شرق: بازارهاي سهگانه يعني ارز و طلا و بورس ديروز، اول هفته پرماجرايي را پشتسر گذاشتند. در اين روز هرچه چهارراه استانبول و بازار ارز هيجانزده و در حال رشد به نظر ميرسيدند در تالار شيشهاي و در بازار سرمايه رخوت و بيانگيزگي حرف اول و آخر را ميزد البته از مجموع اتفاقات در هر سه بازار ميتوان نتيجه گرفت اوضاع به هيچ عنوان عادي نيست.
رقباي بازار سرمايه كه روزگاري از نفس افتاده بودند و مشتري نداشتند، بيش از يك سال است كه در سايه نگراني سرمايهگذاران روي مدار رشد قيمت حركت ميكنند و بورس كه شرط رونقش ثبات و اطمينانخاطر سرمايهگذاران است از سكه افتاده و صاحبان سرمايه تلاش ميكنند به جاي پذيرفتن ريسك حضور در يك بازار پرخطر با بازده پايين، نقدينگي خود را به بازارهاي زودبازدهتر بكشانند حتي اگر امكان باخت و ضرر بهشدت افزايش يافته باشد. همين سنگين شدن كفه تقاضا هم معمولا باعث ميشود در روزهاي رشد قيمت، نرخها به پرواز درآيد بهخصوص آنكه سرمايهگذاران ايراني در روزهاي رشد قيمت، تازه به فكر خريدهاي جديد ميافتند.
سكه در تله ۶۰۰هزارتومان
سكه پس از پرشهاي هيجانانگيز از بهار تا پاييز پارسال بالاخره با دخالت بانك مركزي و البته زير سايه سنگين افت ارزش اونس از يكميليونتومان تا ۸۰۰هزارتومان كاهش يافت. در ادامه و از ابتداي سال ۹۱ همزمان با تداوم افت طلا و تحويل سكههاي پيشفروش به كانال ۶۰۰هزارتومان سقوط كرد و از آن روز تا امروز هنوز نتوانسته از تله ۶۰۰هزارتومان خارج شود.
با اين اوصاف از هفته گذشته كه ارزش طلا در بازارهاي جهاني به سرعت پلههاي ترقي را پشتسر گذاشت و ظرف چند روز ۸۰ دلار افزايش يافت. سكه هم به ناچار با اين روند همگام شد هرچند به نظر ميرسيد قيمتها در مقابل اين رشد، محتاطانه رفتار ميكنند و قصد مقاومت دارند. به اين ترتيب در شرايطي كه ارزش طلا به هزارو۶۳۷دلار به ازاي هر اونس رسيد و البته دلار هم گران شد، سكه كشانكشان خودش را به مرز ۷۰۰هزارتومان كشاند اما نتوانست از اين مرز عبور كند.
اما در روزهايي كه بازار تهران در تعطيلات پايان هفته به سر ميبرد، قيمتها روند معكوس در پيش گرفت و بيشتر از ۶۰ دلار عقبنشيني كرد هرچند كه بخشي از آن جبران شد و ارزش هر اونس بالاخره توانست به مرز هزارو۶۰۰ دلار برسد. در چنين شرايطي پيشبيني حركت بعدي دشوارتر از هميشه به نظر ميرسيد به عبارت ديگر معلوم نبود بازار به افت اوليه قيمتها واكنش نشان ميدهد يا رشد بعدي آن.
بالاخره هم ديروز تكليف در همان ساعتهاي ابتدايي معاملات روشن شد و قيمتها به سوي مرز ۷۰۰هزارتومان پرتاب شد اما اين بار هم دست نرخها به ركورد جديد نرسيد. ارزش هر سكه بهار آزادي در اولين روز كاري هفته تا ۶۹۰هزارتومان هم بالا رفت اما دست آخر در عدد هزارو۶۸۷هزارتومان متوقف شد. هر سكه بهار آزادي طرح قديم هم كه نرخ ۶۸۴هزارتومان را به چشم ديده بود روي عدد ۶۸۰هزارتومان متوقف شد.
با اين اوصاف و در شرايطي كه بازارهاي جهاني امروز هم تعطيل هستند، پيشبيني قيمت سكه باز هم دشوار به نظر ميرسد و حركت بعدي آن احتمالا به قيمت دلار بستگي كامل خواهد داشت. البته معاملهگران ظاهرا اين روزها قيمتها در آينده دورتر را بالاتر از قبل پيشبيني ميكنند چون ديروز پيشبيني قيمت سكه در بازار آتي از مرز ۸۰۰هزارتومان هم گذشت. از ۱۰ روز قبل قيمت طلا در بازارهاي جهاني بين ۱۵۵۵ تا ۱۶۳۷ دلار در هر اونس در نوسان بود كه همين امر باعث شد تا معاملهگران بورس كالا پيشبينيهاي متفاوتي از روند آينده قيمت طلا داشته باشند. اما ديروز قيمت هر قطعه سكه بهار آزادي براي تحويل شهريور امسال با حدود ۲۰هزارتومان افزايش به نسبت روز معاملاتي قبل، به ۸۰۵هزارتومان رسيده است. همچنين قيمت سكه در ساير قراردادهاي قابل معامله يعني خرداد، تير و مرداد امسال با افزايش قيمت روبهرو شد كه به همين دليل تابلو معاملات پر از اعداد سبزرنگ (رشد قيمتها) شده است. از طرفي يكي از نكات جالب بازار آتي از ابتداي امسال اينكه شمار معاملهگران ثابت سكه در بورس هر روز بيشتر ميشود و اين معاملات به شغل اول آنها تبديل شده است.
