مهر: تامین هزینه ها و مخارج زندگی مهم ترین مسئله و چالشی است که در زندگی کارگران و مشمولان قانون کار کشور وجود دارد که پایین بودن میزان حقوق ها و دریافتی نیروی کار باعث شده تا مسائل مرتبط با معیشت برای خانوارهای کارگری از اهمیت فوق العاده بالایی برخوردار باشد.

متاسفانه طی سال های گذشته افزایش افسارگسیخته قیمت ها در بازار و افزایش چندبرابری هزینه انرژی باعث ایجاد شکاف های واقعی در زندگی کارگران شده تا جایی که حداقل دستمزد 609 هزارتومانی سال جاری تنها کمتر از 35 درصد هزینه های مورد نیاز کارگران را تامین می کند.

مرکز آمار ایران به تازگی در یک گزارش رسمی از افزایش هزینه های خانوارهای شهری کشور به بیش از یک میلیون و 800 هزارتومان خبر داد که به خوبی نشان دهنده فاصله بسیار زیادی حداقل دستمزد مشمولان قانون کار با مخارج است.

متوسط درآمد یک میلیون؛ متوسط هزینه 1.8 میلیون تومان

علی ربیعی وزیر کار نیز متوسط دریافتی سال جاری کارگران را یک میلیون تومان اعلام کرد که در اینصورت نیز کارگران بیش از 800 هزار تومان در هر ماه کسری دریافتی خواهند داشت. این مسائل نشان می دهد کارگران در شرایط فعلی دچار مسائل و مشکلات شدید و جدی معیشتی هستند.

کارفرمایان درباره افزایش مخارج و هزینه های زندگی کارگران با تاکید بر اینکه پایین بودن دستمزدهای نیروی کار در ایران را قبول دارند، خواستار حضور موثر دولت در بهبود وضعیت زندگی کارگران هستند.

همچنین کارفرمایان معتقدند دولت ها به عنوان کارفرمای بزرگ و صاحب درآمدهای کشور، در سال های گذشته کمترین برنامه های حمایتی را برای کارگران انجام داده تا جایی که می توان گفت اساسا کار خاصی انجام نشده و این مسئله به بدتر شدن اوضاع زندگی نیروی کار در ایران دامن می زند.

نمایندگان کارگری کشور فکر می کنند دولت می تواند با اختصاص منابع و اجرای برخی طرح ها مانند واگذاری سبد کالا به کارگران، از معیشت آنها حمایت های جدی داشته باشد. همچنین عنوان می شود تخفیف دستکم بخشی از هزینه های بیمه ای کارگران، توقف دریافت مالیات از حقوق نیروی کار و اقداماتی از این دست؛ مستقیم ترین برنامه هایی است که از سوی دولت در حمایت از زندگی کارگران قابل انجام است.

هرچند از زمان فعالیت دولت تدبیر و امید، افزایش جهشی هزینه های زندگی در کشور کنترل شده و نرخ تورم رو به کاهش است اما به نظر می رسد دولت هنوز راه زیادی برای طی کردن دارد تا بتوان گفت سیاست های دولت منجر به افزایش قدرت خرید مردم در ایران شده؛ موضوعی که در دهه های اخیر متاسفانه به جایی نرسیده و به صورت مستمر هزینه های خانوار در ایران افزایش یافته است.

دولت چگونه می تواند به کارگران کمک کند؟

با این حال، می توان اقدامات دولت تدبیر و امید در مهار قیمت ها، تلاش برای کنترل نرخ تورم و برنامه ریزی برای خروج اقتصاد از رکود؛ مهم تر از همه انجام مذاکرات جدی با قدرت های جهانی برای حل مسئله هسته ای کشور را تلاش های دانست که امیدواری برای بهبود شرایط اقتصادی کشور را بیشتر کرده است.

به تازگی کارگران نتیجه یک بررسی میدانی درباره وضعیت هزینه های خانوار 4 نفره کارگری را در بهار امسال ارائه کرده بودند که نشان دهنده افزایش هزینه های معیشت به 2 میلیون و 200 هزارتومان در بهار امسال بوده است.

نمایندگان کارگران اعلام کرده اند آخرین بررسی میدانی آنها که مربوط به نیمه دوم سال گذشته است هزینه های ماهیانه خانوار را در حد یک میلیون و 700 هزارتومان نشان می داد؛ در عین حال بر این مبلغ طی بهار امسال 500 هزارتومان دیگر نیز افزوده شد.

هرچند پس از انتشار این گزارش، مرکز آمار ایران افزایش هزینه های خانوار شهری کشور به بیش از یک میلیون و 800 هزارتومان را تایید کرد؛ اما برخی کارشناسان اقتصادی کشور نیز معتقدند هزینه های خانوار در سال جاری حداقل 2 میلیون و 500 هزارتومان است.

هادی ابوی در گفتگو با مهر از انجام جدیدترین بررسی های میدانی از وضعیت هزینه های زندگی کارگران در تابستان امسال توسط نمایندگان کارگران خبر داد و گفت: خوشبینانه ترین حالت بررسی ها و در نظر گرفتن متوسط هزینه ها به ما می گوید خانوار 4 نفره کارگری در تابستان امسال در هر ماه 2 میلیون و 550 هزارتومان هزینه داشته است.

عضو هیئت مدیره کانون عالی انجمن های صنفی کارگران ایران اظهارداشت: در بررسی ها ملاحظات زیادی صورت می گیرد و تلاش می شود تا متوسط قیمت ها مورد بررسی قرار گیرد. وی تاکید کرد: به عنوان نمونه در بررسی هزینه های درمان کارگران، تنها هزینه هایی که ممکن است با استفاده از خدمات تامین اجتماعی به وجود آید مورد بررسی است و هزینه های احتمالی مراجعه افراد به مراکز خصوصی درمانی مدنظر نیست.

خوراک و مسکن درآمد کارگران را نابود می کند

ابوی ادامه داد: در هر صورت، بزودی وضعیت هزینه هر یک از اقلام سبد معیشت خانوار به صورت جداگانه نیز ارائه خواهد شد. بررسی ها نشان می دهد که تامین هزینه های مربوط به خوراک و مسکن؛ دو موضوع مهم در هزینه های کارگران است.

این مقام مسئول کارگری با اشاره به اینکه در حال حاضر اجاره یک واحد مسکونی متوسط و معمولی نیز 500 تا 600 هزارتومان در هر ماه هزینه در بر دارد اظهارداشت: پوشاک، خوراک و مسکن جزو هزینه های اصلی و درمان و حمل و نقل در مراحل بعدی سبد معیشت خانوار کارگری مورد بررسی قرار می گیرند.

وی خاطرنشان کرد: با در نظر گرفتن اینکه کارگران تنها از حمل و نقل عمومی استفاده می کنند و هزینه های درمان آنها تنها در بخش استفاده از بیمه تامین اجتماعی باشد؛ حداقل 30 درصد کل هزینه ماهیانه نیروی کار در ایران مربوط به مسکن است.