میزان خروج سرمایه از کشور ٤ ‏برابر شد

به‌همراه افت ۳۱ درصدی جذب سرمایه‌گذاری خارجی ایران در سال ٢٠١٤
میزان خروج سرمایه از کشور ٤ ‏برابر شد

شرق: کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) هرساله برآورد خود از میزان سرمایه‏گذاری خارجی در کشورهای مختلف جهان در سال قبل را جمع‏آوری و در قالب گزارشی موسوم به گزارش سرمایه‏گذاری مستقیم خارجی تدوین می‏کند. بنا به آخرین گزارش آنکتاد، ایران با افت ۳۱ درصدی جذب سرمایه‌گذاری خارجی در سال ٢٠١٤ در رتبه هفتاد‌ویکم قرار گرفت، این در حالی است که حتی کنگو، ٢برابر ایران سرمایه‏گذاری خارجی جذب کرده است. البته باید در نظر داشت جذب سرمایه‏گذاری چه داخلی و چه خارجی یک پروسه بلندمدت است که به عوامل متعددی بازمی‏گردد.
حضور شبه‏دولتی‏ها روح جذب سرمایه‏گذاری را کشت
به‌گفته مسعود گل‏شیرازی، رئیس کمیسیون سرمایه‏گذاری و تأمین مالی اتاق ایران، ریشه نزول هر‌ساله ایران در جذب سرمایه‏گذاری به پدیده‏ای بازمی‏گردد که در یک دهه اخیر در اقتصاد ایران شکل گرفته است. حضور شبه‏دولتی‏ها در اقتصاد به‏عنوان یک پدیده شوم سبب شد فضای سرمایه‏گذاری کشور تحت‌تأثیر قرار گیرد و دستگاه‏هایی که جذب، هدایت و انجام امور سرمایه‏گذاری را برعهده داشتند به سمت آنها بروند، چراکه به اعتقاد آنها شبه‏دولتی‏ها چون از یک‌سو به دولتی‏ها متصل هستند، برای سرمایه‏گذاری از جانب آنها بازخواست نمی‌شوند. اما بخش خصوصی ممکن است کمی آنها را دچار مشکل کند. بنابراین شبه‏دولتی‏ها را به بخش خصوصی ترجیح دادند و این امر روح جذب سرمایه‏گذاری در کشور را کشت. گل‏شیرازی افزود: با وجود اینکه پس از روی‌کارآمدن دولت یازدهم، سازمان کمک‏های فنی و اقتصادی در وزارت اقتصاد و امور دارایی برای جذب سرمایه‏گذاری در نظر گرفته شد و پیگیری‏های زیادی نیز از سوی مسئولان این سازمان در این زمینه انجام گرفت، اما دستگاه‏های اجرائی مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت، بانک‏ها، سازمان محیط زیست، مراتع و آبخیزداری و... اجازه به‌سرانجام‌رسیدن آنها را ندادند. رئیس کمیسیون سرمایه‏گذاری و تأمین مالی اتاق ایران ادامه داد: این امر سبب شد تنها به شبه‏دولتی‏ها یا شرکت‏های وابسته به بانک‏ها توجه شود و بخش‏ خصوصی به حاشیه برود. بخش خصوصی نیز با توجه به این شرایط، خود را معطل بوروکراسی نکرد و سرمایه‏هایش را از کشور خارج کرد که البته چهاربرابرشدن میزان خروج سرمایه از کشور نیز گفته‏های گل‏شیرازی را تأیید می‏کند.
کاهش ١٦ درصدی سرمایه‏گذاری خارجی در جهان
براساس گزارش آنکتاد رقم کل سرمایه‏گذاری مستقیم خارجی در جهان طی سال ٢٠١٤ با کاهش ١٦‏درصدی نسبت به سال قبل از آن به ١,٢٣‏ تریلیون دلار رسید. در سال ٢٠١٣ رقمی بالغ بر ١.٤٧‏تریلیون دلار سرمایه‏گذاری مستقیم خارجی در جهان انجام شده بود. با وجود افت ٢٨ درصدی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای توسعه‏یافته،‌ کشورهای درحال‌توسعه توانسته‏اند در سال میلادی گذشته دو ‏درصد بیشتر از سال ٢٠١٣ سرمایه‏گذاری خارجی جذب کنند.
میزان جذب سرمایه‏گذاری خارجی در کشورهای توسعه‏یافته که در سال ٢٠١٣ بالغ بر ٦٩٣ میلیارد دلار بوده در سال ٢٠١٤ با کاهش ٢٨‏ درصدی به ٤٩٩‏میلیارد دلار رسیده است، اما کشورهای درحال‌توسعه در سال ٢٠١٤ رقمی بالغ بر ٦٨١‏ میلیارد دلار سرمایه‏گذاری مستقیم خارجی جذب کرده‏اند که دو ‏درصد از رقم ٦٦٧‏ میلیارد دلاری سال قبل از آن بیشتر بوده است.
