برگزاری شانزدهمین دوره اجلاس کشورهای عضو جنبش عدم تعهد در تهران فرصت عظیم سیاسی و اقتصادی بود که در اختیار جمهوری اسلامی قرار گرفت.

حضور 120 نماینده از کشورهای مختلف جهان که بیش از 30 نفر آنها در سطح سران بودند موقعیت سیاسی و چانه زنی بین المللی نظام را ارتقا داد.

اکنون و پس از یک دوره ریاست مشایی به عنوان رئیس دبیرخانه این جنبش،‌ رئیس جمهور اکبر ترکان را به عنوان سرپرست و مسئول ساماندهی به این دبیرخانه قرار داده است.

بنابر این گزارش طی چند روز گذشته و پس از انتصاب ترکان،‌ تابلوی «دبیرخانه جنبش عدم تعهد» از جلوی درب ورودی این دبیرخانه که در مجتمع حافظیه قرار دارد برداشته شده است.

مشخص شدن تکلیف درباره جنبش عدم تعهد از این رو اهمیت دارد که می توان آنرا پیشنهاد هوشمندانه جمهوری اسلامی برای سامان دادن به ائتلاف 120 کشور جهان معرفی کرد و بدون شک توجه دقیق به آن، افتخار بالندگی بیشتر جنبش عدم تعهد را نصیب کشورمان کند.

ابتکاری جدید برای یک جنبش 70 ساله

پیشنهاد ایجاد دبیرخانه جنبش عدم تعهد از سوی رهبر معظم انقلاب، در سخنرانی آغازین شانزدهمین اجلاس کشورهای عضو ارائه شد که حاکی از تدبیر جدی ایشان برای پیشبرد اهداف در نظر گرفته شده برای جنبش بود.

ایشان در بخش پایانی بیانات خود در این اجلاس گفتند: ما می توانیم به ارتقاء «بهره‌ورى سیاسى جنبش عدم تعهد» در مدیریت جهانى بیندیشیم؛ میتوانیم براى تحول در این مدیریت، سندى تاریخى تهیه کنیم و ابزارهاى اجرائى آن را فراهم نمائیم؛ میتوانیم حرکت به سمت همکاریهاى مؤثر اقتصادى را طراحى و الگوهاى ارتباط فرهنگى میان خود را تعریف کنیم. بى‌شک تشکیل دبیرخانه‌ى فعال و پرانگیزه‌اى براى این تشکیلات، خواهد توانست به حصول این مقاصد کمکى بزرگ و پر تأثیر تقدیم کند.

همانطور که مشخص است، این پیشنهاد برای ارتقا بهره وری سیاسی جنبش عدم تعهد ارائه شد ولی یک انتصاب شاید تا حدودی اولویت این دبیرخانه را به حاشیه برد، محمود احمدی نژاد در 11 آذرماه سال 91 در حکمی اسفندیار رحیم مشایی را از سمت رئیس دفتری خود به دبیرخانه جنبش عدم تعهد فرستاد.

دبیرخانه جنبش عدم تعهد؛ تنها چند سفر، دیدار خارجی!

یک ساختمان با تابلو «دبیرخانه جنبش عدم تعهد» در محله دربند تهران و داخل مجموعه حافظیه تا ماه ها تنها نشانه از دبیرخانه جنبش عدم تعهد بود، که البته امروز همان یک تابلو نیز دیگر وجود خارجی ندارد.

اما در اسفند ماه سال 91 اتفاقات جدیدی برای دبیرخانه جنبش عدم تعهد رخ داد. خبر دیدار خارجی اسفندیار رحیم مشایی به عنوان رئیس دبیرخانه جنبش عدم تعهد با سفرای بلاروس و اتریش و پس از آن دیدار با قائم مقام وزارت امور خارجه سوئد، آنهم در محل برگزاری دیدارهای رسمی رئیس جمهور و وزیر امورخارجه با مهمانان خارجی انتقادات فراوانی را در سطح رسانه ها برانگیخت.

دبیرخانه‌ای مهم با رئیس یا بدون رئیس؟

در سال 92 تقریبا هیچ خبری از فعالیت شاخص در دبیرخانه جنبش عدم تعهد منتشر نشد و این روند البته بعد از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم سیر صعودی به خود گرفت.