* روغني زنجاني در گفتوگو با «بهار»: سازمان برنامه بايد احيا شود؛ چون مي‌تواند چهارراه ايرانشناسي باشد
تنها چند ساعت بعد از اولین نشست خبری رییس‌جمهوری منتخب مردم و تاکید وی بر این مهم که اصل بر این است که سازمان برنامه و بودجه احیا شود، یک فوریت احیای این سازمان با 127رای مثبت در مجلس رای می‌آورد تا ثابت شود پس از دیدار رییس مجلس با رییس جدید قوه‌مجریه، فصل تازه‌ای در روابط دو قوه باز شده است. دیروز روز خوبی برای کارشناسان و اقتصاددانان ایران بود، زیرا با تصویب این طرح نوید بازگشت عقلانیت به اقتصاد داده شد. ارائه‌دهندگان این طرح در چرایی لزوم احیای این سازمان می‌گویند یکی از مهم‌ترین مسئولیت‌های سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، تنظیم و تدوین برنامه‌ها و سیاست‌های راهبردی دولت و تنظیم برنامه‌های توسعه و بودجه‌های سالانه و ارزیابی کارآیی برنامه‌ها و دستگاه‌های اجرایی و ارائه اطلاعات شفاف در جهت پاسخگویی و تدوین گزارش‌های مهم و کلیدی و ارائه مشورت به دولت، نمایندگان و دیگر مراجع تصمیم‌گیری است. این همان نکته‌ای است که در این سال‌ها بارها و بارها مورد تاکید اقتصاددانان کشور بوده است و امروز نیز چون گذشته اکثر اقتصاددانان و متخصصین باور و اعتقاد جدی دارند که این سازمان نباید منحل می‌شد و انحلال آن پیامدهای ناگواری بر پیکر رنجور اقتصاد ایران و برنامه‌های توسعه‌ای کشور وارد کرد. امروز اما با گذشت چند سال از انحلال این سازمان و قرار‌گرفتن اقتصاد ایران در شرایط نه‌چندان مناسب، به‌نظر می‌رسد بهارستان‌نشینان و جریان حاکم فارغ از هر دیدگاه اقتصادی و سیاسی، به‌تبعات انحلال سازمان پی برده‌اند و اثرات ناخوشایند آن بر اقتصاد و دیگر حوزه‌های توسعه‌ای ایران را تجربه کرده‌اند، برای همین احیای سازمان به یک مطالبه عمومی تبدیل شده است؛ مطالبه‌ای که شاید بتوانيم با تحقق آن بار دیگر شاهد قرار‌گرفتن قطار اقتصاد در ریل توسعه باشیم. به‌باور بسیاری از کارشناسان با احیای دوباره این سازمان می‌توان ارتباط نزدیک‌تری بین مجلس و دولت برقرار کرد. از نظر مدافعان احیای سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی این اقدام موجب شفافیت هرچه بیشتر عملکرد دولت در حوزه اقتصاد خواهد شد؛ اتفاقی که مسعود روغنی‌زنجانی نیز در گفتوگو با «بهار» آن را تایید می‌کند و می‌گوید: در دوره‌های گذشته رابطه سازمان با مجلس بسیار نزدیک و اعتماد کامل بین مجلس و سازمان برقرار بود؛ در هیچ دوره‌ای که من مسئول بودم روسای دولت ما را از ارائه اطلاعات به مجلس منع نمی‌کردند. زنجانی در ادامه با تاکید بر آثار مخرب انحلال این سازمان، ادامه داد: من اطلاعی از رابطه سازمان با مجلس در سال‌های گذشته ندارم، اما می‌توانم حدس بزنم که دولت آقای احمدی‌نژاد با تغییر در ساختار لایحه بودجه تمایل کمتری به ریز‌شدن نمایندگان مجلس در بودجه سالانه دولت داشته است. وی افزود: طبیعی است با این اقدام ارزیابی عملکرد برنامه‌ها و کارآمدی دستگاه‌های دولت مشکل‌تر می‌شود. زنجانی با بیان این مطلب که دیدگاه رییس دولت نسبت به اداره امور کشور و مهم‌تر از آن شخصیت فردی رییس‌جمهوری در امور اقتصادی بسیار تاثیر‌گذار است، گفت: من با سه رییس قوه‌مجریه کار کرده‌ام که با وجود سلیقه‌های مختلف سیاسی به کار کارشناسی اعتقاد و به همکاری با پارلمان تاکید داشتند و همین‌طور می‌کردند.
