رادیو فرانسه: روز دوم مذاکرات اتمی میان ایران و گروه ١+٥ در مسکو نیز به پایان رسید اما نتیجۀ ملموسی حاصل نشد. در آخرین ساعات روز سهشنبه، خبرگزاریهای بزرگ با بدبینی و ابراز نگرانی، احتمال شکست اجلاس مسکو را مطرح کردند.
خبرگزاری رویترز مینویسد که دو طرف مذاکره مسئولیت بینتیجه ماندن نشست را به گردن یکدیگر میاندازند.
این خبرگزاری میافزاید که احتمال شکست مذاکرات مسکو، نگرانی بروز جنگی دیگر در خاورمیانه را برای برخی زنده کرده است. در واقع برخی کارشناسان و ناظران نگرانند که اگر ارتباط و گفتگو میان ایران و غربیها به کلی قطع شود، اسرائیل به ایران حمله خواهد کرد.
اختلافات زیادی در مواضع دو طرف وجود دارد
ایرنا: 'كاترین اشتون' مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا سه شنبه شب پس از پایان نشست دو روزه هسته ای ایران و 1+5 در مسكو با حضور در جمع خبرنگاران گفت: انتظار داریم كه ایران در چارچوب قطعنامه های شورای امنیت عمل كند.
وی افزود: در همین راستا انتظار داریم ایران ضمن متوقف كردن غنی سازی 20 درصدی، تاسیسات فردو را تعطیل و ذخایر اورانیوم غنی شده 20 درصد را به خارج منتقل كند.
مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ادامه داد: در نشست مسكو دو طرف مواضع خود را به طور مفصل و با صراحت برای همدیگر تبیین كردند و بعد از چهار دور مذاكره درباره بسیاری از مسایل بحث و گفت وگو شد.
وی افزود: فاصله زیادی بین مواضع دو طرف از لحاظ محتوایی وجود دارد و به همین دلیل نیز توافق كردیم كه از طریق برگزاری نشست كارشناسان در استانبول (سوم جولای) بتوانیم به فهم درستی از مسایل و مشكلات موجود دست یابیم.
وی اضافه كرد: ما می خواهیم پس از این دیدارها تصمیم بگیریم كه آیا ایران می خواهد با عمل به سه گام پیشنهاد شده از طرف ما به توافق دیپلماتیك كمك كند یا نه.
بن بست در مذاکرات و افزایش احتمال حمله نظامی
سایت فرارو- به گزارش روزنامه کریستین ساینس مانیتور، گروه 1+5 متشکل از آمریکا، روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان از ایران می خواهند که غنی سازی اورانیوم را متوقف کند، سایت فوردو را تعطیل کند و گام هایی بردارد که این کشور را برای همیشه از کسب تسلیحات هسته ای دور نگه دارد.
پاسخ ایران به این پیشنهاد که بار نخست طی ماه گذشته در مذاکرات بغداد مطرح شد، با تمرکز بر به رسمیت شناخته شدن حق ایران برای غنی سازی اورانیوم با اهداف صلح آمیز و کنار گذاشتن تحریم های فلج کننده از سوی غرب اعلام شد. اما هیچیک از این دو مورد جزء بسته پیشنهادی فعلی گروه 1+5 نیستند.
سرگئی ریابکوف، سخنگو و معاون وزیر امور خارجه روسیه پس از پایان یافتن روز نخست مذاکرات در جمع خبرنگاران گفت: «مشکل فعلی نه تنها تفاوت مواضع، بلکه ترتیب مطرح شدن آنها است، اینکه چه مورد اول و چه موردی پس از آن مطرح شود و اینکه این عمل متقابل به چه معنا است. شرایط و منطق مذاکرات بسیار پیچیده است.»
سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و مذاکره کننده ارشد ایران پس از مذاکرات رسمی طی تقابلی مهم با نیکلای پاتروشف، دبیر شورای عالی امنیت ملی روسیه دیدار کرد. اما چندان مشخص نیست که آیا نفوذ روسیه می تواند برای پیشبرد مذاکراتی که امروز از سر گرفته می شوند، کافی خواهد بود یا نه.
مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون با اشاره به مشارکت و تبادل دیدگاه های دو طرف طی مذاکرات تصریح کرد: «باید منتظر مذاکرات سه شنبه باشیم و ببینیم آیا آنها با رویکردی مثبت نسبت به پیشنهادات ما در جلسه حاضر می شوند یا خیر.»
علی باقری، معاون سعید جلیلی برای نخستین بار طی سه دوره مذاکره صورت گرفته طی سال جاری، در پایان روز نخست مذاکرات در جمع خبرنگاران حاضر شده و با توجه به اهمیت مطرح کردن مواضع ایران گفت: «اولویت نخست برای ما به رسمیت شناختن حق ایران برای غنی سازی به عنوان عضوی از ان پی تی است. ایران همچنین خواستار گام های اعتمادساز از سوی طرف مقابل است.»
در آستانه مذاکرات مسکو بود که یک مقام رسمی غربی گفت گروه 1+5 آماده برداشتن گام های متقابل در ازای اقدامات قابل بازبینی ایران است. پیشنهادی که گروه 1+5 در مسکو مطرح کرد، همان پیشنهادات بغداد است و شامل نکات مشکل سازی برای ایران، از جمله تعلیق غنی سازی و تعطیلی سایت فردو در قم می شود.
این مقام غربی با اشاره غیرمستقیم به قطعنامه های سازمان ملل که خواستار تعیلق غنی سازی است گفت: «همانطور که پیش از این گفتیم، ایران حق استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای بر اساس قواعد ان پی تی را دارد اما نخست باید به تعهدات بین المللی خود عمل کند. اگر ایران تمایلی به استفاده از فرصت هایی که این مذاکرات ایجاد می کنند، نداشته باشد با تداوم و تشدید فشارها روبرو خواهد شد.»
دیپلمات ایرانی در اینباره گفت: «اولویت گروه 1+5 هرگونه انحراف از فعالیت های هسته ای و حرکت به سوی اهداف نظامی است اما اولویت ما به رسمیت شناخته شدن حق غنی سازی برای ایران است.»
تفاوت های بنیادین میان دو طرف می تواند طی مذاکرات امروز نیز کاملاً حل نشده باقی بماند. چنین بن بستی می تواند مسیر دیپلماتیک حل مشکلات را به مخاطره انداخته و در نهایت خطر جنگی دیگر در خاورمیانه را به دنبال داشته باشد.