- روز جهانی کارگر در ایرانِ مصیبت زده؛ از معدن تا بندر، محل قتل کارگر
- خطاب به پرزیدنت ترامپ؛ پیامتان به مردم ایران ۶سال پیش یادتان هست؟!
- ترامپ در موضوع ایران به کدام مقامات دولت خود گوش می‌دهد؟
- شاخه زیتون ترامپ در سایه تهدید نظامی؛ این‌همه تهدید برای چیست؟!
- تحلیل؛ گفتگو با آمریکا: چرا عراقچی این هفته سراسیمه به مسکو می‌رود؟
- منبع داخلی: چرا ترامپ نمی‌تواند خواسته‌های جمهوری اسلامی را بپذیرد؟
- چرا "عزیزم" اد شیرن مهم است؟ بازخوانی یک واژه در بستر جهانی+فیلم
- از رقص نوروز تا تجمع قوم‌گرایانه؛ ریشه تنش‌های ارومیه کجاست؟
- ایران ۱۴۰۴؛ منبع داخلی: تولد بحرانی از بحرانی دیگر؛ هشدار پزشکیان
- جوان نخبه ایرانی را با اعتراف اجباری به اتهام جاسوسی اعدام کردند+فیلم
- زاهدان؛ ششمین اعدام یک زندانی سیاسی و عقیدتی بلوچ در دو هفته اخیر
- خشم و انزجار از اعدام جنایتکارانه کولبر محروم پدر سه فرزند
- انتقال زندانیان سیاسی محکوم به اعدام از اوین به قتلگاه قزل‌حصار
- آتش‌بس ترامپ با حوثی‌ها در هاله‌ای از ابهام است؛ شاید فقط تا یکشنبه
- سایه ترس و وحشت از جنگ در بیت سلامی؛ روزنامه: ترامپ شوخی ندارد!
- با ادامه تحریم‌ها و اظهارات تهدیدآمیز مقامات آمریکا مذاکرات به کدام سو می‌رود؟
- اتم خامنه‌ای؛ تهدید بیسابقه ترامپ همزمان با استقرار بمب‌افکن بی-۵۲
- قتل فجیج مجری زن شبکه شیطانی متعلق به سپاه پاسداران در منزلش
- جنگ هند و پاکستان؛ مسیر پروازهای جهانی طولانی‌تر شد
- بیل گیتس: هوش مصنوعی کلید پیشرفت در حوزه سلامت و آموزش است
- رمزگشایی از معمای ۲۰۰ ساله جبر؛ دانشمندان معادلات را حل کردند
- فیلم؛ خواننده اپرا که مجذوب موسیقی محلی ایران بود: ویدئو را ببینید
- نسخه بدون سانسور فیلمی که کارگردانان آن به اشاعه فساد متهم شدند
- سرود "ای ایران ای مرز پر گهر" ۸۰ ساله شد؛ ویدئو با صدای بنان
- نوبل ادبیات؛ نثر شاعرانه‌اش که شکنندگی زندگی انسان را آشکار می‌کند
- کاریکاتور اسرائیلی؛ حزب‌الله در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شده است
- کاریکاتور؛ هر موقع این عصا را دست آقا دیدید یعنی بدجوری ترسیده
- کاریکاتور فعال ضد اسرائیلی: گنبد آهنین عربی برای حمایت از اسرائیل
- کاریکاتور انتخاباتی؛ در جمهوری اسلامی جایی برای انتخاب نیست
ایران‌پرس‌نیوز به هیچ گروه سیاسی وابسته نیست و از هیچ کجا حمایت مالی دریافت نمی‌کند.
پنجشنبه، 15 مرداد ماه 1394 = 06-08 2015
وابستگی غذايی كشور ٨٣ درصد افزايش يافت
پول‌نیوز- بررسي عملكرد تجارت كشاورزي در پنج برنامه توسعه‌اي كشور نشان مي‌دهد سياست‌هاي اتخاذ شده رويه‌اي متناقض با سياست حمايت از توليد داخل داشته و اين روند نهايتا افزايش شديد وابستگي به واردات و كاهش امنيت غذايي را به همراه آورده است. تنها بررسي عملكرد دو برنامه چهارم و پنجم از سوي اين مركز نشان مي‌دهد متوسط واردات محصولات كشاورزي و غذايي از ١٠ ميليون و ٣٤٠ هزار تن به طور ميانگين در طول برنامه سوم به ١٨ ميليون و ٩٥٠ هزار تن در برنامه پنجم رسيده كه از افزايش ٨٣ درصدي ميزان وابستگي كشور به واردات محصولات كشاورزي و مواد غذايي حكايت دارد. روند تحولات ارزي و سياست‌هاي حمايت مرزي بخش كشاورزي بيانگر اين واقعيت است كه ضعف نظام تعرفه بخش كشاورزي و آثار منفي تحولات ارزي در بيشتر برنامه‌ها، ساختار حمايت مرزي بخش كشاورزي را به موانع غيرتعرفه‌اي وابسته كرده است. در بازه زماني كه موانع غيرتعرفه‌اي برپايه تصريح قانون كنار گذاشته شدند كنترل واردات مواد غذايي و كشاورزي سخت و تشديد واردات كشاورزي توليد داخلي محصولات كشاورزي را در معرض تهديد قرار داده است.
