چین به بازار ایران چسبیده است

روزنامه آرمان: خودروسازان چيني در بازار ايران به‌خوبي جولان مي‌دهند و قصد خروج از اين بازار را هم ندارند. خدمات پس از فروش‌شان هم كه براي مصرف‌كنندگان چندان راضي‌كننده نيست، بنابراين به نظر مي‌رسد كه ممكن است تا زمان نهايي شدن توافقات سوئيس خودروسازان چيني با شرايط بسيار مناسب بتوانند از عطش بازار استفاده كرده و تا مي‌توانند خودرو به ايراني‌ها بفروشند.

چين بازار ايران را از دست نمي‌دهد
در اين راستا كارشناسان معتقدند كه در صورت حضور غربي‌ها در بازار خودروي ايران شركت‌هايي مانند پژو و رنو را مي‌توان برندگان بازار ايران دانست و از چيني‌ها به عنوان بازنده‌ها ياد كرد. برخي ديگر از كارشناسان نيز البته ضمن رد اين نظريه، بر اين باورند كه چين هم مي‌تواند بازار خود را در ايران داشته باشد، همانطور كه در بسياري ديگر از كشورهاي اروپايي نيز جايگاه خود را دارد و خودرو مي‌فروشد، اما در ايران ممكن است از تب و تاب قبلي خود بكاهد، اما هيچگاه بازار بكر ايران را از دست نخواهد داد و ترك هم نخواهد كرد. واقعيت اين است كه چيني‌ها تمام تلاش‌شان را براي حفظ و حتي ارتقاي جايگاه فعلي خود در صنعت و بازار خودرو ايران خواهند كرد و به‌عبارت بهتر بيرون راندن‌شان به اين سادگي‌ها نخواهد بود. البته به نظر مي‌رسد با آمدن خودروسازان غربي رقابت در اين بازار بالا گرفته و شايد چيني‌ها تاب ادامه بقاء در اين بازار را نداشته باشند. از سوي ديگر قيمت پايين خودروهاي چيني را نيز مي‌توان برگ برنده‌اي براي آنها دانست چرا كه آنها وقتي بدانند پايگاه‌شان در بازار ايران به خطر افتاده، از حربه كاهش قيمت استفاده خواهند كرد تا همچنان خريدار داشته باشند. بنا به گفته يك مقام مسئول در صنعت خودرو بسياري از مشتريان ايراني همچنان قدرت خريد اندكي در بازار خودرو دارند و اين موضوع كاملا به نفع چيني‌هاست؛ زيرا آنها در مقايسه با خودروسازان غربي، از توانايي بيشتري در توليد محصولات ارزان برخوردارند و اين «خاصيت ويژه»، بخش قابل توجهي از ايراني‌ها را به سمت خودروهاي چيني جذب خواهد كرد. وي بر اين باور است كه اگرچه چيني‌ها به‌دليل كيفيت نه چندان مناسب خودروهاي خود، به سختي در بازارهاي خارجي نفوذ مي‌كنند، اما وقتي بيايند و جايگاهي پيدا كنند، ديگر بيرون كردن‌شان به اين سادگي‌ها نيست و آنها از هيچ تلاشي براي ماندن دريغ نمي‌كنند. بر اساس ارزيابي موسسه تحقيقاتي آي‌اچ‌اس اتوموتيو، چيني‌ها كه در سال 2011، حدود يك درصد سهم بازار خودروي ايران را در اختيار داشتند، تا سال 2016 سهم خود را به حدود 9 درصد از 17/1 ميليون دستگاه خودروي فروشي در ايران افزايش خواهند داد. شركت‌هاي چري، ليفان و جيانگواي همگي داراي شركاي داخلي هستند كه با استفاده از قطعات ارسالي از چين، اين خودروها را مونتاژ مي‌كنند. استفاني ويگير، تحليلگر موسسه آي‌اچ‌اس گفت، چيني‌ها «تهاجمي» به بازار آمده‌اند. بله آنها از تحريم‌ها منتفع شده‌اند. بله آنها در حال افزايش سرمايه‌گذاري‌هاي مشترك و شراكت خود با توليد‌كنندگان داخلي هستند. آنها جايگزين ديگر شركت‌هاي خارجي نظير فيات كرايسلر و مزدا موتور شده‌اند. اروپايي‌ها اكنون بايد با شركت‌هاي چيني در بازار ايران رقابت كنند. خودروهايي نظير ام‌وي‌ام 110، كه ورژن ايراني خودروي كيو كيوي چري است، در كنار خودروهاي پرايد و پژو 206 در ترافيك خيابان‌هاي تهران زياد به چشم مي‌خورد. پيش از تحريم‌ها، فرانسوي‌ها بيش از هر رقيب اروپايي ديگري به ايران قطعات خودرو صادر مي‌كردند. در سال 2012، پژو اعلام كرد 473 هزار دستگاه خودرو در ايران فروخته است. بر اساس گزارش آي‌اچ‌اس، اين شركت فرانسوي هنوز 29 درصد از بازار ايران را در اختيار دارد، زيرا شركت‌هاي خودروساز داخلي همچنان برخي از قطعات توليدي اين شركت را در انبارهاي خود دارند و تامين‌كنندگان قطعات در خارج از فرانسه احتمالا به صدور قطعات به ايران ادامه مي‌دهند. اگر تحريم‌ها پابرجا باقي بماند و پژو به توليد خودروهاي مدل قديمي‌اي كه اكنون در ايران موجود است ادامه ندهد، بر اساس برآوردهاي آي‌اچ‌اس سهم پژو از بازار ايران در سال آينده به 11 درصد كاهش مي‌يابد.

