سه شنبه، 7 شهریور ماه 1402 = 29-08 2023دیپلمات سابق: اتحاد نانوشته علیه جمهوری اسلامی در خلیج فارسابوالقاسم دلفی، رئیس پیشین اداره های آمریکا و اروپای غربی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی گفته: شرایطی که در جریان مسأله رابرت مالی ایجاد شد، آمریکاییها را به این نتیجه رساند که ایران نه تنها تمایلی برای تداوم مذاکرات هسته ای ندارد، بلکه جریانات داخلی ما دعواها و تنشهای میان خود را در مذاکرات اعمال میکنند. به همین دلیل آمریکا مذاکرات را به شکلی مختومه اعلام کرده و به نظر نمیرسد تمایل قطعی برای ازسرگیری این مذاکرات داشته باشند، مگر اینکه شرایط خاصی ایجاد شود. این عامل برای تحلیل تحولات منطقه قابل توجه است. وی با یادآوری اینکه اسرائیلیها به شدت تلاش کردند مذاکرات برجام به هم بخورد و آمریکاییها نیز تقریباً برای به نتیجه رسیدن این مذاکرات به نقطه ناامیدی رسیدهاند، گفت: سعودیها نیز مایل نیستند مذاکرات به نتیجه برسد و می دانند در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات، ایران امتیاز بزرگی به دست خواهد آورد و بازگشتش به عنوان قدرت منطقهای تثبیت خواهد شد. اما اکنون که این عنصر از مذاکرات ما و آمریکا و غرب خارج شده، باعث شده اسرائیل، آمریکا و عربستان به هم نزدیکتر شوند. سفیر سابق جمهوری اسلامی در فرانسه با اشاره به اهمیت امنیت خلیج فارس برای عربستان گفت: سعودی ها خواستار تضمین تأمین امنیت خلیج فارس از سوی آمریکایی ها هستند و اگر قرار باشد روابطشان را با آمریکا و یا اسرائیل تعدیل کنند، این مسأله یکی از شروطشان است. در همین چهارچوب هم بازگشت نظامی آمریکا به منطقه معنا پیدا میکند. دلفی با تاکید براینکه برقراری روابط اسرائیل و عربستان وجه المصالحه تحولات منطقهای است و تحولات منطقه بسیار به این مساله مرتبط است، توضیح داد: سعودیها برای ورود به این بازی و انجام شدنی کردن آن، شرط و شروطی گذاشتهاند. به همین دلیل است که در خبرها گفته میشود سه بازیگر آمریکا، اسرائیل و عربستان در تدارک تحول مهمی در منطقه هستند و در همسویی با یکدیگر به دنبال انجام توافقاتی هستند تا اتفاقاتی در منطقه رخ دهد. وی با یادآوری حضور نظامی آمریکا در منطقه از سال های گذشته، استقرار حدود ۳۰۰۰ نیروی نظامی جدید و اعزام ناو هواپیمابر و هواپیمای اف.۳۵ و اف.۱۶ را اقدامی جدید عنوان کرد و گفت: آمریکا وضعیت سنگین نظامی را در آبراه خلیج فارس تدارک میبینند و در محافل غیررسمی خود اعلام کرده که کشتیهای نفتی که قرار است از خلیج فارس عبور کند را به تفنگداران مجهز میکند. آمریکایی که از آغاز جنگ اوکراین همه تلاشش این بود که توجهات را روی اوکراین نگه دارند و جنگ اوکراین را به عنوان اولویت اولش در تحولات بینالمللی نشان دهد، به ناگاه مجدداً روی خلیج فارس متمرکز شده است. این دیپلمات پیشین با بیان اینکه بعد از خروج آمریکا از افغانستان تقریباً گفته میشد آمریکا آسیای غربی را ترک کرده و خلیج فارس را اولویت سیاستهای خود در نظر نگرفته است، به رقابتهای واشنگتن و پکن اشاره کرد و گفت: بعد از اتفاقات اخیر در چند ماه گذشته، خصوصاً در ارتباط با توقیف تعدادی از نفتکشها در خلیج فارس، آمریکاییها مجددا برگشتند و با تصمیم جدی، حضور نظامی قوی در منطقه را تدارک میبینند. بنابراین، در معادلهای نانوشته و غیررسمی میان عربستان، آمریکا و اسرائیل توافقاتی انجام شده که از یک سو آمریکا در راستای منافع خود، از جمله در انتخابات، تلاش کند روابط اسرائیل و عربستان تعدیل شود، اسرائیلیها تا حدودی به خواستههای خود برسند و سعودیها نیز در ازای نزدیکی به اسرائیل علاوه بر معامله تسلیحاتی و عادی شدن روابط، تضمین امنیت آبراه خلیج فارس را به دست بیاورند. دلفی با بیان اینکه صحنه نظامی جنگ به نفع اوکراین در حال تغییر است، ادامه داد: آمریکا این توجه را می دهد که روسها نمی توانند توقع داشته باشند که از باتلاقی که در اوکراین برای خود ایجاد کردهاند، به سلامت خارج شوند. اگر قرار باشد روس ها در جنگ اوکراین صدماتی متحمل شوند و خساراتی پرداخت کنند، همانطور که اکنون با تحریم سرسام آوری روبرو هستند، طبیعتاً کشورهایی که از روسیه حمایت کردند هم باید منتظر تبعاتی باشند. این تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل گفت: در این معماری امنیتی، ما در حال از دست دادن اثرگذاریمان در آبراه خلیج فارس هستیم. از زمان کشف نفت در خاورمیانه، تقریبا ما در خلیج فارس، تضمین کننده امنیت آبراه بودیم. بیشترین ساحل را در شمال خلیج فارس ما داریم، بنابراین وضعیتی که در حال وقوع است پیامدهای ژئوپلوتیکی جدیدی در منطقه تعریف میکند که آن فضای ژئوپلیتیک کمرنگ شدن و کم اهمیتتر شدن نقش ایران در معادلات منطقهای است. ما موضوع نفت و انرژی را به عنوان یکی از اهرمهای مهم در صحنه بینالمللی از دست دادهایم، نمیتوانیم به راحتی نفت بفروشیم و پولش را بگیریم. اگر آمریکاییها از نظر نظامی نیز منطقه را طوری طراحی کنند که ما به لحاظ نظامی هم محدود شویم، وضعیت خاصی در منطقه پیدا خواهیم کرد. دلفی تاکید کرد: سعودیها با اینکه در ظاهر تظاهر میکنند که خواهان دوستی و مودت با ما هستند، در عمل و با سیاستهایی که در پیش گرفته اند روشن است که چنین نیتی ندارند؛ از جمله اینکه تبلیغات سعودی تقریباً با تغییر جزئی همچنان علیه ما تداوم دارد. این فضاسازیها از سوی رسانه های سعودی، بازتاب و تاثیر گستردهای در دنیای عرب دارد. وی با تاکید براینکه تحولات مهمی در شرف وقوع است، گفت: اگر محاسبات و برداشت درستی از آن نداشته باشیم ممکن است دچار وضعیت خاصی شویم.
|