ثبت ركورد واردات ٢٢ ميليون تني محصولات كشاورزي
حذف موانع غيرتعرفه‌اي در سال‌هاي پاياني برنامه سوم و چهارم توسعه با وجود تحولات ارزي مثبت به رشد واردات كشاورزي منجر شد. عدم استفاده از چنين موانعي در سال‌هاي ابتدايي برنامه پنجم توسعه و در شرايطي كه تحولات ارزي نيز به زيان‌بخش كشاورزي تغيير يافت به ثبت ركوردهاي فراتر از ٢١ و ٢٢ ميليون تني واردات كشاورزي و مواد غذايي در سال‌هاي ١٣٩١ و ١٣٩٣ منجر شد؛ اتفاقي كه سهم توليد داخل در عرضه سرانه انرژي غذايي جامعه را به ٥٨ درصد كاهش داد و به طور واقعي امنيت غذايي جامعه را در معرض تهديد قرار داد و بازگشت موانع غيرتعرفه‌اي به فضاي تجاري بخش كشاورزي را توجيه‌پذير كرد.
زيان كشاورزي از محل سياست‌هاي ارزي
بروز مشكلات و نوسانات ارزي و در شرايط ايجاد نظام‌هاي ارزي دو يا چندگانه، بخش كشاورزي همواره از ناحيه تحولات ارزي دچار زيان شده است. در چنين مواقعي دولت برپايه ضرورت‌هايي اقدام به كنترل‌هاي ارزي و تضعيف تصنعي نرخ ارز مي‌كند و كالاهاي كشاورزي به عنوان كالاهايي كه ارتباط مستقيم با امنيت غذايي جامعه دارند در رديف نخستين گروه‌هاي كالايي مشمول واردات با نرخ‌هاي ارز تضعيف شده هستند. چنين فرآيندي رقابت براي توليدكنندگان داخلي محصولات كشاورزي را با دشواري روبه‌رو مي‌كند.
كاربرد مستمر موانع غيرتعرفه‌اي براي نزديك به سه دهه به عنوان مانعي جدي براي اصلاح ساختار نظام تعرفه كشاورزي عمل كرده است. ضعف ساختار تعرفه محصولات كشاورزي با توسل به ابزارهاي غيرتعرفه‌اي پنهان مانده است. نقطه تاريك ماجرا دلبستگي است كه در بدنه تصميم‌گير و حتي قانونگذار به چنين ابزاري ايجاد شده است. نبود اهتمام جدي در بدنه تصميم‌گيري براي اصلاح جدي نظام تعرفه كشاورزي در بازه‌اي شش ساله بين سال‌هاي ١٣٨٢ تا ١٣٨٨ كه كاربرد موانع غيرتعرفه‌اي از نگاه قانون غيرمجاز بوده است و باوري كه به كارايي موانع غيرتعرفه‌اي در تهديد واردات ايجاد شده است، به بازگشت مجدد اين موانع در قانون افزايش بهره‌وري كشاورزي، قانون تمركز وظايف و قانون برنامه پنجم انجاميد.
ورود ٦٥ درصد محصولات كشاورزي با تعرفه چهاردرصد
تحولات گذشته بيانگر اين واقعيت است كه حتي در شرايطي كه تحولات ارزي به نفع توليد بخش كشاورزي رقم خورده است، نظام تعرفه كشاورزي در نبود موانع غيرتعرفه‌اي كارايي لازم براي حمايت از توليد كشاورزي را نداشته است. ورود ٦٥ درصد كالاهاي كشاورزي در سال ١٣٩٠ با تعرفه چهار درصد شاهدي بر اين مدعاست كه ميانگين بالاي تعرفه در بخش كشاورزي ضمانتي براي حمايت از اين بخش نبوده است. تجربيات جهاني و داخلي به همراه مشكلاتي نظير رانت، فساد و عدم شفافيت كاربرد موانع غيرتعرفه‌اي، استفاده بلندمدت و پايدار اين ابزار را غيرمنطقي ساخته است. در شرايطي كه مفرهاي قانوني براي استفاده از موانع غيرتعرفه‌اي ايجاد شده است، ضرورت دارد تصميم‌گيران در وزارت جهادكشاورزي وضعيت فعلي را مغتنم شمرده و به جاي استفاده گسترده از موانع غيرتعرفه‌اي به اصلاح نظام تعرفه كشاورزي با رعايت گام‌هاي مطرح شده بپردازند.
واگذاري امنيت غذايي به واردات با نرخ‌هاي بالاي ارز
در شرايط تنگناي ارزي، كاربرد نرخ دوگانه ارزي و واردات كشاورزي با نرخ تضعيف شده ارزي، فضاي رقابتي به زيان توليد داخلي كشاورزي تغيير مي‌كند. در چنين شرايطي كه دولت در پي تامين امنيت غذايي جامعه است، نمي‌توان انتظار داشت واردات محصولات كشاورزي به بازار ارز با كمبودهاي خاص و نرخ‌هاي بالاي ارز واگذار شود. آنچه سياستگذار بخش كشاورزي بايد پيگيري كند، حذف چنين سياستي بعد از رفع تنگناهاي ارزي، به كارگيري ابزارهاي تعرفه‌اي مناسب نظير تعرفه سهميه‌اي، جلوگيري از واردات فراتر از مازاد تقاضاي داخلي با ارز تضعيف شده و تاكيد بر واردات نهاده‌هاي كشاورزي با ارز تضعيف شده است. با اصلاح همه روندهاي گذشته و با قيد كارآمد كردن نظام تعرفه كشاورزي، ابزار تعرفه به تنهايي قادر به حمايت قابل قبولي از توليد در بخش كشاورزي نيست. پيگيري و اجراي قوانين مكمل نظير اقدامات ضد قيمت‌شكني، اقدامات جبراني و استانداردهاي فني و بهداشتي بخشي از فشارها بر نظام تعرفه را تعديل خواهد كرد.