دلار بالاخره ۱۸۰۰توماني شد
در بازار همسايه يعني بازار ارز و در چهارراه استانبول هم اولين روز هفته روز پرواز قيمتها بود. اواخر سال گذشته، بانك مركزي تمام تلاش خود را كرد تا دلار را از مرز دوهزارتومان جدا كند. بعد از آن، واحد پول آمريكا براي مدت طولاني در مرز هزارو۹۰۰تومان اتراق كرد اما با باز نزديك شدن به نشست استانبول و بعد از آن خبرها حاكي از آن بود كه بانك مركزي تصميم گرفته و عزم خود را جزم كرده كه نرخها را به كمتر از هزارو۸۰۰ برساند و كانال هزارو۷۰۰ را مناسب ميداند. بالاخره هم همانطور شد كه متولي بازار رسمي ميخواست اما همه ميدانستند توقف نرخها در اين مرز چندان طولاني نخواهد بود چون مهار تقاضا اصولا به سادگي امكانپذير نيست و تا زماني كه تقاضا مهار نشود، كاهش نرخ براي مدت طولاني ميسر نميشود. به هر حال ديروز در بازار ارز، بعد از مدتها توقف در مرز هزارو۷۰۰تومان بالاخره قيمتها از مرز هزارو۸۰۰تومان گذشت و چند قدمي هم در كانال جديد پيشروي كرد.
البته با وجود اين رشد پيشبيني حركت بعدي چندان آسان نيست هرچند كه اهالي بازار معتقدند اگر مقاومت در مرز جديد چند روزي ادامه داشته باشد، جهشهاي بعدي هم از راه خواهد رسيد. به عبارت ديگر روزهاي پيشرو براي اين بازار و مشتريانش و البته كل چرخه اقتصادي كشور از اهميت ويژهاي برخوردار است.
در اين ميان متولي بازار كماكان علاقهمند به سياست تكنرخي به نظر ميرسد حتي اگر اين سياست در عمل شكستخورده باشد.
سخنگوي اقتصادي دولت در اين خصوص با بيان اينكه دولتمردان موافق ارز چندگانه نيستند، مدل تامين مالي پايدار و غيرتورمي در كشور را پيشنهاد كرد. شمسالدين حسيني در مورد سياستهاي ارزي گفت: دولت همواره به دنبال اين است كه يك ثبات اقتصادي براي فعالان اقتصادي ايجاد كند و براي اين امر برنامهريزي داشته باشد. وزير امور اقتصادي و دارايي اظهار داشت: در سياست مديريت نقدينگي تاكيد بر كنترل پايه پولي است، از سوي ديگر افزايش سرعت گردش پول و افزايش بهرهوري سرمايه مطرح است. وي با تاكيد بر اينكه دولتمردان موافق ارز چندگانه نيستند، تصريح كرد: بايد به اين نكته توجه داشت كه آيا در شرايط تحريم كه با عواملي خارج از پارامترهاي اقتصادي مواجه هستيم، سياستهاي ارزي ميتواند مشابه سياستهاي ارزي شرايط عادي باشد ياخير؟
شاخص با سر زمين خورد
در بازار سهام اوضاع در اولين روز هفته وخيم به نظر ميرسيد. وضعيت بورس تهران ديروز قرمز بود و معاملهگران در اين روز شاهد ريزش سنگيني بودند كه در جريان آن قيمت اكثر شركتهاي بورسي افت كرد و شاخص كل بورس با ريزش270واحدي مواجه شد. در اين روز بازار سهام در برداشت از روند چند روز گذشته تحولات هستهاي، با هيجان فروش روبهرو شد. اين هيجان رفتهرفته تمامي صنايع و نمادهاي مطرح را دربر گرفت و بالاترين ميزان افت ارزش شاخص در ماههاي گذشته را رقم زد. در اين بين اما تحولات اقتصادي جهان نيز در رخدادهاي بازار سهام ايران بيتاثير نبود چه اينكه قيمت مواد خام و ارزش شاخص بورسهاي بينالمللي در يك ماه اخير با افت نسبتا چشمگيري روبهرو شده و اين مساله هنوز بازتاب جدي خود را در بورس ايران نشان نداده بود. انتشار آمارهايي خيرهكننده از افزايش نرخ بيكاري در يونان و اسپانيا، كاهش برخي شاخصهاي اقتصادي آلمان، كاهش رشد اقتصادي چين و بروز آمارهايي نهچندان اميدواركننده از اقتصاد و اظهاراتي منفي از سوي مقامات آمريكايي، اقتصاد جهان را در بيم ركود عميق ديگري قرار داده و ورود تمامعيار دوباره به بحران را گوشزد ميكند. در اين بين صفهاي فروش صنايع مهم پتروشيمي، فلزات و پيمانكاري پرحجمتر از ديگر صنايع بود اما گمان ميرود در صورت تداوم شدت فروش براي يك يا دو روز آينده، بازار واكنشي مثبت را به نمايش بگذارد گرچه افزايش حجم خريدها از نرخهاي منفي برخي نمادها براي امروز نيز مورد انتظار است.