شهرستان نطنز يکی از مناطق تاريخی و مهم استان اصفهان به شمار می رود که از مناطق ديدنی و آثار تاريخی با ارزش و طبيعت زيبايی برخوردار است. شغل اکثرمردم نطنز كشاورزي و دام داري است. در شهرستان نطنز صنايع دستی متنوعی توليد می شود که مهم ترين آن ها فرشبافی، سفالگری، كارگاهچينی و سراميک سازی، ريسندگی و بافندگی وچاروق دوزی می باشد.
وجود روستای تاريخی و با اهميت ابيانه در اين منطقه به همراه چندين مسجد تاريخی و مهم با معماری جالب و ديدنی نطنز را به لحاظ گردشگري در رديف مناطق معروف استان قرار داده است اما به گفته رییس اداره میراث فرهنگی شهرستان نطنز آثار تاریخی در این شهرستان به علت نبود توجه و پراکندگی آنها موجب آسیب دیدگیهای طبیعی و در بسیاری از بناها دستخوش حفاریهای غیر مجاز سودا گران آثار ملی شدهاند.
احمدرضا قاسمی می افزاید: بودجه اداره میراث شهرستان نطنز مشابه یک آرام بخش است که با تزریق آن بر پیکر بناهای تاریخی این شهرستان، مرگ این آثار را به تاخیر میاندازد.
وی تنها راه نجات آثار تاریخی این شهرستان را تامین بودجه و اعتبارات دانست و تصریح می کند: بودجهای که در حال حاضر در اختیار این اداره قرار میگیرد به هیچ وجه جوابگوی مشکلات شهرستان نیست و ما این بودجه را تنها به عنوان یک مسکن به پیکر بناهای تاریخی این شهرستان تزریق میکنیم تا مرگ این آثار را به تاخیر بیاندازیم.
رییس اداره میراث فرهنگی نطنز با تاکید براینکه برای بهبود و شکوفایی بناهای تاریخی شهرستان باید تدبیری اساسی اندیشید تا این آثار تاریخی از بین نرود، می گوید:شهرستان نطنز نیازمند کمکهای مالی بیشتری است تا بتواند میراث فرهنگی خود را حفظ و صنعت گردشگری را به مرحله درآمد زایی نزدیک کند.
وی با اشاره به حجم گردشگران در دو قطب این شهرستان اظهار می دارد: سرمایه گذاری دولت در بخش گردشگری نطنز بسیار زود بازدهتر از شهرهای دیگر خواهد بود چرا که در دو قطب گردشگری ابیانه و بخش بادرود سالانه پذیرای حدود ۵میلیون گردشگر هستیم.
قاسمی معتقد است اگر مشکلات مالی این اداره مرتفع و بخش خصوصی در زمینه گردشگری تقویت شود، می توان از این تعداد گردشگر سالانه بالغ بر ۲۰۰میلیارد تومان گردش مالی در شهرستان ایجاد کرد.
وی می افزاید: این میزان گردش مالی یعنی رشد و شکوفایی کامل شهرستان که منفعت آن حداقل به ۵۰درصد مردم شهرستان میرسد.
رییس اداره میراث فرهنگی نطنز با برشمردن ۱۱ مورد از ویژگیهای شاخص شهرستان نطنز، ادامه داد: نطنز در چشم انداز ۲۰ ساله به عنوان مرکز ثقل گردشگری کشور معرفی میشود.
وی با بیان اینکه نطنز شهری با دو اقلیم متفاوت کوهستانی و کویری است، اظهار می دارد: ویژگیهای کویری و کوهستانی که در قلب این شهرستان افسون گری میکنند و آثار تاریخی و جاذبههای گردشگری در هر دو اقلیم جلوهای رویایی و خیال انگیز را پیش روی هر بینندهای به تماشا میگذارد و هر ساله پذیرای جمعیت بی شماری از گردشگران است که آوازه این زیباییهای بکر را شنیدهاند.
وی اعلام می دارد: شهرستان نطنز شامل ۲ بخش مرکزی و امامزاده است که در بخش مرکزی، آثار منحصر به فرد تاریخی این شهرستان مسجد جامع و سایت بزرگ گردشگری ابیانه نامزد ثبت جهانیاند.
