنگاري غار را به دوره پارينه سنگي جديد دوره زبرين نسبت مي دهد که تاريخ آن بين سالهاي 27هزار تا 16 هزار سال پيش را نشان مي دهد.