وی افزود: احمدی‌نژاد از یک خودباوری عجیب‌وغریب برخوردار است و بنابراین در برخورد با سازمان برنامه به آن به صورت اتاق فکر نگاه نمی‌کرد، بلکه سازمانی که فقط دستور باید اجرا کند؛ یعنی سازمان صرف بوروکراتیک. رییس سابق سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی با اشاره به این نکته که با این اتفاقات می‌توان نگاه و رفتار او را به سایر نهاد‌ها تحلیل کرد، خاطرنشان کرد: به‌طور مثال درباره مجلس، شاید ایشان باور داشتند که نمایندگان مردم در بودجه نباید خیلی دخالت کنند؛ بنابراین لایحه بودجه نباید حاوی اطلاعات تفصیلی باشد. روغنی‌زنجانی درباره موضع دولت جدید و طرح مجلس نیز گفت: به‌نظر من سازمان برنامه باید احیا شود. وی افزود: سازمان را از چند نگاه می‌شود دید.
بعد ماموریت و سازماندهی و روش‌ها و نیروی انسانی از نظر جایگاهی در جایگاه درستی قرار دارد؛ یعنی زیرمجموعه ریاست‌جمهوری است. زنجانی تاکید کرد: در ایران رییس‌جمهوری داریم و نظام سیاسی‌مان ریاستی است و رییس‌جمهوری برای وزرایش از پارلمان رای اعتماد می‌گیرد و برای اداره کشور باید برنامه داشته باشد و سازمان برنامه مسئول تدوین آن با همکاری دیگر دستگاه‌های اجرایی است. به‌گفته زنجانی، رییس‌جمهوری از طریق این سازمان به کنترل برنامه‌های دولت و وزرا و ارزیابی کارآمدی آن اقدام می‌کند. پس چارت این سازمان دوباره باید بازنویسی شود تا از نظر نیروی انسانی در سطح دانشگاهی و افراد خبره بوده و از تنوع رشته ازجمله مدیریت، آی‌تی سیستم‌ها، سایبر، حقوق اقتصاد مالی و... برخوردار باشد.
وی خاطرنشان کرد: برای این مهم باید بهترین عناصر را بیاورند؛ چون سازمان برنامه چهارراه ایرانشناسیِ نه گذشته، بلکه حال است و نیروی انسانی بسیار مهم است. وی حوزه بعدی را که باید بسیار به آن توجه شود، ارزیابی در نوع برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی دانست و ادامه داد: در دنیا نظام بودجه‌ریزی بسیار پیشرفته شده است و متناسب با نظام سیاسی خودمان باید مجددا این نظام را بازنگری کنیم؛ چون براساس اصل شفاف‌سازی و اصل پاسخگویی دو عنصر باید در نظام حسابداری دولتی و نظام اطلاعاتی و بودجه‌ریزی کشور شکل بگیرند.
رییس سابق سازمان برنامه و بودجه گفت: نکته بعدی این است که وقتی بودجه از اقتصاد دارایی به سازمان برنامه بودجه منتقل شد، ذی‌حسابان در اقتصاد و دارایی ماند که اشتباه است. وی افزود: ذی‌حساب‌ها ممکن است برای خزانه اطلاعات تولید کنند که می‌کنند ولی کل فرآیند بودجه از تدوین تا اجرا متعلق به سازمان برنامه است. به‌گفته وی، این ابزار تولید اطلاعات که به‌لحظه است، در اختیار سازمان برنامه بودجه نیست، در اختیار اقتصاد دارایی است که نظام بودجه‌ریزی را در اختیار ندارند؛ اما درباره احیاي مجدد این سازمان، محمد کردبچه با بیان این‌که هنوز در بسیاری از قوانین نام سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی وجود دارد و تغییری صورت نگرفته است، به ایسنا گفت: احیای مجدد این سازمان با مصوبه شورای‌عالی اداری ممکن خواهد بود و بعید به‌نظر می‌رسد که به مصوبه مجلس شورای اسلامی نیاز باشد. مشاور معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی با اشاره به این‌که برای ایجاد مجدد این سازمان باید تغییرات تشکیلاتی صورت بگیرد، اضافه کرد: تشکیلات قبلی به‌هم ریخته و کارکردشان متفاوت شده است؛ به‌طوری که دفاتر بخشی که در سازمان مدیریت فعالیت می‌کردند به معاونت بودجه و برنامه‌ریزی تغییر یافته‌اند. کردبچه با اشاره به این‌که با تغییر اسم تشکیلات اصلاح نمی‌شود، اظهار کرد: آنچه اهمیت دارد استفاده از نیروهای متخصص و کارشناس در بدنه یک سازمان است.
