گلايه اين بيمار، نمونه‌يي از خيل اعتراضات مردمي است كه از داشتن يك بيمارستان در شهر محل سكونت خود، «دير» محرومند. 25 سال قبل نخستين كلنگ احداث بيمارستان دير بر زمين خورد اما در همان اوايل ساخت، به دليل نامعلوم ادامه فرآيند احداث متوقف شد تا اينكه پنج سال قبل و به علت فرسودگي سازه قبلي، ساخت بيمارستان جديدي در ابتداي شهر بردستان، واقع در پنج كيلومتري شهر دير و در جوار همين ساختمان نيمه كاره آغاز شد اما تكميل اين ساختمان نيز در همان اوايل ساخت ابتر ماند.

شهرستان دير با 52 هزار سكنه و چهار شهر و 57 روستا و ده، در حالي از نداشتن يك بيمارستان مجهز عمومي رنج مي‌برد كه مردمان اين شهر در تمام سال‌هاي زندگي‌‌‌‌شان شرايط دشواري همچون گرما و زمختي هوا، نداشتن آب آشاميدني سالم وخشكسالي گهگاهي را هم متحمل شده‌اند.

در جوار تمام مشكلات ريز و درشت، نبود يك بيمارستان مجهز هم، بر حجم مشكلات ساكنان اين شهر افزوده و بايد براي بهبودي و درمان خود با تحمل هزينه‌هايي كه چندان تناسبي با توان مالي شان ندارد عازم شهرهايي همچون بوشهر، كنگان يا شيراز شوند و مسافتي طولاني را به اميد بهبودي تحمل كنند. در بدترين حالت هم گزيري نيست جز آنكه راهي تهران و مسافتي 12 ساعته شوند. در حالي كه مجموع هزينه‌هاي تحميل شده به بيماران، به‌واسطه عزيمت به شهرهاي دور و نزديك برخوردار از بيمارستان مجهز هم كمرشكن است. چنان‌كه هزينه كرايه تاكسي تلفني از شهر دير يا ساير شهرهاي شهرستان به مقصد تهران450000 تومان، شيراز180000 تومان، بوشهر90000 تومان وكنگان12000 تومان است. اگر بيماري ناچار به اقامت در هتل يا مسافرخانه در يكي از شهرهاي مقصد باشد هم، هزينه‌يي در نوسان بين 120 هزار الي 200 هزار تومان براي هر شب را بايد بپردازد و در نهايت، بيماراني كه قادر به پرداخت هزينه اقامت نيستند معمولا در محوطه بيمارستان شب را به صبح مي‌رسانند.

تعداد زيادي از ساكنان دير كه با فقر دست به گريبانند، پس از آمد و شدها و پيگيري‌هاي فراوان و خسته‌كننده، موفق مي‌شوند بخشي از مخارج هنگفت پرداخت شده براي درمان و مداواي خود را از سازمان‌هاي حمايتي همچون كميته امداد يا سازمان بهزيستي كشور دريافت كنند. اما عده‌يي ديگر از بيماران هم به علت ناتواني از پرداخت هزينه‌هاي درمان، با انصراف اجباري از پيگيري مداواي خود، از بهبودي محروم مي‌شوند كه پايان زندگي اين بيماران، مرگ تدريجي بر اثر عود بيماري است.

تمام اين مشكلات قابل حل بود اگر در شهرستان دير بيمارستان مجهزي وجود داشت كه در اين صورت، بيماري جان خود را بر اثر ناتواني از پرداخت هزينه‌هاي درمان و مخارج جانبي غيرقابل گريز از دست نمي‌داد و آرامش رواني ساكنان شهر پابرجا مي‌ماند.

تصور و بازنمايي اين لحظات و صحنه‌ها براي مردم شهرستان دير واقعا دردناك است كه به ياد آورند عزيزان، خويشاوندان و دوستان بيمارشان بر اثر كمبود يا نبود امكانات بهداشتي و درماني مثل آمبولانس و اكسيژن و داروهاي لازم، فوت كرده يا جان خود را در جاده‌هاي منتهي به كنگان و بوشهر از كف داده‌اند.

