شهر پاریس فردا - دوشنبه - میزبان اجلاس سران در یک کنفرانس جهانی با نام «تغییرات اقلیمی» است که از سوی سازمان ملل متحد در خصوص گرمایش کره زمین برگزار می شود.

به گزارش ایرنا، این کنفرانس در سال 1992 میلادی به همت سازمان ملل در شهر «ریودوژانیرو» برزیل تشکیل شد و سران و نمایندگان بیش از 150 کشور شرکت کننده در آن همگی موافقت کردند گام های لازم برای پایین نگاه داشتن سطح تولید گازهای گلخانه ای را به عمل آورند بدان نحو که از «دخالت خطرناک انسان در سیستم آب و هوایی جهان» جلوگیری شود.

به دنبال کنفرانس «ریو»، نشست های مرتبطی در همین زمینه برگزار شد که هیچیک حامل پیشرفت نبود. انتشار گازهای گلخانه ای با روالی یکنواخت همچنان کره زمین را می بلعد و به حجم این آلاینده ها افزوده هم شده است، ضمن آنکه دمای کره زمین همچنان روندی صعودی دارد.

عواقب روند خارج از کنترل گرمایش کره زمین به حدی اسف بار است که به سختی قابل جبران است. این پیامدهای ناگوار اعم از خشکسالی ماندگار، ذوب شدن یخچال های طبیعی و ذوب شدن یخ های قطبی، مرگ جزایر مرجانی، بالا آمدن تدریجی سطح آب دریاها هستند که بارها خطر آن هشدار داده شده است.

در اجلاس پاریس، امضا کنندگان پیمان «ریو» که اینک تعدادشان به 196 کشور رسید، سعی دارند بار دیگر توافقنامه بین الملی تغییرات اقلیمی را به روز کنند تا انتشار گازهای آلاینده به جو کره زمین را کند کرده و به تدریج آن را بکاهند و مانع از آن شوند که جهان به یک فاجعه تمام عیار در پایان قرن مبتلا شود.

در میان همه کنفرانس های جهانی تغییرات اقلیمی که تاکنون برگزار شده است، از جمله کنفرانس کیوتو در سال 1997 گرفته تا «کپنهاگ» در سال 2009، پاریس به گفته «فاتح بیرول» مدیر آژانس بین المللی انرژی یک نقطه عطف و آخرین امیدواری انسان برای نجات کره زمین است.

«فرانسوا اولاند» رئیس جمهوری فرانسه چندی پیش گفت: ما موظف به موفق شدن در پاریس هستیم.

اما یقینا یک کنفرانس دو هفته ای که با هدف نجات کره زمین ترتیب داده خواهد شد، ما را در مقابل خطرات تغییرات اقلیمی زره پوش نخواهد کرد. به هر تقدیر جای امیدواری است که این کنفرانس می تواند خلاف شکست نشست های پیشین در این زمینه با ایجاد حس قوی مسئولیت جمعی در میان کشورهای بزرگ و کوچک، ثروتمند و فقیر، این مهم را تثبیت کند و این وظیفه بر دوش همه است که هر یک از کشورها به سهم خود راه حلی جهانی برای یک مشکل جهانی بیابد.

«کیوتو» شکست خورد، چون فقط کشورهای توسعه یافته را موظف به رعایت کاهش انتشاز گازهای آلاینده به جو زمین کرد و به کشورهای در حال رشد چون چین، هند و برزیل برگه عبور آزاد داد. بدیهی است که کنگره آمریکا نیز این توافق را محکوم به فنا کرد.

«کپنهاگ» به رغم آنکه مشارکتی فراخ تر ایجاب کرد، اما از ناحیه بی نظمی خود شکست خورد.

یک علت عمده آن شکاف موجود میان کشورهای صنعتی و کشورهای در حال رشد بود.

اینک پاریس، پندهای عبرت آموز خود از خطاهای گذشته را فرا گرفته است. پاریس، در عوض آنکه فقط به صدور یک توافقنامه بلند بالا و اجباری اکتفا کند، از همه کشورهای جهان خواسته است در سطح ملی طرح و برنامه ای با هدف کاستن از میزان تولید آلاینده ها به جو زمین در آینده نزدیک ارائه دهند.

تا به این لحظه تعداد 170 کشور که بیش از 90 درصد از گازهای گلخانه ای منتشر شده به جو زمین را تولید می کنند طرح هایشان را ارائه کرده اند و برخی هم قرار است طرح های خود را فردا در پاریس عرضه کنند.

آیا همه این الزامات برای دفع عواقب فوق العاده شوم گرمایش کره زمین کافی است؟ واضح است که نه.

دانشمندان هشدار داده اند که کره زمین تا پایان قرن حاضر نباید بیشتر از دو درجه سانتیگراد در مقایسه با سطح دوران قبل از دوران صنعتی شدن کره زمین گرمتر شود. تحقیقات علمی ثابت کرده است که حتی اگر هم کشورهای ارائه کننده طرح به الزامات و تعهداتشان عمل کنند، اجتناب ناپذیر است که کره زمین تا پایان قرن حاضر گرمتر خوهد شد.

این دما فوق العاده بالا است و حیات بشر نسل آینده را روی کره زمین فاجعه بار خواهد ساخت، بخصوص برای کشورهای فقیر جهان.

بر همه کشورهای جهان واجب است که به تعهداتشان در قبال گرمایش کره زمین عمل کنند به خصوص بزرگ ترین کشورهای آلاینده جهان مانند چین، هند و آمریکا در این تعهد موظف تر هستند.

اگر نشست پاریس واقعا می خواهد یک نقطه عطف در این زمینه باشد، باید کشورهای جهان را ملزم سازد که تعهدات ملی شان برآورده ساختن کف امیال و جاه طلبی هایشان است، نه سقف آن.

تعیین یک چارچوب زمانی به عنوان مثال پنج ساله برای عمل به تعهدات اقلیمی کشورها، در این امر چاره اندیشانه خواهد بود.

نظارت بر حسن اجرای تعهدات کشورها در این زمینه و گزارش عملکرد همه کشورها، تکمیل کننده این برنامه می تواند باشد.

نشست های قبلی تغییرات اقلیمی کره زمین در این وادی بسیار ضعیف عمل کردند و اما، پاریس موضوعات دیگری را نیز در دستور کار دارد. یکی از این مسائل، نحوه کمک کشورهای غنی به کشورهای فقیر در نیل هرچه سریعتر آنها به اهداف در نظر گرفته شده است.

موضوع دیگر، جلوگیری و توقف نابودی جنگل های استوایی است. این جنگل ها نقشی فوق العاده قوی در ذخیره کردن کربن و جذب آلاینده ها دارد. نشست پاریس همچنین مترصد است تا سرمایه گذاران، شرکت ها و کشورها را در راه تحقق اهداف و آرمان های خود جذب کند.

سطح انتظار از پاریس بسیار بالاست. انتظار آن است که پاریس نه فقط کشورها را ملزم به سپردن تعهداتی قوی تر در این زمینه کند، بلکه در دل همه آنها این حس مشترک را برانگیزد که این یک معضل فوق العاده اضطراری است و لازم است در اسرع وقت رفع و رجوع شود.

«مایکل بلومبرگ» شهردار اسبق نیویورک که در زمان تصدی این مقام، سهم قابل توجهی در کاستن از انتشار آلاینده ها در این شهر ایفا کرد، پاریس را در بر گزاری اجلاس فردا یاری می رساند.