دستکم 30 درصد زنان ایرانی بی‌سواد هستند

معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان نهضت سواد آموزی گفت: قدر مطلق بی‌سوادی در ۱۵ سال اخیر تقریبا ثابت مانده است و زنان دو سوم مجموعه بی‌سوادان کشور را تشکیل می‌دهند.

به گزارش آنا، علی باقرزاده در دهمین نشست معاونت امور زنان و خانواده با مشاورین امور بانوان دستگاه‌های اجرایی در تعریف سواد گفت: از منظر سازمان سواد به صورت عام مجموعه‌ای توانایی‌ها و قابلیت‌هایی است که فرد بتواند ارتباط و تعامل سازنده‌ای با خود و خدا و دیگران برقرار کند، آگاهانه و با اختیار بتواند در فعالیت‌های اجتماعی مشارکت کند و با توسعه دانش و اطلاعات خود زندگی را بهبود بخشد.

وی افزود: توانایی خواندن و نوشتن، مهارت روخوانی قرآن و درک و فهم آن و کاربردش در زندگی به معنای سواد محسوب می‌شود و اگر کسی این توانایی را نداشته باشد، بی‌سواد تلقی می‌شود. البته بی‌سوادی محدود به خواندن و نوشتن نمی‌شود بلکه فرد بی‌سواد از سایر ابعاد سواد مانند سواد اجتماعی، سواد بهداشتی، سواد سیاسی، سواد اقتصادی به قدر کفایت برخوردار نیست.

رئیس سازمان نهضت سواد آموزی بی‌سوادی را با سه ویژگی خاص از جمله آسیب‌دیده، آسیب‌پذیر و آسیب‌رسان دانست و گفت: همبستگی میان سال‌های تحصیل و رابطه سال‌های تحصیل و امید به زندگی با میانگین سال‌های عمر رابطه مستقیم دارد زیرا فرد با سواد، عوامل ایمنی و بهداشت محیط کار را می‌شناسد و از بروز بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات پیشگیری می‌کند.

وی یادآور شد: در جلسه‌ای که با مرکز سرطان‌شناسی داشتیم، مشخص شد سالانه ۸۰ الی ۹۰ هزار نفر مبتلا به سرطان می‌شوند. فقط ۵ درصد عوامل ابتلا به سرطان جنبه ژنتیکی دارد و ۹۵ درصد دلایل ابتلا به سبک زندگی و نوع تغذیه افراد مرتبط است. بنابراین کسی که از سطح سواد بالاتری برخوردار است با انجام مراقبت‌ها از بروز بسیاری از بیماری‌ها پیشگیری می‌کند.

وی یادآور شد: ۴۵ درصد رانندگان فوت شده در تصادفات کشور را افراد کم سواد تشکیل می‌دهند.

باقرزاده ادامه داد: بر اساس تعریف یونسکو الگوی مشخص و معینی برای شمارش تعداد بی‌سوادان وجود ندارد و هر کشور به روش منحصر به خود این کار را انجام می‌دهد البته با 2 روش استفاده از آمارهای ثبتی و سرشماری نفوس و مسکن می‌توان آمار بی‌سوادان را مشخص کرد.

وی در مورد وضعیت سواد در کشور گفت: در سال ۱۳۳۵، ۱۵ درصد و در سال ۱۳۹۰، ۸۵/۲ درصد از زنان و مردان ۶ سال به بالا با سواد هستند، البته قدر مطلق بی‌سوادی در ۱۵ سال اخیر تقریبا ثابت مانده است همچنین رشد درصد با سوادی در دنیا در فاصله سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ میلیادی فقط یک درصد بوده است.

رئیس سازمان نهضت سواد آموزی افزود: زنان روستایی بالا‌ترین نرخ بی‌سوادی را دارند و ۳۰ درصد زنان بالای ۶ سال بی‌سواداند در حالی که زنان در سن ۳۰ تا ۴۹ سال عمدتا مادر هستند و نقش سواد در تربیت فرزند و کیفیت سطح زندگی نقش بسزایی را ایفا می‌کند.