شرايط عمومي شهري كه بيمارستان ندارد

شهرستان دير داراي پنج مركز بهداشتي، 11 خانه بهداشت، پنج پايگاه بهداشتي، يك آزمايشگاه، يك دستگاه تصوير‌برداري، يك اورژانس شهري و پنج اورژانس جاده‌يي است. در شهر دير غير از چند دندانپزشك و يك يا دو مطب مامايي عمومي، باقي پزشكان، متخصص عمومي هستند. روزهاي تعطيل، تنها مركز درماني قابل مراجعه، مركز بهداشتي درماني حضرت مهدي است كه اغلب اوقات، فقط يك يا دو پزشك عمومي در آن مستقر هستند. مركزي كه در ايام تعطيل ازدحامي از جمعيت را پذيراست كه البته در روزهاي غير تعطيل هم عده زيادي از مردم به همين مركز مراجعه مي‌كنند زيرا هزينه مداوا و معاينات در اين مركز بسيار ناچيز است.

در اين شهرستان واقع شده در انتهاي جنوبي استان بوشهر رد پايي از زايشگاه ديده نمي‌شود و مادران باردار بايد براي وضع حمل به بيمارستان كنگان يا بوشهر بروند و چند روزي را در بيمارستان‌هاي نه چندان بهداشتي و پاكيزه اين دو شهر سپري كنند. نبود زايشگاه در شهرستان دير در حالي است كه در سال‌هاي پيش از انقلاب، تمام نوزادان، متولد دير بودند اما امروز در شناسنامه بسياري از نوزادان ساكن دير، محل تولد، كنگان يا بوشهر نوشته مي‌شود.

مسوولان چه مي‌گويند

چندي قبل، شاپور رستمي؛ معاون عمراني استاندار بوشهر پس از بازديد از محل بيمارستان نيمه ساز دير، نبود نظارت بر ساخت بيمارستان را عامل توقف پيشرفت بيمارستان دانسته بود. شيخ موسي احمدي؛ نماينده دير هم همين نظر را تاييد كرده و نبود نظارت مستمر مسوولان و توقف پيگيري مراحل احداث بيمارستان را در ناتمام ماندن اين مركز درماني موثر مي‌داند. وي اما مي‌افزايد كه تمام مسوولان در تمام دوره‌ها تلاش بر اتمام پروژه‌هاي عمراني دارند اما به هر حال در مواجهه با موانع، شيوه برخورد هر يك از مسوولان با توجه به تخصص آنان متفاوت خواهد بود كه در اين‌صورت ممكن است پروژه‌يي به نتيجه نرسد.

بايد افزود كه ساخت بيمارستان جديد دير، پنج سال قبل بر عهده موسسه الهادي (از نهادهاي وابسته به قرارگاه خاتم الانبيا) گذاشته شد. البته از نظر نماينده شهرستان دير از آنجا كه موسسه الهادي زيرنظر قرارگاه خاتم‌الانبيا قرار داشته و اين قرارگاه از بنيه مالي بسيار قوي برخوردار است، واگذاري ساخت مجدد بيمارستان به اين نهاد، تغييري در روند كار ايجاد نمي‌كند و موسسه مذكور مي‌تواند حتي در مواقعي كه قوه مجريه دچار كمبود بودجه باشد به وزارتخانه‌هاي مسوول در ساخت بيمارستان، كمك مالي هم اعطا كند. چنان كه به گفته وي 5/7 ميليارد تومان بودجه از محل اعتبارات وزارت نفت به اين موسسه تخصيص داده شده كه تاكنون پنج ميليارد تومان از اين رقم واريز شده و قرار است 5/2 ميليارد تومان باقي مانده هم در آينده پرداخت شود كه يكي از مسوولان منطقه ويژه اقتصادي پارس كه مايل به ذكر نام خود نبوده مي‌گويد: «5/2 ميليارد تومان باقي مانده هم پرداخت شده و اعلام كرده‌ايم كه توان مالي آن را داريم تا تمامي اعتبارات لازم براي ساخت و تجهيز بيمارستان دير را پرداخت كنيم اما مسوولان موسسه الهادي هنوز صورت وضعيت‌هاي مربوطه را جهت واريز بودجه‌هاي بعدي به منطقه ويژه تسليم نكرده‌اند.»

به نظر مي‌رسد كه مسوولان وزارت بهداشت هم بايد از بابت توقف در احداث بيمارستان دير كه مي‌تواند زير مجموعه دانشگاه علوم پزشكي استان بوشهر و اداره بهداشت شهرستان دير به شمار‌ آيد، مورد سوال قرار گيرند. علاوه بر آن‌كه مسووليت پاسخگويي و قصور ساير مسوولان همچون اعضاي شوراي شهر و شهرداري، فرمانداري و نمايندگان ادوار گذشته اين شهرستان هم نبايد كمتر از سايرين فرض شود.

