ساخت‌وسازهای مسکونی دژ ابونصر را در هم شکست

ساخت‌وسازهای مسکونی از سال 1360 تاکنون در حریم درجه 1 دژ ابونصر شیراز این اثر تاریخی را به ویرانه تبدیل کرده‌است؛ این درحالی است که پیش از دهه 60 میراث‌فرهنگی اجازه هیچگونه ساخت و سازی را در این محوطه نمی‌داد.

خبرگزاری میراث‌فرهنگی ـگروه میراث‌فرهنگی ـ 5 کیلومتری شرق شیراز بر فراز تپه‌ای دژی نظامی وجود دارد که به‌گفته پژوهشگران از دوره هخامنشیان مورد استفاده قرار می‌‌گرفته‌است. درحال‌حاضر حریم این دژ با ساخت وسازهای مسکونی که از دهه 60 آغاز شده درهم شکسته و نبود نگهبان و حصار کشی این اثر تاریخی را در معرض آسیب جدی قرار داده است.

به‌گزارش CHN، در 5 کیلومتری شرق شیراز محلی است که به آن قصر ابونصر می گویند. در کتاب استاد علی سامی به نام شیراز شهرجاویدان، آمده است؛ این مکان (کاخ) در زمان جهانداری هخامنشی‌ها ساخته شده وهنگامی که شاهان پارسی از شوش به پارسه (تخت جمشید) می‌رفتند،چند صباحی در آن‌ توقف می‌کردند و بقیه اوقات، مقر فرمانداران محلی بوده است.

جمشید صداقت‌کیش، پژوهشگر تاریخ در این‌باره به CHN می‌گوید: «این مکان از دوران پیش از تاریخ حکم دژی نظامی داشته و در زمان حکومت هخامنشیان،اشکانیان و ساسانیان مورد استفاده پادشاهان بوده است؛ چنانچه در سال 420مهی(ه.ق) ابونصر(پسر امیر عضدالدوله دیلمی) از والیان پارس، ازاین مکان به عنوان کاخ استفاده می‌کرده‌است.

به‌گفته وی، دردهه 50 پروفسور تیلیا ایتالیایی، 2 ستون و یک درگاه هخامنشی را که از پارسه در زمانی نامعلوم به این جا آورده بودند شناسایی کرد و به سر جای خود (پارسه)برگرداند. این‌درحالی است که پس از آن هیچ کاوش باستان‌شناسی روی این تپه صورت نگرفته‌است و این محوطه تبدیل به ویرانه شده‌است.

درحال ‌حاضر این مکان بدون نگهبان و حصارکشی رها شده و مهم‌تر از همه در حریم درجه یک این اثر ثبت شده سال‌هاست که ساخت و ساز انجام می‌شود. هر چند که بر اساس قوانین میراث‌فرهنگی در حریم درجه یک، دو و سه آثار تاریخی هرگونه ساخت و ساز ممنوع و متخلف تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرد.

به گفته دکتر صداقت کیش، متولی میراث فرهنگی تا سال 1360 اجازه ساخت هیچ اثری را نداده‌است اما پس از آن ارگان‌های مختلف یکی پس از دیگری زمین‌های آن‌جا را در اختیار گرفته و اکنون در پایین همین دژ تاریخی روستای کوچکی دیده می‌شود که چهره و منظر این اثر تاریخی را دگرگون کرده است.

در کتاب شیراز شهر جاویدان، استاد سامی آمده است، این محل را به نام قصر ابو نصر می‌نامند ولی در تاریخ‌های بعد از اسلام تخت سلیمان نامیده شده تنها از یک صد سال پیش به این طرف، (واژه ی) قصر ابو نصر بر این تپه تاریخی اطلاق شده است.

دکتر صداقت کیش می‌گوید: «بی گمان چنین مکانی در باستان از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و افزون بر دژی نظامی کاربردهای دیگری نیز داشته است. اکنون اما این کهن دژ (قصر ابونصر) به ویرانه‌ای تبدیل شده و تلی از خاک دامان آن را فرا گرفته است.