تحریم، بهانه‌ای برای فرار اقتصاد

روزنامه بهار: حتما شما هم در چند ماه گذشته واژه تحریم را در محافل اقتصادی زیاد شنیده‌اید یا زیاد مدیران اقتصادی دولت را دیده‌اید که در رسانه‌های خبری بسیاری از گره‌های اقتصادی را ناشی از تحریم‌های تحمیلی بدانند. به عبارتی آن‌قدر واژه تحریم تکرار شده است که حالا دیگر می‌توان به سادگی از تحریم و واژه تحریم ابراز تنفر کرد. البته همین چند وقت پیش محمود احمدی‌نژاد تحریم‌های تحمیلی را کاغذپاره‌ای می‌دانست که هیچ اثری بر اقتصاد ایران ندارند ولی حالا کار به جایی رسیده است که او و مدیران اقتصادیش از تحریم‌ها گله می‌کنند؛ چیزی که گره‌های اقتصادی را در اقتصاد ایران به وجود آورده است. بدون شک اما برای ما تحریم‌ها ماهیتی جز همان کاغذپاره ندارند و به طور حتم تحریم‌ها در صورت وجود مدیریتی پویا و توانمند و عقلانی بر اقتصاد کشور، نمی‌توانستند ظهوری بیش از تعاریف استاندارد داشته باشند. به‌عبارتی می‌توان خیلی ساده گفت که به نظر می‌رسد تحریم‌ها به بهانه‌ای برای گریز از گرفتاری‌های اقتصادی تبدیل شده‌اند. اگر این موضوع را باور ندارید یک‌بار نحوه مواجهه مدیران اقتصادی دولت با تحریم‌ها را در چند سال گذشته دوره کنید آن وقت به یاد می‌آورید، بسیار قبل از آن‌که تحریم‌های تحمیلی بخواهند سری بلند کنند یا عربده بکشند کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی کرده بودند برنامه‌های اقتصادی دولت به جایی جز بن‌بست اقتصادی نمی‌رسند؛ مثلا همین خرداد سال 1386 یک گروه 57نفره از کارشناسان اقتصادی به خوبی این روزهای اقتصادی ایران را پیش‌بینی کرده بودند. آن‌ها با ارزیابی رفتار اقتصادی دولت احمدی‌نژاد به این نتیجه رسیده بودند که شاخص‌های اقتصادی در ایران به خاطر اعمال سیاست‌های عجیب اقتصادی چاره‌ای ندارند جز این‌که سر به دیوار بزنند و یقه شهروندان را بگیرند. از همین منظر به نظر می‌رسد تحریم‌ها فقط این کارکرد را داشته‌اند که شتاب سقوط شاخص‌ها در بحران مدیریت اقتصادی را تشدید کنند. درواقع رمز بی‌حوصلگی شاخص‌های اقتصادی را به جای تحریم باید در این پرسش جست‌وجو کرد: چگونه می‌شود در هشت‌‌سال به یک اقتصاد 700 یا 800‌میلیارد دلار تزریق شود و آن‌وقت درست در همین مدت بدترین اتفاقات اقتصادی نیز رخ دهد؟