سرمایه‏گذاری خارجی در آمریکا کمتر از نصف شد
بر اساس این گزارش آمریکا که همواره در رتبه نخست جذب سرمایه‏گذاری خارجی قرار داشته در سال ٢٠١٤ به رتبه سوم تنزل یافت. این کشور در سال ٢٠١٣ بالغ بر ٢٣١‏میلیارد دلار سرمایه‏گذاری خارجی جذب کرده بود، اما در سال ٢٠١٤ کل سرمایه‏گذاری خارجی جذب‌شده توسط این کشور ٩٢ میلیارد دلار بوده است. چین با جذب ١٢٩ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی در رتبه نخست جهان از این نظر قرار گرفته است. این کشور در سال پیش از آن، ١٢٤ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی جذب کرده بود. هنگ‌کنگ با جذب ١٠٣‏ میلیارد دلار سرمایه‏گذاری خارجی در رتبه دوم جهان از این نظر در سال ٢٠١٤ قرار گرفته است. کشورهای انگلیس با ٧٢‏ میلیارد دلار، سنگاپور با ٦٨‏ میلیارد دلار، برزیل با ٦٢‏ میلیارد دلار، کانادا با ٥٤‏ میلیارد دلار، استرالیا با ٥٢‏ میلیارد دلار، هند با ٣٤‏ میلیارد دلار و هلند با ٣٠‏ میلیارد دلار به‌ترتیب در رتبه‏های چهارم تا دهم از این نظر قرار گرفته‏اند.
کاهش ٣١‏ درصدی سرمایه‌گذاری خارجی در ایران
به گزارش تسنیم، آمار منتشرشده از سوی آنکتاد نشان می‏دهد ایران در سال ٢٠١٤ توانسته فقط دو ‏میلیارد و ١٠٥ میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کند. سهم ایران از کل سرمایه‏گذاری خارجی جهان در این سال تنها ٠,١٧‏ درصد بوده است که این رقم با توجه به ظرفیت‏‏های بالای اقتصاد ایران و رتبه ١٨ ایران در میان بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان رقم ناچیزی است. این در حالی است که ایران در سال ٢٠١٣ بالغ بر سه میلیارد و ٥٠ میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی جذب کرده بود. در سال ٢٠١٣ نیز سرمایه‏گذاری خارجی در کشور نسبت به سال قبل از آن کاهش یافته بود. این در حالی بود که از سال ٢٠١٠ تا سال ٢٠١٢ میزان جذب سرمایه خارجی در کشور روندی صعودی را طی می‌کرد.
ایران در سال ٢٠٠٩ بالغ بر دو میلیارد و ٩٨٣ میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی جذب کرده بود که این رقم در سال ٢٠١٠ به سه میلیارد و ٦٤٩ میلیون دلار، در سال ٢٠١١ به چهار میلیارد و ٢٧٧ میلیون دلار و در سال ٢٠١٢ به چهار میلیارد و ٦٦٢ میلیون دلار افزایش یافته بود. با وجود افت جذب سرمایه خارجی به کشور در سال ٢٠١٤ میزان خروج سرمایه از کشور در همین سال نسبت به سال قبل چهار ‏برابر شده است. ایران در سال ٢٠١٣ بالغ بر ١٤٦ میلیون دلار سرمایه‏گذاری مستقیم خارجی در کشورهای دیگر انجام داده بود، اما این رقم در سال ٢٠١٤ به ٦٠٥ میلیون دلار رسیده است.
کنگو ٢ ‏برابر ایران سرمایه‏گذاری خارجی جذب کرد
براساس این گزارش ایران از نظر میزان جذب سرمایه‏گذاری مستقیم خارجی در سال ٢٠١٤ در رده‏بندی جهانی ١٤ پله نسبت به سال قبل از آن نزول داشته است. رتبه ایران از نظر میزان جذب سرمایه‏گذاری مستقیم خارجی در سال ٢٠١٣، ٥٧ اعلام شده بود، اما در پی کاهش شدید سرمایه‏گذاری خارجی در ایران، رتبه کشور ما از این نظر در سال ٢٠١٤ به ٧١ تنزل پیدا کرده است. بر این اساس ٧٠ کشور جهان سرمایه‏گذاری خارجی بیشتری نسبت به ایران در سال ٢٠١٤ جذب کرده‏اند که برخی کشورهای آفریقایی نیز در این گروه قرار دارند. کشور آفریقایی کنگو در سال میلادی گذشته ٥,٥ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی جذب کرده که این رقم بیش از دو ‏برابر میزان سرمایه‏گذاری خارجی جذب‌شده توسط ایران بوده است. غنا نیز در این سال ٣.٣ میلیارد دلار و تانزانیا ٢.١ میلیارد دلار سرمایه‏گذاری خارجی جذب کرده‏اند که بیشتر از ایران بوده است.