قاسمی با اشاره به اینکه بخش امامزاده از دو شهر بادرود و خالد آباد تشکیل شده ، تصریح می دارد: این منطقه ضمن داشتن آثار تاریخی منحصر به فرد در جهان و جاذبههای طبیعی و کویری ، وجود آستان مقدس امامزادگان آقاعلی عباس و شاهزاده محمد برکت عظمت ویژهای به این منطقه داده و توانسته سالانه نزدیک به ۵ میلیون گردشگر و زائر را به سوی این دیار روانه کند.
وی می گوید: در روستای اریسمان شهر بادرود، یک سایت ویژه باستانی است که تاریخ پیدایش آن به دوره هزاره چهارم پیش از میلاد میرسد، این روستا دارای سایت بزرگ معدن کاری و فلز کاری است و در دنیا نظیر آن پیدا نمیشود ودر منطقه حفاظت شده کرکس در حوزه شهر نطنز با طبیعت بکر و زیبای آن وکوهپایههای رنگین وسرسبز آن نیزشاهد انواع گونههای گیاهان معطرو وحشی و انواع گونههای جانوری هستیم و با همکاری محیط زیست سعی در حفظ این گونهها و رونق بخشی بیشتر به صنعت گردشگری این شهرستان را داریم.
نطنز رتبه سوم تعداد آثار تاریخی در استان اصفهان
همجواری نطنز به ۲ پایتخت، اصفهان پایتخت فرهنگ و تمدن جهان اسلام و تهران پایتخت ایران از ویژگیهای شاخص این شهرستان است.
همچنین مجاورت این شهرستان با ۲ سایت بزرگ گردشگری کشور و قرار گرفتن ما بین این ۲ پایتخت موجب شده نطنز که همیشه مورد توجه حکومتها بوده ، مورد توجه اهالی ذوق، هنر و فرهنگ اصیل ایرانی و گردشگری نیز قرار گیرد و سایه بالهای خود را بر روی دوستداران این طبیعت دلربا بگستراند.
رییس اداره میراث فرهنگی نطنز اعلام می دارد : در این شهرستان یکهزار و ۸۰۰ اثر تاریخی، طبیعی و فرهنگی شناسایی شده و ۱۱۵ اثر تاریخی آن در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و علاوه بر این، شهرستان ۵ منطقه نمونه گردشگری و ۷ روستای هدف گردشگری دارد و در تعداد آثار تاریخی، این شهرستان رتبه ۳ را در کل استان داراست.
وی با بیان اینکه ۸ سایت باستانی در این شهرستان در فهرست آثار ملی ثبت شدهاند، بیان می کند: مهمترین این سایتها که مورد کاوش توسط هیئتهای ایرانی و خارجی قرار گرفته سایت اریسمان است.
وی معتقد است هر شهری و هر منطقهای برای خود نمادی دارد و با آن نماد آن شهر زبانزد خاص و عام میشودکه نماد نطنز وجود صنایع دستی آن به ویژه سرامیک و سفال سنتی با قدمتی هزار ساله است و یکی از دلایلی که نطنز به سرزمین اولیا الله معروف است وجود ۳۲ امامزاده و بقاع متبرکه می باشد که زمینه پرداختن به توسعه گردشگری مذهبی را در نطنز فراهم کرده است.
ابیانه و مسجد جامع نامزد ثبت جهانی
در شهرستان نطنز تنوع دورههای تاریخی جلوه گری میکند و گردشگران نظاره گر انواع دورههای تاریخی و باستانی هستند که همین یکی از ویژگیهای بی بدیل این شهرستان به شمار می رود.
هر اثری که بخواهد ثبت جهانی شود بایستی شرایط ویژه ای داشته باشد و در این منطقه ۲ اثر ابیانه و مسجد جامع شرایط لازم برای ثبت جهانی را دارند و همان طور که بیشتر گفته شد نامزد ثبت جهانی اند.
سایتهای پیش از میلاد مانند سایت اریسمان و میلاجرد وسایت پیش از اسلام مانند آتشکده های دوره ساسانی به این شهرستان شکوه ویژه ای داده است و آثار بعد از اسلام که شامل آثار سده های صدر اسلام تا قرن حاضر می باشد در جای جای این شهرستان به چشم می خورد.
بنابراین با وجود ویژگی های خاص تاریخی و گردشگری شهرستان نطنز که در این گزارش به بخشی از آنها اشاره شد ، می طلبد مسئولان سازمان میراث فرهنگی با دیدی وسیعتر و بودجه ای قابل قبول به مرکز ثقل گردشگری کشور که سالانه پذیرای حدود ۵ میلیون گردشگر است، داشته باشند.