دوشنبه، 31 فروردین ماه 1394 = 20-04 2015
ورود ماجرای "فكت شيت" به فاز جديد
روزنامه دنیای اقتصاد: «اما» و «اگر»هاي منتقدان داخلي به بيانيه لوزان با گذشت 15 روز از قرائت و انتشار اين بيانيه، شكلي جديد به خود گرفته است.
اگرچه تا پيش از اين، مقام‌هاي ارشد مذاكره‌كننده ازجمله محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه در راس پاسخ‌دهندگان به سوالات منتقدان بيانيه لوزان قرار داشتند، اما به‌نظر مي‌رسد طيفي از منتقدان همچنان سوالات بي‌پاسخي را در ذهن دارند كه مي‌خواهند پاسخ آن را با «طرح سوال از رئيس‌جمهوري» در صحن علني مجلس جويا شوند. حميد رسايي، نماينده نزديك به جبهه پايداري در مجلس، ديروز در تذكري شفاهي با اشاره به طرح سوالاتي درباره مفاد بيانيه لوزان از وزير امور خارجه، هشدار داد كه «اگر در اين‌باره قانع نشویم، از رئیس‌جمهوري نیز سوال می‌کنیم.»
تذكر حميد رسايي ناظر بر موضوع انتشار «فكت‌شيت (گزاره برگ) ايراني» از سوي مقامات وزارت خارجه ايران بوده است كه چندي پيش ظريف درباره انتشار آن، در گفت‌وگويي اعلام كرده بود: «هر وقت ما به یک متن مورد توافق برسيم، عین متن را منتشر خواهیم کرد.» ظريف پس از بيانيه لوزان نيز در گفت‌وگوي تلويزيوني خود با برنامه نگاه يك، با تاكيد بر اينكه بيانيه لوزان تنها يك بيانيه مطبوعاتي است و براي طرفين الزام‌آور نخواهد بود، اعلام كرد كه بيانيه لوزان چرك‌نويس توافق نهايي است و ما بارها گفته‌ایم که روی یک چرک‌نویس کار کرده‌ایم.
با اين همه حميد رسايي ديروز با تاکید بر اینکه پس از گذشت 2 هفته، دولت فکت‌شیت را منتشر نکرده است، گفت: «اظهارات مقامات دولتی و تیم مذاکره‌کننده نشان می‌دهد که نمی‌خواهند فکت‌شیت را منتشر کنند.» بر اساس آنچه «ايسنا» از تذكر شفاهي رسايي خبر داده است، اين نماينده مجلس با بيان سوالاتي از دولت و دستگاه دیپلماسی مبني بر اينكه چرا به مردم گفته نمی‌شود قرار است چه بدهیم و چه بگیریم؟ چرا به مردم نمی‌گویید تحریم‌ها چگونه و چه زمانی برداشته خواهند شد؟
اعلام كرد: «در این باره از آقای ظریف سؤال کردیم که اگر در اين باره قانع نشویم از رئیس‌جمهوري نیز سوال می‌کنیم.» موضوع سوال از رئيس‌جمهوري در مجلس، در شرايطي مطرح شده است كه تيم مذاكره‌كننده ايراني به‌ويژه محمدجواد ظريف، در مدت زمان دو هفته‌اي پس از بيانيه لوزان با حضور در جلسات متعدد از جمله جلسه كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس و نيز جلسه غيرعلني با نمايندگان، درصدد ايجاد اطمينان و اعتمادبخشي به منتقدان به‌ويژه نمايندگان مجلس برآمده است.
از سوي ديگر برخي كارشناسان و مقامات بر اين باورند كه انتشار فكت‌شيت به‌صورت جداگانه از سوي طرفين مذاكره‌كننده مي‌تواند روند رسيدن به توافق نهايي را با مشكل روبه‌رو کند. علي‌اكبر ولايتي، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک سه‌شنبه گذشته در جمع خبرنگاران، درباره اینکه آیا انتشار فکت‌شیت ایرانی ضرورت دارد، گفت: «انتشار فکت‌شیت تنها باعث جلب افکار عمومی می‌شود، ولی از آنجا که در بیانیه لوزان هیچ تعهدی متوجه ایران نیست، به‌نظر می‌رسد که انتشار فکت‌شیت تنها مخل مذاکرات 1+5 است.» او به «ايسنا» گفته بود كه مقام معظم رهبری در رابطه با هر آنچه مربوط به مذاکرات هسته‌ای و بیانیه لوزان می‌شد صحبت کردند و جمهوری اسلامی ایران نیز بر اساس همان فرمایش‌ها اقدام می‌کند. از سوي ديگر 4 روز پس از قرائت بيانيه لوزان، كاترين رِي سخنگوي مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا، تنها بيانيه معتبر در ارتباط با مذاكرات هسته‌اي با ايران را بيانيه لوزان كه در لوزان سوئيس توسط فدريكا موگريني و محمدجواد ظريف منتشر شد، خواند . به گزارش خبرگزاري نسيم، كاترين ري در كنفرانس خبري كوتاه در بروكسل گفت: «فقط بيانيه لوزان است كه معتبر است.»
اقبال كم به سوال از رئيس‌جمهوري
در اين ميان مهدي دواتگري، عضو كميسيون سياست خارجي و امنيت ملي مجلس در گفت‌وگو با «دنياي اقتصاد» با بيان اينكه موضوع «فكت‌شيت»ها روايتي از دستور كار مذاكرات بوده و تا حدي طبيعي است كه هر كشوري بر اساس منافع ملي خود اقدام به انتشار فكت‌شيت مي‌كند، گفت: «صرف نظر از آنكه سوال از وزرا و رئيس‌جمهوري حق مجلس است، اما به‌نظر مي‌رسد فضا براي تحصيل سوال از رئيس‌جمهوري در شرايط كنوني آماده نباشد.» به باور اين نماينده مجلس سوال از رئيس‌جمهوري به حد نصاب نخواهد رسيد.
او با تاكيد بر اينكه فكت‌شيت‌ها براي ما الزام آور نيست، گفت: «فكت‌شيت آمريكايي مصرف داخلي دارد و بيش از آنكه وقت را صرف انتشار فكت‌شيت ايراني كنيم، بايد ملاك را بر توافق نهايي گذاشته و پس از رسيدن به آن، توافق نهايي را مورد بررسي قرار دهيم .» اين سخنان به علاوه برآيند ابتدايي از واكنش نمايندگان به تذكر رسايي درباره سوال از رئيس‌جمهوري، نشان مي‌دهد كه اين موضوع با اقبال كمي روبه‌رو خواهد شد.
