به گزارش شبکه خبری تی آر تی ترکیه؛ محدودیت‌ها در آن منطقه از سوی سازمان‌های حقوق بشری متعددی محکوم شده، اما هر ساله در ماه رمضان تشدید شده و با اقدامات منطقه‌ای وضعیت اضطراری دولت تشدید می‌شود. در ماه جاری ایجاد آرامش برای حدود ده میلیون اویغور و چندین گروه عمدتا مسلمان دیگر که در شین جیانگ دشوار می‌شود.

تا سال ۲۰۱۴ میلادی روزه برای کسانی که کارمند دولتی نبودند ممنوع نبود. "عبدالرشید امین حاجی" دبیر کل اتحادیه بین المللی سازمان‌های ترکستان شرقی می‌گوید که فقط کودکان و کارمندان دولتی از روزه گرفتن منع شده بودند. او به "تی آر تی" می‌گوید:" در طول ماه رمضان رهبران روستا اغلب عصر‌ها در خیابان‌ها گشت می‌زدند و بررسی می‌کردند که آیا چراغ‌های پنجره‌های مردم پیش از طلوع آفتاب در زمان سحری روشن است یا خیر. دو تن از اقوام نزدیک ام معلم بودند و روزه داری برای شان ممنوع شده بود. یادم می‌آید که بی سر و صدا در تاریکی و بدون روشن کردن چراغ سحری خود را می‌خوردند. آنان مخفیانه روزه می‌گرفتند".

امین حاجی با یادآوری خاطرات ماه رمضان از سرزمین مادری خود جایی که بسیاری از اویغور‌ها آن را "ترکستان شرقی" می‌نامند می‌گوید که مانند کارمندان دولت افراد زیر سن قانونی نیز از حضور در مساجد و شرکت در عبادات مذهبی و هنگام نماز تراویح* در ماه رمضان منع می‌شدند. افسران پلیس مساجد را تحت نظر قرار می‌دادند تا اطمینان حاصل شود که افراد زیر ۱۸ سال و کارمندان دولتی وارد آنجا نمی‌شوند.

او می‌گوید:"در کودکی مخفیانه وارد مسجد می‌شدیم". به گفته امین حاجی در سال ۲۰۱۴ میلادی روش جدیدی برای توزیع غذا در مدارس در ماه مبارک رمضان مطرح شد. او می‌افزاید:" معمولا مدارس ما غذا ارائه نمی‌کردند و کافه تریا هم وجود نداشت. با این وجود، در ماه رمضان توزیع مواد غذایی برای منصرف کردن دانش آموزان از روزه گرفتن آغاز شد. من در آن زمان در مدرسه راهنمایی بودم. معلمی را به یاد می‌آورم که در مدرسه هندوانه توزیع می‌کرد. او بررسی می‌کرد که آیا دانش‌آموزان آن‌ها را می‌خورند یا خیر. هر دانش آموزی که هندوانه نمی‌خورد اخطار دریافت می‌کرد".

این موارد خاطرات او مربوط به پیش از سال ۲۰۱۶ میلادی بود و اوضاع پس از سال ۲۰۱۷ میلادی برای مسلمانان آن منطقه بدتر شد زمانی که مقرراتی برای "افراطی گرایی" در قانون مورد تصویب قرار گرفت. در سال ۲۰۱۷ میلادی گزارش‌هایی درباره بازداشت افرادی که رستوران‌های خود را در ماه رمضان تعطیل کردند مواردی از توقف ناگهانی افراد در خیابان‌ها و اجبار به خوردن غذا و مجازات‌هایی برای مردم نه فقط کارمندان دولت در صورت روشن بودن چراغ‌های شان منتشر شدند.

این مرد ۳۰ ساله اویغور متولد و بزرگ شده در شین جیانگ در سال ۲۰۱۶ میلادی به ترکیه رفت و در هفت سال گذشته قادر به برقراری ارتباط با خانواده یا بستگان خود در منطقه نبود، زیرا خانواده وی از رمضان سال ۲۰۱۷ میلادی به این سو به دلیل خطرات موجود برای شان ارتباط خود را با وی قطع کردند.

او می‌گوید:"ما معمولا از وی چت یا نسخه چینی واتس آپ استفاده می‌کردیم. همه اقوام من از جمله مادرم در آن برنامه با من قطع ارتباط کردند. آنان ابراز نگرانی کردند و گفتند:"بیایید از ارتباط خودداری کنیم. این می‌تواند برای ما خطرناک باشد. من اصرار نکردم و یک سال پس از این قطع ارتباط تمام حساب‌های وی چت متعلق به اویغور‌ها در خارج از کشور بسته و غیر قابل دسترسی شد. ارتباط ام را با آنان به کلی از دست دادم".