خطر در بازار ايران جدي است
تسنيم نوشت؛ ابوالفضل حجازي ضمن هشدار درباره نفوذ خودروسازان چيني در بازار كشور اظهار كرد: صنايع خودروسازي ما در وضعيت خطر قرار گرفته‌اند زيرا خودرو‌هاي چيني با وجود تعرفه واردات حضور پررنگي در بازار مصرف كشورما دارند. عضو هيات نمايندگان اتاق بازرگاني ايران با مقايسه شرايط توليد دو كشور چين و ايران تاكيد كرد: تسهيلات بانكي و تورم در كشور چين پايين است اما توليدكنندگان ما تسهيلات بانكي را با سود 27 درصد دريافت مي‌كنند. وي با بيان اينكه برخي از كالاهاي ما تا 40 درصد هزينه سر بار دارد، ادامه داد: درصورتي كه اين هزينه‌ها حذف شود توليدكننده ايراني با توليدكنندگان سايركشور‌ها حتي چين مي‌توانند رقابت كند.

انتقاد از همكاري خودروسازي ايران با چين
اما مهرماه سال گذشته نيز مديرعامل گروه صنعتي ايران خودرو با انتقاد بي‌سابقه از قراردادهاي منعقد شده ميان ايران و چين گفت: همكاري با چيني‌ها در اولويت دو و سه ايران خودرو قرار دارد و سقف چيني‌ها در كل محصولات توليدي ما در 4 سال آتي بيش از 10 درصد نخواهد بود. اين در شرايطي است كه چيني‌ها نمي‌توانند براي صنعت خودروي ايران راهگشا باشند و ما به عنوان يك شريك تجاري بلندمدت به اين كشور نگاه نمي‌كنيم. يكه‌زارع ادامه داد: خودروسازاني كه به سمت كار با چيني‌ها رفته‌اند كار آنها در نهايت به فول CKD ختم مي‌شود. وي ادامه داد: اگر ما شراكت با چيني‌ها را تنها در حد 10 درصد تعريف كرده‌ايم به خاطر اين است كه قواي محركه محصولات توليدي ما محصول پژو است و ما قبلا روي آن كار كرده‌ايم اما در آينده مي‌توانيم برنامه ديگري را به كار بگيريم كه ما برنده آن باشيم ضمن اينكه فول CKD چيني‌ها هم نباشد.