مشاور معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی با بیان این‌که پس از انحلال سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بعضی از کارشناسان این سازمان بازنشسته شدند و بعضی خودشان از کار کناره‌گیری کردند، تصریح کرد: اگر بنا باشد این سازمان مجددا ایجاد شود، باید از نیروهای متخصص و کارآمد در بدنه آن استفاده شود تا این سازمان باز هم بتواند در اقتصاد کشور نقش ایفا کند. وی همچنین به اهمیت و قدرت این سازمان اشاره و خاطرنشان کرد: در گذشته حرف اول درباره مسائل اقتصادی کشور را این سازمان می‌زد و نقش مهمی در تصمیم‌گیری‌ها داشت، همچنین دبیرخانه شورای‌عالی اقتصاد نیز در این سازمان بود و بسیار فعال‌تر عمل می‌کرد. به‌گفته او اکنون تصمیمات اقتصادی کشور در وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی گرفته می‌شود.
تشکیل سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی یک مطالبه عمومی
انحلال سازمان مدیریت اشتباهی بوده که همه به آن اذعان کردند و درحال حاضر تبدیل به یک مطالبه عمومی شده است.
نماینده بجنورد در مجلس با بیان این‌که انحلال سازمان مدیریت اشتباهی بوده که همه به آن اذعان کردند و درحال حاضر تبدیل به یک مطالبه عمومی شده است، گفت: در حال حاضر فرصت بسیار خوبی است که وجود این سازمان تبدیل به یک قانون شود تا دولت بعدی تکلیف خود را بداند.
موسی‌الرضا ثروتی، در موافقت با طرح دوفوریتی تشکیل سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و بهره‌وری گفت: همه می‌دانید که اگر الان این طرح تصویب نشده و دولت سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی را ایجاد کند امکان دارد دولت دیگری آن را منحل کند ولی اگر نمایندگان تشکیل این سازمان را به قانون تبدیل کنند دولت موظف به اجرای این قانون است.
نماینده بجنورد در مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که طبق اصول قانون اساسی برنامه و بودجه بر عهده رییس‌جمهور است، افزود: چگونگی کار این موضوع برعهده قانون است، مگر ما قانون بودجه سالانه و قانون برنامه پنج‌ساله را نمی‌نویسیم؟ طبیعی است که دولت نمی‌تواند لایحه خود را آماده کند و به مجلس آورد و ما هم آن را مصوب کنیم.
ثروتی با بیان این‌که در صورت تصویب این طرح اگر قرار به انحلالی باشد با تصویب مجلس خواهد بود، ادامه داد: همه می‌دانید اصول متعدد قانون اساسی از جمله اصل۴۸ آن توسعه متوازن مناطق را مطرح کرده، الان که معاونت برنامه‌ریزی در استان‌ها نماینده ندارد و زیر نظر استانداران است، امکان کنترل و وزارت و ارزیابی توسعه متوازن وجود ندارد.
وی با بیان این‌که اگر بتوانیم یک سازمان مقتدر و قوی را قانونی کنیم، می‌تواند برنامه‌های توسعه، بودجه‌های سالانه را به موقع تنظیم کند و به مجلس ارائه دهد، افزود: چون سازمان مستقل و مقتدری وجود ندارد، همه‌چیز در اختیار دولت قرار می‌گیرد و می‌تواند مستقل برخورد کند.
2004- 2025 IranPressNews.com -