وی ادامه داد: دو سوم مجموعه بی‌سوادان را زنان تشکیل می‌دهند البته درصد بی‌سوادی در مناطق شهری و روستایی نصف نصف است.

وی با اشاره به دلایل بی‌سوادی در کشور گفت: عوامل فردی شامل وضعیت جسمانی، سن و وزن، توان هوشی، ویژگی‌های ذهنی و جسمی، عوامل محیطی و آموزشی، عوامل اجتماعی و عوامل اقتصادی از جمله دلایل بی‌سوادی در کشور به شمار می‌آیند هم اکنون در هیچ کجای کشور منطقه‌ای بدون مدرسه ابتدایی وجود ندارد و هیچ مادر باسوادی اجازه نمی‌دهد فرزندش بی‌سواد بماند.

باقر‌زاده علل عدم کاهش تعداد و درصد بی‌سوادی را مسدود نبودن ورودی بی‌سوادی، ماندگاری ضعیف مهارت‌های کسب شده و بازگشت به بی‌سوادی، اشکال در روش شمارش، افزایش تعداد کم سوادان جامعه و غنی نبودن محیط زندگی از کتب ساده و کاربردی اعلام کرد.

وی مهم‌ترین برنامه‌های در دست طراحی سازمان نهضت سواد آموزی را اعلام کرد و گفت: شیوه خود آموز با پشتیبانی اعضای خانواده، سواد آموزی مهارت محور، گواهی صلاحیت حرفه‌ای برای آموزش دهندگان، انتشار نشریه ویژه سواد آموزان، طرح خواندن با خانواده، ‌طرح حلقه‌های کتاب خوانی و مطالعه و آموزش از طریق تبلت و تلفن همراه را از جمله برنامه‌های در دست طراحی اعلام کرد.

وی تصریح کرد: ۷۵ درصد سوادآموزان تحت پوشش از ابتدای انقلاب تا کنون را زنان تشکیل می‌دهند. گروه هدف در برنامه جدید متمرکز به سنین ۱۰ تا ۴۹ سال است همچنین در سال جاری تا کنون مجموعه ۴۳۳ هزار نفر تحت پوشش فعالیت‌های سواد آموزی قرار گرفتند. تمام آموزش‌یاران تعیین تکلیف شده و ۹۵ درصد فعالیت‌های دوره سواد آموزی به صورت فرد به فرد بوده و از طریق بخش غیر دولتی صورت می‌گیرد.

وی ۱۲ تغییر اساسی در برنامه‌های سازمان نهضت سواد آموزی را اعلام کرد و گفت: برنامه ریزی ملی را به برنامه‌ریزی استانی و منطقه‌ای تقسیم می‌کنیم و با توجه به اقتضائات منطقه‌ای برنامه‌ریزی انجام می‌دهیم همچنین از عرضه محوی به سمت تقاضا محوری، از دولتی به سمت غیر دولتی حرکت می‌کنیم. به جای تاکید بر آمار به سمت مشخصات و آدرس و به جای ایجاد منابع جدید به سمت استفاده بهینه از منابع موجود حرکت می‌کنیم.

معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به محورهای مصوبه ۱۵ بهمن دولت گفت: بانک اطلاعات اسمی بر اساس اطلاعات آمار ثبتی به عنوان مرجع تعیین افراد بی‌سواد، پرداخت ۳۰ درصد هزینه تمام شده آموزش به قبول‌شدگان دوره سوادآموزی به عنوان تشویق، محدودیت صدور و تمدید گواهی‌نامه رانندگی، ‌محدودیت صدور و تمدید پروانه کسب و تاسیس و راه‌اندازی مراکز یادگیری محلی از محورهای این مصوبه بوده است.