عبدالرشید پدر یک دختر در حال حاضر چهار خواهر و برادر و والدین اش ساکن شین جیانگ هستند و تنها چیزی که می‌داند آن است که پدرش در ماه رمضان بازداشت شده بود.

جاسوسی دولت چین از مسلمانان ایغور با اپلیکیشن نماز

متخصصان امنیت سایبری می‌گویند دولت چین با استفاده از نرم‌افزارهای جاسوسی اقلیت ایغور را کنترل می‌کرده است. طبق گزارش شرکت امنیت سایبری «لوک‌آوت» یک گروه هکری مورد حمایت پکن با استفاده از نرم‌افزارهای جاسوسی و رخنه به اپلیکیشن‌های تحت آندروید، پیامک‌های رد و بدل شده بین اقلیت مسلمان ایغور را چک می‌کرده است.

دسترسی به اپلیکیشن‌هایی نظیر اپلیکیشن مربوط به نماز و یا اپلیکیشن لغت‌نامه از دیگر مواردی بوده که برای جاسوسی استفاده می‌شده است.

نرم‌افزار جاسوسی مزبور در ردیابی و ثبت فعالیت‌های مرتبط با «پیشگیری از جرم» و ردگیری نشانه‌هایی که مسئولان چینی از آن‌ها بعنوان قابلیت افراط‌گرایی یا فعالیت‌های جدایی‌طلبانه یاد می‌کنند، کاربرد دارد.

از جمله این اقدامات می‌توان به تمایل استفاده کاربر از وی‌پی‌ان در چت‌های گروهی یا اشتراک‌گذاری محتواهای مذهبی یاد کرد که می‌تواند بازداشت و انتقال به اردوگاه‌های آموزشی بازپروری را در پی داشته باشد.

پژوهشگران می‌گویند بسیاری از این «بدافزارها» اطلاعاتی نظیر لوکیشن، دفترچه تلفن، موارد تماس و اطلاعات مربوط به اتصال وای‌فای را ثبت و ضبط کرده و در مواردی حتی قابلیت ضبط مکالمه و عکس گرفتن هم داشته‌اند.

ظاهرا حدود ۳ سال پیش یک گروه تحقیقاتی از دانشگاه تورنتوی کانادا برای اولین بار متوجه این نرم‌افزارهای جاسوسی در پیام‌رسان‌هایی نظیر واتس‌آپ و تلگرام و همچنین اپلیکیشن‌های فرهنگی-مذهبی مورد استفاده اقلین اویغور می‌شود.

طبق مستندات این گزارش، هدف اولیه این کارزار نظارتی اقلیت ایغور در داخل چین بوده است اما شواهد بعدی مشخص کرده که جماعت ایغور در کشورهای با اکثریت مسلمان نظیر افغانستان و ترکیه هم هدف این نرم‌افزار بوده که با «نقاب جعلی» سعی در جاسوسی از زندگی شخصی و اجتماعی این افراد داشته است. حدود ۵۰ هزار ایغور در ترکیه زندگی می‌کنند.

به گزارش یورونیوز، نظارت گسترده دولت کمونیستی پکن بر مسلمانان اویغور در طی سال‌های اخیر مستند شده است. تعدادی از کمپانی‌های تولید و نصب دوربین‌های نظارتی مداربسته در این راستا از سوی آمریکا در لیست ناقضان حقوق بشر قرار گرفته‌اند. برخی از این شرکت‌ها الگوهایی را تولید و توسعه داده‌اند که با آن‌ها امکان ردیابی و فعال‌شدن سنسورهای هشدار در زمان مشاهده یک فرد ایغور وجود دارد.

سازمان ملل متحد هم در گزارشی چین را مسئول نقض فاحش حقوق بشر وارتکاب «جنایت علیه بشریت» علیه اقلیت مسلمان ایغور در سین‌کیانگ می‌داند. در روز آخر اکتبر ۲۰۲۲ هم ۵۰ کشور عضو سازمان ملل با انتشار بیانیه‌ای مشترک از دبیرکل سازمان خواستند نگرانی‌ها از نقض حقوق بشر اقلیت اویغور در چین را پیگیری کند.