...... در زلزله آذربايجان شاهد تخريب ساختماني دولتي كه تنها دو سال از ساخت آن ميگذشت، بوديم كه اين نشان ميدهد نظارت جدي بر نحوه ساختوسازها نيست و بايد فكري براي اين مهم انديشيد
روزنامه شرق: امدادرساني در مناطق زلزلهزده همچنان ادامه دارد و حادثهديدگان بعد از اسكان در چادر حالا منتظر هستند تا كانكسها از راه برسند، اين در حالي است كه اكنون بعد از اتمام عمليات نجات و جستوجو و توزيع اقلام حياتي، نياز به امداد رواني به شدت احساس ميشود.
حسن قدمي، رييس سازمان مديريت بحران كشور، ديروز به ايسنا گفت: نحوه توزيع غذا بسيار خوب است و حتي معتقد هستيم عدهاي اين كمكها را حيف و ميل ميكنند چراكه مردم هنگامي كه شخصا اقدام به كمك و توزيع اقلام ميان زلزلهزدگان ميكنند، نميدانند چگونه بايد اين كمكها را ارايه و توزيع كنند و ممكن است مردم در بخشي از مناطق با حجم زيادي از كمكها روبهرو شوند، در حالي كه در بخش ديگر كمكها به نسبت كمتر است. وي در پاسخي مبني بر اينكه چرا سپاه پاسداران اقدام به دپو كمكهاي مردمي ميكند، گفت: سازمانهاي ديگر نيز اقدام به دپو و انبار كالاها ميكنند، چراكه براساس قانون ما بايد تا 45 روز آذوقه و غذاي افراد زلزلهزده را تامين كنيم و اين اقلام انبار ميشود تا در روزهاي بعد توزيع شود. قدمي همچنين درباره توزيع كانكس در ميان زلزلهزدگان، گفت: كانكسهاي پيشساخته در مرحله اسكان موقت و بعد از 45 روز از وقوع حادثه ميان زلزلهزدگان توزيع ميشود.
علي لاريجاني نيز از مسوولان خواست كيفيت امدادرساني را به سطحی ارتقا دهند تا زلزلهزدگان از حيث اسكان و تامين مايحتاج اوليه دغدغهاي نداشته باشند. وي همچنين گفت بايد براي اسكان موقت مردم چارهانديشي شود زيرا زمستان زودرس آذربايجانشرقي از مهرماه آغاز خواهد شد.
نماينده ويژه رييس قوه قضاييه نيز ديروز به مناطق زلزلهزده رفت و كمكهاي غيرنقدي اين قوه را اهدا كرد. با وجود توزيع مواد خوراكي و آب ميان حادثهديدگان آنها هنوز از نظر امكانات بهداشتي در مضيقه هستند. قدمي در مورد نبود سرويسهاي بهداشتي در مناطق زلزلهزده و صفهاي طولاني براي استفاده آسيبديدگان از حمام و سرويسهاي بهداشتي، گفت: تامين سرويسهاي بهداشتي و حمام بر اساس قانون بر عهده شهرداريها است، اما بايد توجه داشته باشيد كه پس از وقوع حادثه، مراحل كار براساس اولويتبندي پيش ميرود؛ به عنوان مثال ميتوان گفت در روز اول بحث جستوجو و نجات و پس از آن بحث تغذيه و اسكان اضطراري بسيار اهميت دارد. در همين حال رييس بيمارستان صحرايي كوثر واقع در شهرستان ورزقان گفت: با توجه به فصل تابستان و بحران حمام و دستشويي در مناطق آسيبديده، موج اسهال و استفراغ شروع شده و احتمال شيوع آن وجود دارد و لازم است از اين موضوع پيشگيري شود. دكتر صادق در ادامه عنوان كرد: تعدادي از مراجعين نيز بيماراني هستند كه بيماريهايي نظير فشارخون و ديابت دارند و داروهاي آنها زير آوار مانده است. حمايت رواني يكي ديگر از نيازهاي زلزلهزدگان است. برخي روانشناسان به صورت داوطلب عازم مناطق حادثهديده شدهاند. از سوي ديگر به گفته قدمي، سازمان بهزيستي 35 تيم روانشناسي و اورژانس اجتماعي به منطقه اعزام و اقدام به راهاندازي مهدهاي كودك سيار در مناطق زلزلهزده كرده است. دكتر صادق نيز در اينباره گفت: اغلب مردمي كه خانوادههاي