در عين حال، با توجه به تاكيدات قانون اساسي كه به نمايندگان، اختيار چانه‌زني با مسوولان مربوطه در دولت بر سر افزايش بودجه‌هاي تخصيص يافته به حوزه انتخابيه را داده و هر نماينده صلاحيت دارد كه با ابزار تذكر و سوال از وزراي دولت، عملكرد مسوولان دولت را به چالش كشيده و آنان را مورد بازخواست قرار دهد، شيخ موسي احمدي در پاسخ به اينكه تاكنون چه اقدامات قانوني براي رايزني درباره تخصيص بودجه به بخش درمان استان بوشهر و تذكر و سوال از وزراي بهداشت وقت انجام داده مي‌گويد: «به وزراي بهداشت دولت دهم و يازدهم چند بار تذكر داديم و يك‌بار هم تحقيق و تفحص از وزارت بهداشت در ارتباط با علت ساخته نشدن بيمارستان داشته‌ايم. اما سوال از هيچ كدام از وزراي بهداشت نداشته‌ام چون قبل از طرح سوال ابتدا با مسوول مربوطه رايزني مي‌كنيم تا به نتيجه برسيم و اگر به نتيجه نرسيديم آن وقت اقدام به سوال مي‌كنيم.»

بنا بر اطلاع احمدي، ساخت و ساز بيمارستان دير با كمبود بودجه مواجه نبوده و طبق پيش بيني رديف‌هاي بودجه از محل بودجه وزارت نفت، اعتبارات تجهيز و احداث بيمارستان هم موجود بوده است. همچنين به استناد گزارش رسمي دانشگاه علوم پزشكي استان بوشهر، اكثر اراضي متعلق به مراكز و پايگاه‌هاي بهداشتي، به خصوص زمين بيمارستان توسط خيرين شهرستان به اداره بهداشت واگذار شده علاوه بر آنكه هزينه تامين بسياري از امكانات و لوازم درماني از جمله آمبولانس، ساكشن و سل كانتر و... هم توسط نيكوكاران دير پرداخت شده است. با چنين شرايطي هنوز براي افكار عمومي جاي تامل دارد كه علت تكميل نشدن اسكلت‌بندي اين بيمارستان چيست؟

با اين حال، اخيرا سيدعلي پاكنژاد؛ معاون سياسي فرماندار شهرستان دير خبر از اجراي عمليات ساخت بيمارستان و تهيه لوازم و وسايل ساخت و ساز آن داده است.

شيخ موسي احمدي درباره اين اقدامات مي‌گويد: «در سال جاري رايزني‌هايي با مسوولان وزارت نفت، مديرعامل منطقه ويژه اقتصادي پارس جنوبي، موسسه الهادي (پيمانكار بيمارستان) و رييس دانشگاه علوم پزشكي بوشهر داشتيم و توانستيم به نتيجه برسيم كه تمام صورت وضعيت‌هاي پيمانكار به موقع پرداخت شود و پيمانكار متعهد شد با تمام توان و استفاده از تمام ظرفيت‌ها نسبت به تكميل پروژه بيمارستان اقدام كند و به زودي تحويل دهد. رييس دانشگاه علوم پزشكي استان نيز وعده داده به موازات پيشرفت فيزيكي بيمارستان پيگيري‌هاي لازم جهت جذب نيرو و پزشكان به عمل آورد تا همزمان در اين خصوص مشكلي نداشته باشيم.»

شايد با تحولي كه در ساختار دولت ايجاد شده اميد ساكنان دير به تكميل روند ساخت بيمارستان رنگي دوباره گرفته باشد. وزير بهداشت در مراسم گراميداشت روز خبرنگار گفت: «از انتقاد رسانه‌ها در حوزه سلامت با آغوش باز استقبال مي‌كنيم.» اكنون بايد از وي و تمام اشخاصي كه در دولت و دوره‌هاي نمايندگي پيشين و فعلي در تعلل و كوتاهي احداث و تكميل عمليات اجرايي بيمارستان دير مسوول هستند پرسيد: «آيا توانسته‌ايد طبق اصول متعدد قانون اساسي امكانات عادلانه درماني براي شهروندان دير فراهم آوريد؟ آيا قادر به محروميت‌زدايي در زمينه‌هاي بهداشت و درمان از شهرستان دير بوده‌ايد؟ آيا به سلامت مادران باردار دير توجه كرده‌ايد؟ آيا با توجه به همگاني بودن تامين اجتماعي، توانسته‌ايد خدمات بهداشتي و درماني را براي يك يك شهروندان دير تامين كنيد؟ شهرونداني كه ساليان درازي است اندر خم يك كوچه‌اند؟