مرگ سرزمين زنده‌رود آغاز شده است

يک کارشناس محيط زيست معتقد است: ايران در بخش مطالعات حوزه ميراث يکي از فقيرترين کشورهاي جهان است و فعالان محيط زيست نيز نتوانسته‌اند نقش خود را در اين حوزه به خوبي ايفا کنند.

به گزارش ايسنا ، «محمد درويش»، رييس گروه تحقيقات مولفه‌هاي اقتصادي، اجتماعي بيابان زدايي كشور، عصر روز يکشنبه،31 ارديبهشت در همايش سراي اميد به عنوان ويژه برنامه «بزرگداشت ايران و سنت‌هاي ايراني» فرهنگ‌زدايي و طبيعت‌زدايي را با هم برابر دانست و اظهار کرد: انسان بخشي از هويت خود را از طبيعت سرزمينش کسب مي‌کند و نابودي يا تغيير شکل زاد بومش مي‌تواند به بي‌هويتي او منجر شود.

وي با بيان اين‌که بزرگترين نشانه مرگ يک سرزمين، نشست زمين است، افزود: مرگ سرزمين در ديار زنده رود آشکارا آغاز شده است و ترک‌هاي ايجاد شده در کهن زاد بوم‌ها و حتي مکان‌هايي که نسبتا قدمت كمتري دارند، نشان مي‌دهد که ميزان بهره‌برداري از منابع آب زير زميني به مراتب بيشتر از ميزاني است که به صورت طبيعي اتفاق مي‌افتد.

درويش بيان کرد: حاصل نشست زمين، مهيب ترين بلايي است که مي‌تواند براي يک سرزمين رخ دهد چرا که سرزمين را دچار گرفتاري اکولوژيک مي‌کند.

وي با اشاره به اين‌که از سال 1971 تا 2011 ميلادي نزديک به 21 متر سطح آب زيرزميني در يک پهنه 100 ميليون هکتاري در سطح كشور کاهش يافته است، تصريح کرد: اين امر نشان مي‌دهد ايرانيان در طول حدود 40 سال گذشته ذخيره هزار ساله آب اين سرزمين را مصرف کرده‌اند، تاراجي که فقط به قيمت كاهش اندوخته‌هاي طبيعي اين سرزمين تمام نخواهد شد.

درويش با بيان اين‌که استان فارس 2.1 ميليارد مترمکعب تراز منفي در بخش آب‌هاي زير زميني دارد، ادامه داد: استاني که هرسال افتخار آن کسب رتبه اول در توليد محصولات کشاورزي و گندم است اين عناوين را به بهاي نابودي درياچه پريشان، ارژن، بختگان، کمجان و مهارلو کسب مي‌کند.

اين کارشناس محيط زيست عنوان كرد: چرا بايد در سرزميني که بالاترين ميزان تحصيل کرده‌ها و دانشجويان را دارد برخي از ملاحظات محيط زيستي، اين گونه حقير شمرده شود؟

درويش اضافه کرد: سال گذشته قانوني توسط نمايندگان مجلس تصويب شد که دولت را موظف مي‌کرد تا به چاه‌هايي که به صورت غير قانوني در دشت‌هاي ممنوعه حفر مي‌شود پروانه دهد، قانوني که مروج بي‌قانوني است و هيچ متخصصي در حوزه منابع طبيعي و محيط زيست آن را تاييد نکرده است.

وي با اشاره به اين‌که افت سطح آب زيرزميني درياچه اروميه که از آن به عنوان بزرگترين معضل بيابان زايي شمال غرب کشور ياد مي‌شود تنها 30 سانتي متر است، ادامه داد: سطح آب زيرزميني 70 دشت مرکزي ايران از جمله دشت‌هاي اصفهان، سالانه 2 متر افت پيدا مي‌کند و کشور در زير زمين، درياچه‌هاي به مراتب بزرگتر و پهناورتر از درياچه اروميه را از دست مي‌دهد.

اين کارشناس محيط زيست با بيان اين‌که استان اصفهان يکي از بدهکارترين استان‌هاي کشور از منظر اکولوژيک است، خاطرنشان کرد: در کره زمين در ماه سپتامبر، همه توليدات غذايي مصرف مي‌شود و در چهار ماه پاياني سال از ذخيره غذايي استفاده مي‌شود در حالي که اين وضعيت در اصفهان در شش ماهه نخست سال اتفاق مي‌افتد.

درويش با اشاره به اين‌که مقاله منتشر شده دانشگاه «ييل» نشان مي‌دهد رتبه ايران در شاخص عملکرد محيط زيستي 61 پله سقوط کرده است، ادامه داد: تاکنون رتبه هيچ کشوري در طول شش سال به اين ميزان سقوط نکرده است در حالي که در کشور هيچ اهميتي به اين موضوع حتي در ميان دانشگاهيان داده نشد. وي با اشاره به اين‌که در شاخص سرزمين شاد، رتبه ايران در سال 2006 در بين کشورهاي دنيا 67 بود اما اکنون به 81 رسيده است، تصريح کرد: اين شاخص سرزميني را شاداب‌تر مي‌داند که زيست‌مندانش شاداب‌تر باشند.