خود را از دست دادهاند به آسيبهاي روحي و رواني دچار شدند. در حال حاضر از تعداد افرادي كه زير آوار مانده بودند، كاسته شده است اما روزانه تعدادي بيمار كه از نظر روحي و رواني آسيب ديدهاند، ويزيت ميشوند. سيد حسن موسوي چلك -رييس انجمن علمي مددكاري ايران-نيز از اعزام مددكاران به مناطق زلزلهزده طي هفته آينده خبر داد و گفت: براي اعزام منتظر موافقت سازمانها هستيم. در شرايطي كه اقدامات اوليه براي ياريرساني به زلزلهزدگان توسط مردم و سازمانهاي امدادي انجام شده بار ديگر بحث درباره دلايل خرابيهاي گسترده در زلزله 2/6 ريشتري مطرح شده است. رييس سازمان مديريت بحران در مورد ميزان خسارتهاي اين زمينلرزه، گفت: بر اثر اين زمينلرزه، 245 روستا آسيب ديدهاند كه براساس تصميمات كارگروه دولت مقرر شد ظرف دو ماه آينده اين مناطق بازسازي شود. وي گفت: براساس ارزيابيهاي صورتگرفته تاكنون 9هزار و 384 واحد مسكوني نياز به بازسازي و ترميم دارند. قدمي ادامه داد: «با توجه به حجم آوار سنگين و همچنين نوع بافت منطقه زلزلهزده كه از خشت و گل بود، اگر اين حادثه در هنگام شب رخ ميداد، تلفات بيشتر از زلزله بم بود.» وي با بيان اينكه بافت فرسوده روستايي و شهري دغدغه مسوولان مديريت بحران است، گفت: متاسفانه در گذشته مديريت جامع بحران وجود نداشت و در مورد نحوه مديريت در هنگام بحران، بازنگري كاملي صورت نگرفته بود و تمام هم و غم مسوولان در گذشته اين بود كه منتظر بروز حادثه بودند تا پس از آن به امدادرساني بپردازند. قدمي با بيان اينكه مديريت بحران در مرحله پيشگيري و نوسازي بسيار جدي است، گفت: ميتوان قبل از وقوع حادثه با بسيج نيروها از بروز اتفاقات جلوگيري كرد.
رييس سازمان مديريت بحران كشور با بيان اينكه با توجه به تسهيلات ارايه شده از سوي دولت، تاكنون يكميليون و 400هزار واحد روستايي نوسازي شده است، گفت: در حال حاضر و با اجراي طرح نوسازي، روستاهايي كه با زلزله 5/3 ريشتري نيز تخريب ميشدند، با زلزله 6 ريشتري تلفاتي ندادند.
قدمي گفت: متاسفانه در زلزله آذربايجان شاهد تخريب ساختماني دولتي كه تنها دو سال از ساخت آن ميگذشت، بوديم كه اين نشان ميدهد نظارت جدي بر نحوه ساختوسازها نيست و بايد فكري براي اين مهم انديشيد. در همين حال عليرضا خسروي –نماينده مجلس- نيز گفت: مقاوم نبودن مسكن روستاييان در استان آذربايجان شرقي در برابر زلزله و فرسوده بودن بافت خانههاي روستايي در مناطق زلزلهزده اهر، هريس و ورزقان باعث تخريب بسيار زيادي از خانههاي روستايي و كشته شدن هموطنان در اثر زلزله شده است. وي خاطرنشان كرد: ما هميشه در بحث مقاومسازي روستاها با مشكل اعتبارات مواجه بوديم، خانههاي بسياري از روستانشينان فاقد سند است و اكثريت آنها در بحث تضمين بانكي مشكل دارند. بانكها بايد شرايط را بهگونهاي فراهم كنند تا روستاييان به راحتي بتوانند از تسهيلات بانكي استفاده كنند. اگر قرار باشد در اين قسمت سختگيري شود روستاها در برابر زلزله مقاوم نخواهند شد. بحث بر سر پذيرش كمكهاي خارجي نيز هنوز پايان نيافته است. سازمان هلال احمر ابتدا اعلام كرد به كمكهاي خارجي نياز ندارد و حتي تيم اعزامي از تركيه را پس فرستاد اما پس از آن كمكهاي اين كشور و همچنين پاكستان و جمهوري آذربايجان را قبول اما از دريافت كمك از سوي آمريكا خودداري كرد.