باز ماندن شير آب حمام امير كبير را به مرز نابودی كشاند

جوان آنلاین: متأسفانه بسياري از بناهاي تاريخي كشورمان به دليل عدم مراقبت و نگهداري صحيح در معرض تخريب و حتي نابودي قرار گرفته‌اند.

چيزي كه در سال‌هاي اخير بسيار با آن روبه‌رو شده ايم، عدم توجه به ارزش تاريخي يك بنا و بي‌توجهي به نگهداري آن فرسودگي و تخريب آن را در پي دارد.

با آنكه بناهاي تاريخي در هر سرزمين و ملتي نشان دهنده عمق فرهنگي و پيشينه تاريخي آن ملت و كشور به شمار مي‌آيند و بالطبع حفظ و نگهداري صحيح از آنها هم پاسداشت فرهنگ و تاريخ آن ملت خواهد بود.

گاهي پيش مي‌آيد كه يك اتفاق يا كم كاري مي‌تواند عواقب بدي را براي يك بناي داراي ارزش تاريخي به وجود بياورد، مانند اتفاقي كه براي حمام باغ فين كاشان افتاده است.

حمام باغ كاشان معروف‌ترين حمام تاريخي ايران به شمار مي‌آيد. دليل اين معروفيت هم به داستان قتل مرحوم امير كبير، بزرگمرد سياست و كشور داري ايران در عهد قاجار است كه در اين حمام به دستور ناصر الدين شاه وي را به قتل رساندند.

بنا به گفته حسين يزدان مهر، سرپرست اداره ميراث فرهنگي كاشان، مرمت اين حمام كه در حال فرسودگي بود به پيمانكاري مجرب سپرده شده اما بر اثر بي‌توجهي طي چند روز گذشته، شير آب در پشت بام بنا بازمانده و آب به داخل حمام نفوذ كرده است.

يزدان‌مهر مي‌گويد: با توجه به اينكه پشت بام حمام در حال سبك‌سازي بوده در اثر بازماندن شير آب از شب تا صبح، آب به ديواره‌هاي حمام نفوذ و آن را دچار نم‌زدگي و آسيب كرده است.

سرپرست اداره ميراث فرهنگي كاشان اظهارمي دارد: يگان حفاظت ميراث فرهنگي بلافاصله با مطلع شدن از اين موضوع جهت جلوگيري از آسيب بيشتر در محل حاضر شده و مانع از تخريب بيشتر اين بناي تاريخي شدند.

وي همچنين از برخورد شديد با پيمانكار به صورت كتبي و شفاهي خبر مي‌دهد و مي‌گويد: پيمانكار متعهد شد كه جهت پرداخت خسارت با هزينه شخصي خود اقدام ‌كند؛ اتفاقي به ظاهر ساده كه منجر به خسارت بالايي شده است.

اين شير آب مي‌تواند توسط هر يك از عوامل و اشخاصي كه در مرمت بنا شركت داشته‌اند به صورت سهوي باز مانده باشد، اما سهل انگاري در وقوع چنين حادثه‌اي بي‌تقصير نيست.

وقتي ما به اهميت يك موضوع واقف باشيم درصد خطا و سهل انگاريمان به صورت خودكار پايين مي‌آيد و تمام تلاشمان روي كاهش ضريب اشتباهات متمركز مي‌گردد.

اين نكته براي كساني كه به عنوان پيمانكارمرمت ابنيه تاريخي مشغول به كار هستند، بايد روشن شده و توجيه شوند كه يك بناي تاريخي با يك ساختمان معمولي بسيار متفاوت است وشايد اين ساختمان تنها اثر باقي مانده از يك دوران تاريخي كشور باشد.

با آنكه پرداخت جريمه نقدي مي‌تواند عاملي بازدارنده و اقدامي تنبيهي باشد، اما خسارت تخريب اين بنا با هيچ جريمه مالي و پرداخت جريمه قابل جبران نيست.

بايد به اين نكته برسيم كه بناهاي تاريخي نه توليد مي‌شوند و نه جايگزين مي‌گردند، اين بناها ميراثي هستند كه از پيشينيان به دست ما رسيده و ما نيز بايد همچون پدرانمان در حفظ و مراقبت ازآنها كوشا باشيم و اين ميراث گرانبها را به نسل‌هاي آينده تحويل بدهيم.

به گفته يزدان مهر كار مرمت و بازسازي حمام تاريخي فين كاشان از ۱۵ فروردين ماه بعد از تعطيلات نوروزي آغاز شد ه بوده و تا پيش از اين اتفاق كار مرمت در حال انجام بوده است.

گويا حمام فين پيش از اين نيز بر اثر بي‌مبالاتي‌ها خسارت هايي ديده بوده است، زيرا سرپرست اداره ميراث‌فرهنگي كاشان مي‌گويد: متأسفانه اين بناي تاريخي براي چندمين بار مورد آسيب‌ديدگي و بي‌احتياطي قرار گرفته است.

باغ تاريخي فين كاشان با وجود درختان سر به فلك كشيده سرو فيني كه هم رديف با سرو شيرازي است و نمونه ستودني باغ‌هاي اصيل ايراني كه تمام مشخصات و جنبه‌هاي مختلف باغ‌هاي ايراني در آن جمع شده، از بناهاي ارزشمند تاريخي ايران است.

قرينه‌سازي محور باغ، خيابان‌ها و نهرهاي متعدد با كفپوش‌هاي آبي رنگ و فواره‌هاي تعبيه شده در باغ فين آن را به عروس باغ‌هاي ايراني معروف كرده است.

اين حمام نه اولين بنا و نه آخرين بناي تاريخي است كه در عصر حاضر با خطر تخريب روبه‌رو شده است.

شايد اگر اين بنا شهرتي پايين‌تر از سطح فعلي داشت، به جاي تخريب سهوي آن به وسيله باز ماندن شير آب به مانند بسياري از ساختمان‌هاي تاريخي با تخريب عمدي به منظور جايگزيني با ساختمان‌هاي نوساز مواجه مي‌شد يا حتي خبر باز ماندن شير آب و ايراد خسارت به بنا در سكوت خبري باقي مي‌ماند و بعد از مدتي با فروريختن ساختمان، دليل آن را به فرسودگي بنا ربط مي‌دادند، اما نكته مسلم اين است كه اگر قرار باشد در اين كشور بناهاي تاريخي حفظ و نگهداري شوند و اگر قرار است ما به اين ساختمان‌ها به عنوان ميراثي گرانبها از گذشتگان خود بنگريم، بايد براي نگهداشت آن از نيرو‌هاي متخصص، با دانش و اشراف كامل بر ارزش واقعي آن بنا استفاده كنيم و اين مفهوم را به وسيله آموزش به ساير مرمتگران انتقال دهيم.