منشور و منش کوروش، پذیرنده‌ٔ باورهای متعدد با ظرفیتی دربرگیرنده‌ٔ تنوع آن‌هاست. محور این منشور و منش، اصول بنیادین حقوق‌بشر است.

مورخان و تاریخ دانان نقل کرده‌اند که کوروش با نهایت دقت به دین بابلی احترام می‌گذارد؛ معابد را تعمیر کرد و مجسمه‌های معبود شهرهای مختلف را که نبونیدوس به بابل آورده بود، به جاهای خود بازگردانید. و نیز خدایان آشور و شوش را به محل‌های خود فرستاد و اجازه داد که یهودیانی که بخت‌النصر از فلسطین کوچ داده بود، به زادگاه خود بازگردند. و دستورهایی برای تجدید بنای اورشلیم صادر کرد. کوروش سردار و سیاست‌مداری برجسته بود و یادگاری از عدالت و رأفت، پس از خود باقی گذاشت. او سلطه‌ٔ مهر و انسانیت را بر انتقام و تحکیم قدرتش خوش‌تر می‌داشت. کوروش حتا حاکم مجروحی را که در حمله‌ٔ وی شکست‌خورده بود، مداوا نمود و او را به مشاورت خویش خواند.

سنت غلبه‌ٔ رأفت و بزرگواری بر قدرت و جباریت، گرامیداشت کوروش بزرگ را به توقف برای بازبینی نوعی سیاست‌مداری در تاریخ جهان و خاصه تاریخ ایران تبدیل نموده است. سیر در آثار نگاشته‌شده در کتیبه‌ها و اسناد مکتوبِ نزدیک به تاریخ حیات کوروش، وی را بنیانگذار مبانی حقوق‌بشر در ایران و بخش وسیعی از جهان معرفی می‌کند. این اسناد گواهی می‌دهند که اصول سیاست‌مداری و مملکت‌داری و حتا قوانین جنگی که کوروش واضع و مجری آنها بود، تمام قوانین مرسوم اعصار کهن و ماقبل تاریخ را نفی می‌کرد. گواهی این اسناد چنین است که کوروش با سنت‌شکنی در امور جنگ و اسلوب نو در سیاست‌مداری، کیفیت رویکرد و نوع نگرش به قدرت سیاسی را متحول کرده است.

آنچه از نگرش و نقد تاریخ بر دفتر و کارنامه‌ٔ کوروش به‌جای مانده است برتری انسانیت، مهر، عشق و حقوق‌بشر بر فردگراییِ سلطه‌گر، تمام‌خواهی سیاسی و مذهبی و قدرت‌جوییِ فرعون‌صفتانه است. تاریخ، کوروش بزرگ را فرزند خیر، نیک، برکت، مهر و منشور حقوق‌بشر، پاس داشته است. گویی گوهر انسانی و سرشت نیک‌نهادش، بر سر در ورودی کلاس تاریخ حک شده است.

در سال‌های اخیر شاهد استقبال گسترده‌ٔ ایرانیان داخل و خارج کشور از گرامیداشت روز کوروش هستیم. این استقبال گسترده‌، در نهاد و هدف خود، نفی کامل نظام اسلامی و شکست پروژه‌ٔ چندین دهه‌ٔ وصل تاریخ و فرهنگ ایران به عقبه‌ٔ اسلام با قرائت حوزوی است. به‌همین روی، این قوم اشغال‌گر خونریز که هیچ سنخیت و مؤانستی با فرهنگ و اصالت‌های تاریخی ایران ندارد و فقط بساط سلطه‌گریِ فرعون‌صفتی گسترده است، گرامیداشت روز کوروش را برنمی‌تابد.

در سال‌های گذشته که گزمگان حکومت ولایی انواع راه‌بند و ممانعت را برای جلوگیری از تجمع ایرانیان در مقبره‌ٔ کوروش ایجاد کردند، هموطنان مشتاق، کوه‌ها و روستاها و دره‌ها را دور زدند و مراسم ۷ آبان را در جوار مقبره‌ٔ کوروش برگزار نمودند. توالیِ این مقاومت و پایداری، موجب شد که روز ۷ آبان، روز ایرانیان علیه دیکتاتوری قرون‌وسطایی ضدایرانی آخوندی شود.

مقایسه‌ٔ سیاست نابودی پاسارگاد با بُت‌گاه وارث فرعون

نخستین دورخیز برای نابودی نمادهای تاریخی و ملی ایران را سال ۱۳۵۸ آخوند منفور و جلاد صادق خلخالی در معیت خمینی برداشت تا آثار تخت جمشید را تخریب کند. مقاومت سنگین اجتماعی و مطبوعاتی ایرانیان و هشدار یونسکو، خمینی را به عقب‌نشینی واداشت و آن پروژه‌ٔ ضدایرانی مسکوت ماند.

رها کردن مقبره‌ٔ کوروش در تطاول باد و باران و گرما و سرما و جلوگیری از رسیدگی و مرمت آن، سیاست جاری حکومت تحت‌امر ولی‌فقیه از خمینی تا خامنه‌ای برای نابودی پاسارگارد بوده است. مقایسه کنید هزینه‌ٔ این دو مقبره را. مقبره‌ٔ کوروش، نه تنها هیچ هزینه‌ ای برای حکومت اسلامی ندارد که بیش از چهار دهه است به آفتاب و باران و باد سپرده شده است!

هزینه‌ٔ نگهداری مقبره‌ٔ فرعونی خمینی به‌اعتراف رسانه‌های حکومتی، سالانه ۸۰ میلیارد تومان می‌شود! این مقبره‌ٔ منفور اکثریت مردم ایران، یکی از مکان های چاپیدن و بالا کشیدن پول از بازدیدکنندگان نیز هست!