خبرهايي در خصوص افزايش قيمت ارز دولتي از 1226 تومان به 1600 تومان، سبب شده تا با بازتابهايي در عرصه عمومي روبرو شود . در اين خصوص نگرانيهاي جدي در خصوص افزايش نرخ تورم با اين افزايش قيمت در ارز وجود دارد .
دکتر علي قنبري استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادي در گفتگو با فرارو ارزيابي خود از طرح افزايش قيمت دلار دولتي را چنين بيان کرد.
• طبيعي است که افزايش پايه دلار در کشور باعث افزايش قيمت دلار در اقتصاد ميشود و افزايش قيمت دلار موجب افزايش نرخ تورم و در نتيجه افزايش کل قيمتها ميشود.
• در يک اقتصاد بسته اي مانند اقتصاد ايران که نرخ ارز از سوي دولت تعيين ميشود، نتيجه حتمي افزايش پايه نرخ دلار افزايش قيمتها خواهد بود.
• اگر دولت اين سياست را اتخاذ کند بايد افزايش نرخ تورم و افزايش قيمتها را بپذيرد. طبيعي است که دولت ممکن است سياستهاي مختلفي اتخاذ کند و هر سياستي هم براي دولت هزينه اي به دنبال داشته باشد. در اين حالت قطعا هزينه اي که دولت بايد متحمل شود افزايش قيمتها خواهد بود.
• البته وقتي دولت محدوديت ارزي داشته باشد بايد بين حذف قيمتهاي چندگانه ارز (اولويتهاي ارزي براي واردات کالا) و يا افزايش قيمت پايه ارز يکي را بپذيرد. مسلما افزايش قيمت پايه ارز بهتر از انواع و اقسام قيمتهاي متعدد دلار خواهد بود که ميتواند عوارضي مانند رانت، فساد و ... را به دنبال داشته باشد.
• به اعتقاد من جيره بندي يا کوپني کردن اقتصاد مسائل و مشکلات ديگري را به دنبال خواهد داشت. دولت بايد تا آنجا که ميتواند از بستن و محدوديت کالاها (جيره بندي) پرهيز نمايد. زيرا قطعا نرخ کالا با اين سياست چند نرخي شده و موجبات فساد، رانت و ايجاد بازار سياه در کالاها فراهم ميشود و موجبات عدم تخصيص بهينه کالاها و بروز گرفتاريهاي ديگري خواهد شد.
• من معتقدم در اين شرايط نبايد خيلي محدوديت ايجاد کنيم و تا جايي که مقدور است بايد اجازه جيره بندي کالاها را ندهيم و تلاش کنيم سياستهاي کلي را به نحوي تنظيم کنيم که موجب حرکت در زمينه رسيدن به چنين شرايطي نشود.
• ممکن است يکي از اهداف دولت از افزايش نرخ دلار دولتي تامين کسري بودجه ارزي و نيز تامين کسري ريالي باشد. چون وقتي نرخ ارز بالا ميرود و دولت نيز تنها توزيع کننده منحصري عرضه ارز ميباشد؛ قطعا نرخ ريال بالاتر ميرود و درآمد بيشتري براي دولت حاصل ميشود و لذا ممکن است يکي از اهداف دولت تامين ريال باشد.
• دولت بايد سياستهاي کلي خود را تغيير دهد. سياستهايي که منجر به تامين درآمدهاي دلار ميشود. دولت بايد بين اين مسئله که افزايش قيمتها خواهد بود و اين مسئله که محدوديت براي دولت ايجاد خواهد شد يکي را بپذيرد.
• من با افزايش نرخ دلار مخالفم و معتقدم اگر دولت محدوديت را بپذيرد و سعي کند سياستهاي کلي را مقداري تغيير دهد که موجب افزايش دلار نشود بهتر است. چون افزايش دلار موجب افزايش تورم و فشار بيشتر بر مردم و به خصوص اقشار مستضعف خواهد شد.
• خصوصا در شرايطي کنوني که اقتصاد ايران اقتصادي تورمي است اين امر ميتواند موجب مشکلات بيشتري شود.