اردبيل –به عقيده کارشناسان محيط زيست فعاليت 31 واحد آلاينده در اردبيل که هنوز به عنوان استان غير صنعتي شناخته مي‌شود، هشدار زيستي است که سلامت حيات نسلها ي آينده را تهديد مي‌کند.
به گزارش مهر، با وجود اينکه آلودگي کلان شهر‌ها هنوز در اردبيل ثبت نشده و اين استان به عنوان استان سبز شناخته مي‌شود، مسئولان بهداشتي و زيست محيطي معتقدند، آلودگي هوا معضلي است که در آينده نزديک اين استان را نيز دچار خواهد کرد. بطوريکه بي توجهي به آن موجب شده است واحدهاي آلاينده آن هم در برهه اي که اغلب واحدهاي توليدي استان به دلايل مختلف در رکود و تعطيلي به سر مي‌برند، فعاليت کرده و هيچ نهادي نسبت به اين‌ آلودگي عکس العملي نداشته باشد. در اين ميان محيط زيستي‌ها معتقدند اعتراض آنها راه به جايي نمي‌برد و ضرورتهاي کنترل آلودگي هواي اردبيل با مقاومت قابل توجهي از سوي دستگاه‌ها و مراجع تاثير گذار پذيرفته مي‌شود. بطوريکه برخي دستگاه‌ها خود در آلودگي هوا نقش داشته و عملا نسبت به رعايت استانداردها غفلت مي‌کنند. از جمله اقدامات پيشنهادي مدير کل محيط زيست استان نسبت به کنترل آلودگي هوا فرهنگ سازي در رعايت قوانين اين حوزه و افزايش نظارتها است. موضوعي که علي حميدي رضي با گلايه از ضعف همکاري و تعامل دستگاه‌ها در اين خصوص ياد کرده و معتقد است فرهنگ حفاظت از محيط زيست هنوز در اذهان بسياري از مديران استاني ثبت نشده است.
ضرورت نصب سيستمهاي سنجش آلودگي هوا
وي معتقد است الزام‌هاي محيط زيست براي رعايت اين قوانين و خود اظهاري در خصوص استانداردهاي حفاظت از محيط زيست موجب شده است تعداد واحدهاي آلاينده از 87 مورد در سال 90 به 31 مورد در سال جاري کاهش يابد. هر چند بسياري از کارشناسان معتقدند علت اين افزايش بيشتر به دليل جابه جايي آمار واحدهاي فعال توليدي است، با اين وجود حميدي رضي اجراي طرح نصب سيستمهاي آن لاين سنجش آلودگي هوا را الزامي براي تشديد کنترل فعاليت واحدها مي‌داند. وي با بيان اينکه سيستم آن لاين ميزان آلودگي هواي واحد توليدي را سنجش کرده و توسط هر فردي قابل رصد است، اضافه کرد:اجراي اين طرح توسط کارخانه سيمان اردبيل پذيرش شده و به هفت واحد کلان توليدي ديگر نيز پيشنهاد شده است. حميدي رضي با تاکيد به اينکه در اين سيستم وجود خروجي هوا براي سنجش ميزان آلودگي الزامي است، اضافه کرد: کارخانه‌هايي که خروجي هوا دارند مي‌توانند اين سيستم را نصب کنند.
پيگيري بي فايده نصب ايستگاه سنجش هوا
مدير کل محيط زيست استان در خصوص نحوه برخورد با واحدهاي آلاينده اضافه کرد: بازرسي به صورت دوره اي بوده و از مرحله تذکر تا تعطيلي موقت و دائمي اجرا مي‌شود. وي ديگر ضرورت مديريت آلودگي هوا در استان را راه اندازي ايستگاه سنجش هوا عنوان کرد و افزود: در حال حاضر تنها يک ايستگاه در سطح استان داير است. حميدي رضي با بيان اينکه پيگيري چند ساله اين اداره کل براي نصب دو ايستگاه ديگر بي نتيجه مانده است، تصريح کرد: پيشنهاد نصب ايستگاه و مقايسه خروجي آنها يکي در مرکز شهر و ديگري در دروازه آستارا هنوز به نتيجه نرسيده است. وي افزود: با وجود اينکه اردبيل جزو استانهاي پاک از نظر آلودگي هوا محسوب مي‌شود اما اجراي طرحهاي کنترل آلاينده‌ها در اين استان نيز ضرورت دارد.
