روزنامه شرق: امروز یازدهم اردیبهشت مصادف با اول ماه می روز جهانی کارگر است؛ روزی که در آن کارگران گرامی داشته میشوند و این روز را جشن و فرصتی برای بررسی حقوق قانونی خود میدانند. ماده 159 از قانون کار، کارگر را تعریف کرده است اما در این بین گروه وسیعی از کودکان هستند که همانند کارگران حسب ماده مذکور مشغول کار هستند اما طبق ماده 79 همان قانون به لحاظ ممنوعیت کار، آنان کارگر محسوب نمیشوند و متاسفانه بنا به محدودیتها و ممنوعیتهای قانونی نه در شمار کارگران قرار میگیرند و نه از حقوق و حمایتهای قانونی کارگران برخوردارند، لذا معلوم نیست آیا چنین روزی مشمول کودکان کار میشود یا خیر؟ واقعیت مساله این است که بر سر هر چهارراه و در هرکوره آجرپزی و کارگاه و مغازهای شاهد حضور تلخ کودکانی هستیم که وقت خود را به کارکردن و پذیرش سختیهای زندگی اختصاص دادهاند. متاسفانه جامعه با این پدیده شوم کنار آمده است و دیدن چنین صحنههایی به عادات روزمره ما بدل شده است. و هیچگونه ارادهای برای برخورد با این قضیه وجود ندارد. از سوی دیگر مطبوعات و جامعه مدنی و حقوقدانان به سادگی از کنار این موضوعات گذشتهاند یا امکان اقدامی نداشتهاند. نظام حقوقی ایران با کار کودکان به صورت بینابینی برخورد داشته است. کودکان کار به کودکان کارگری گفته میشود که به صورت مداوم و پایدار به خدمت گرفته میشوند. و در قسمتهای مختلف اجتماع و به انحای مختلف مورد بهرهگیری قرار میگیرند. کودکان کار جنسی، کودکان گلفروش، کودکان حملکننده موادمخدر، کودکان بزرگراهی، کورهپزخانهها، کودکان کار خانگی، کارخانهها، مزارع، دامداریها و کودکان ازدواجکرده جزو برخی از انواع کودکان کار و خیابان به شمار میروند. متاسفانه کار کودکان بسیار معمول شده است وهم چنانکه بیان شد، میتواند شامل کار در کارخانه، معدن، کشاورزی، کمک در کسب و کار والدین، داشتن کسب و کار شخصی (مانند فروش غذا) یا کارهای نامتعارف باشد. ناپذیرفتنیترین شکلهای کار کودکان استفاده نظامی از کودکان در بعضی از کشورها و تنفروشی کودکان است. موارد کمتر جنجالی و معمولا قانونی (با بعضی محدودیتها) شامل کار کشاورزی در ایام تعطیلی مدرسه (کار فصلی)، کسب و کار خارج از ساعات مدرسه و همچنین بازیگری یا آوازخوانی کودکان میباشد. کار کودکان همچنان در جاهایی که سن ترک مدرسه پایین است شیوع دارد. ریشههای شکلگیری کار کودک مختلف است. مشکلات اجتماعی، فقر، بیکاری، تورم، گرانی، از دست دادن سرپرست خانوار، گسترش ناهنجاریهای اجتماعی و... از علل این پدیده به شمار میروند. براساس آمار سازمان جهانی کار250میلیون کودک پنج تا ۱۴ساله در جهان محروم از کودکی میشوند. طبق این آمار ۱۲۰میلیوننفر از آنها وارد بازار کار شده و مشغول به کار تماموقت هستند. ۶۱درصد این کودکان در آسیا، ۳۲درصد در آفریقا و هفتدرصد در آمریکای لاتین زندگی میکنند. این کودکان به علت نوع زندگیای که دارند، کودکی نمیکنند و خیلی زود وارد فضای اقتصادی بازار میشوند. این افراد به علت نوع حرفهشان در معرض انواع آسیبها و بزههای اجتماعی قرار دارند و متاسفانه هم از لحاظ مالی و هم از نظر بهداشت روانی مورد توجه قرار نمیگیرند. رشد فقر در کودکان کار و خیابان ازسال ۸۴ تا ۸۸ روند صعودی داشته است. مساله کار کودکان به نوبه خود خشونتی است که علیه کودکان کار و خیابان اعمال میشود. ۷۲درصد این کودکان بیسواد و کم سواد هستند یا در حد ابتدایی سواد دارند و ۱۷درصد کودکان کار و خیابان اصلا مدرسه نرفتهاند و این بیسوادی و کمسوادی در فرایند زندگی این افراد تاثیر سوء دارد. حدود ۵۹درصد کودکان کار استعمال دخانیات را تجربه کردهاند، 4/۶درصد کودکان کار و خیابان سابقه تزریق موادمخدر را دارند.
2004- 2025 IranPressNews.com -