اردبيل سهميه بنزين استاندارد ندارد
حميدي رضي از جمله عوامل تشديد آلودگي هوا را مصرف بنزين غير استاندارد عنوان کرد و افزود: در حال حاضر بنزين مصرفي در استان استاندارد يورو دو دارد. اين در حالي است که از جمله مطالبات محيط زيست مصرف بنزين حداقل يورو چهار يا پنج است. وي با يادآوري مکاتبات صورت گرفته با شرکت پخش فرآورده‌هاي نفتي در خصوص تخصيص سهميه بنزين يورو چهار اضافه کرد: اين مکاتبات بي نتيجه ماند و به دليل توليد محدود بنزين سهميه اي براي اردبيل تخصيص نيافت. مدير کل محيط زيست استان تاکيد کرد: با هدف کنترل آلايش بنزين غير استاندارد بازرسي‌هاي مداومي از مراکز کنترل فني خودرو‌ها صورت مي‌گيرد. وي افزود: در حال حاضر هشت مرکز معاينه فني در سطح استان داير است که چهار مورد از سوي محيط زيست استان تائيد شده است. رصد مراکز معاينه فني توسط اکيپي شامل شهرداري، محيط زسيت و پليس راهور به صورت دوره اي صورت مي‌گيرد. حميدي رضي با بيان اينکه هر از گاهي در صدور برگه معاينه فني قصور صورت مي‌گيرد، اضافه کرد: با اين وجود تلاش مي‌شود خودروهاي فاقد برگه در سطح شهر تردد نکنند.
وقتي حمل و نقل آلوده مي‌شود
با وجود اينکه عدم اجراي ماليات سبز در کشور و ضعف کنترلها موجب شده است حمل و نقل عمومي با رعايت استانداردها همراه نباشد، گلايه محيط زيستي‌ها بيشتر از تردد ناوگان حمل و نقل عمومي است که انتظار مي‌رود در آلودگي‌ها نقشي نداشته باشد. حميدي رضي با بيان اينکه دامنه تمديد معاينه فني در ايران پنج سال است، اضافه کرد: اين در حالي است که اين دامنه در کشورهاي پيشرفته شش ماه تا يک سال است. وي تاکيد کرد: در صورتي که دامنه تمديد معاينه فني حداقل به دو سال کاهش يابد بسياري از ناوگان حمل و نقل عمومي و خودروهاي شخصي ملزم به رعايت آن خواهند شد. و در اردبيل تعداد قابل توجهي از ميني بوس و اتوبوسهاي شهري بايد در ادامه حيات خود تجديد نظر کنند. گلايه‌ها در حالي است که مطابق با اظهارات شهردار اردبيل نزديک به 560 ميني بوس با عمر بالاي 30 سال در سطح شهر فعال است.
عدم همکاري بانکها با نوسازي ناوگان ميني بوس
در عين حال مدير کل حمل و نقل و پايانه‌هاي استان اردبيل با رقم متفاوتي پيش از اين تاکيد کرده بود که در حال حاضر ميانگين عمر ناوگان ميني بوس جاده اي در استان اردبيل 22.9 سال است. عبدالحسين علي اکبري در گفت وگو با خبرنگار مهر عنوان کرد: با وجود اينکه نوسازي ناوگان ميني بوس و اتوبوس از اهداف و برنامه‌هاي سالهاي اخير بود بدليل عدم تخصيص اعتبار لازم به اين برنامه‌ها عملي نشد. در عين حال مدير عامل اتوبوسراني اردبيل و حومه نيز از عدم وجود اعتبار براي نوسازي اين ناوگان خبر مي‌دهد و مي‌گويد: بيشتر اين ميني بوسها به عنوان سرويس مدارس مورد استفاده قرار مي‌گيرد در حالي که فرسوده است و به عنوان تهديدي براي محيط زيست محسوب مي‌شود. فضيلت ابراهيمي با بيان اينکه نوسازي اين ميني بوسها اعتباري را نياز دارد که از توان اين دستگاه اجرايي خارج است، افزود: درآمد محدود اتوبوسراني از يکسو و عدم حمايتها از سوي ديگر موجب شده است نوسازي ناوگان فرسوده با تاخير مواجه شود.
ريزگردها تهديد جدي سلامت شهروندان اردبيل
تهديد ‌آلودگي هوا محدود به واحدهاي توليدي و خودروها نمانده تا جايي که مدير کل محيط زيست استان از ورود ريزگردهايي به قطر 2.5 ميکرون به استان ياد کرده و معتقد است کوچکي قطر اين ريزگردها خطر سلامتي قابل توجهي به همراه دارد. وي با بيان اينکه ريزگردها از استانهاي ديگر به اردبيل مي‌آيند، اضافه کرد: در هنگام ورود به استان به قطري رسيده اند که تهديدي براي سلامت موجودات زنده منطقه محسوب مي‌شود. علاوه بر موارد ذکر شده خشکي تالابها و خشکسالي سالهاي اخير از ديگر عواملي است که آلودگي هوا به دنبال داشته است. حميدي رضي تاکيد دارد که عدم مديريت صحيح مي‌تواند در کوتاه مدت عوامل آلاينده قابل کنترل هوا را به بحران زيست محيطي تبديل کند. موضوعي که به نظر مي‌رسد به دليل اعلام پاک بودن هواي اردبيل توجه مسئولان را به خود بر نمي‌انگيزد.