به ایران پرس نیوز بپیوندید

آدرس پست الکترونيک [email protected]

ایران‌پرس‌نیوز به هیچ گروه سیاسی وابسته نیست و از هیچ کجا حمایت مالی دریافت نمی‌کند.







خلاصه انگلیسی این خبر را می توانید در زیر ببینید

سه شنبه، 24 شهریور ماه 1394 = 15-09 2015

بحران کم آبی و آبياری به روش 500 سال قبل

آسمان تشنه کوير کرمان اين روزها با وجود اينکه هزاران روستايي و هکتارها مزرعه با کم‌آبي دست به گريبان هستند اما نمي‌بارد و لبهاي تشنه زمين را تشنه‌تر کرده است و تنها خاک مي‌گريد. به گزارش مهر، استان کرمان همچنان در سه سال گذشته جزو استان‌هايي است که در خط قرمز بي‌آبي قرار داشته است و مردم اين استان به وضوح بد حالي ناشي از بي‌آبي را در زندگي‌شان لمس کرده‌اند. قطعي آب، افت فشار، تغيير طعم و رنگ آب، خشک شدن مزارع و باغ‌هاي کشاورزي، بيکاري و مهاجرت‌هاي بي‌رويه و تبعات اجتماعي و فرهنگي ناشي از اين پديده در زندگي مردم بزرگترين استان کشور جاري شده است. قطعي آب، افت فشار، تغيير طعم و رنگ آب، خشک شدن مزارع و باغ‌هاي کشاورزي، بيکاري و مهاجرت‌هاي بي‌رويه و تبعات اجتماعي و فرهنگي ناشي از خشکسالي در زندگي مردم بزرگترين استان کشور جاري شده است. هر چند طي سال گذشته تمرکز خاصي بر روي بحث کم‌آبي و راه‌هاي پيگيري از هدر رفت آب صورت گرفت اما به نظر مي‌رسد در سال جاري اين حساسيت‌ها کمي‌افت کرده است هر چند اجراي طرح‌هايي مانند انتقال آب از صفا رود و آغاز احداث بزرگترين کانال انتقال آب به شهر کرمان مي‌تواند جلوي کمبود آب شرب در اين کلانشهر را بگيرد اما سؤال اينجاست که براي رفع مشکلات ناشي از خشکسالي در شهرستانهاي ديگر چه اقدام عملي صورت گرفته است.

در کرمان همچنان هزاران حلقه چاه غير مجاز روزانه مقادير قابل توجهي از آب را از زمين خارج مي‌کنند و برداشت‌هاي بي‌رويه که بالغ بر 1/1 ميليارد متر مکعب برداشت منفي را در طول سال شامل مي‌شود رگ‌هاي کوير را هر روز خشک‌تر مي‌کند به طوري که دشت‌هايي مانند رفسنجان، زرند و کرمان و سيرجان هر سال با افت ارتفاع از سطح زمين مواجه مي‌شوند و اين رويه بر بحران‌هاي ثانويه ناشي از بي‌آبي در کرمان افزوده است. اين در حالي است که طبق اعلام سازمان هواشناسي کرمان اين استان همچنان در سال گذشته با کاهش متوسط بارندگي بلند مدت و ميان مدت مواجه بوده است و بسياري از رودخانه‌ها و درياچه‌هاي موجود در استان کرمان يا خشک شده‌اند و يا در معرض خشکسالي قرار دارند که مهمترين اين حوزه‌هاي آبريز باتلاق بين‌المللي جازموريان است. محمد خدا بنده، کارشناس حوزه آب در گفتگو با مهر اظهارداشت: استان کرمان با بحران جدي در زمينه آب مواجه است در واقع وضعيت از شرايط بحران از گذر کرده است و ما درگير پيامدهاي ناشي از خشکسالي هستيم. وي بروز چنين وضعيتي در کرمان را ناشي از فرصت سوزي در دولت‌هاي گذشته دانست و گفت: هر زمان که از اجراي بحث‌هاي انتقال حوزه به حوزه سخن گفته مي‌شد متاسفانه هزينه بر بودن و طولاني بودن پروژه‌ها را بهانه مي‌کردند و در نهايت همين زمان نيز گذشت و حالا با چاه‌هاي آب خشک شده و زمين‌هاي کشاورزي مواجه هستيم که در حال نابودي قرار دارند به طوريکه آب در برخي از دشت‌هاي کرمان ترش، تلخ و يا حتي اسيدي شده است در چند روستاي نوق رفسنجان وضعيت آنقدر حاد است که از آب اسيدي شده است. وي افزود: استفاده از آب در کرمان بيشتر در بخش کشاورزي انجام مي‌شود و جالب اينکه براي آبياري در کرمان همچنان به صورت غالب از روش‌هاي 500 سال قبل استفاده مي‌شود براي توليد محصولاتي مانند بادمجان و چغندر قند که صرفه اقتصادي ندارند از روش غرق آبي با کانالهاي خاکي استفاده مي‌شود و در نتيجه بخش عمده آب يا تبخير مي‌شود و يا در زمين فرو مي‌رود. خدا بنده گفت: اگر در گذشته براي اين شرايط بحراني برنامه‌ريزي وجود داشت در حال حاضر بايد کشتهاي جايگزين در کرمان انجام شده باشد و يا کرمان بيشترين ميزان آبياري مکانيزه را به خود اختصاص داده باشد در حاليکه اين چنين نيست.

وي گفت: ايجاد ستاد و تصويب دهها مصوبه قدم اول براي مقابله با خشکسالي است اما بايد با اراده‌اي محکم به سمت مسدود کردن چاه‌هاي آب غير‌مجاز و مکانيزه کردن آبياري در کرمان پيش برويم و کشاورزان را مجاب کنيم که محصول آب بر با سود کم توليد نکنند زيرا در حال حاضر در بسياري از مزارع هزينه آب مصرفي بسيار بيشتر از سود ناشي از توليد است. مديرعامل شرکت آبفار کرمان نيز در گفت‌وگو با مهر از وجود 700 روستا در کرمان خبر مي‌دهد که آب آشاميدني مناسب ندارند و بايد براي حل مشکل اين روستاها چاره انديشي انجام شود. علي رشيدي عقيده دارد دليل هدر رفت آب اين است که بهاي آب در کشور پايين است و مصرف کننده براي آب ارزش قائل نيست. وي از تعرفه پايين آب به‌خصوص در بخش کشاورزي انتقاد کرد و افزود: کشاورز به هر مقدار بخواهد برداشت مي‌کند و جوابگو نيست و درنتيجه آب هدر مي‌رود.

رشيدي ادامه داد: ما به زبان مشترک در بين دستگاه‌هاي مختلف در زمينه مصرف آب نياز داريم و بايد به اين درک مشترک برسيم. مدير عامل شرکت آبفار کرمان پنج هزار و 177 روستا در استان کرمان وجود دارد که 10 درصد روستاهاي کشور را تشکيل مي‌دهند و نياز اصلي براي بقا زندگي در اين روستاها آب است اما در حال حاضر آب آشاميدني 906 روستاي کرمان از طريق تانکر تأمين مي‌شود. وي خواستار برخورد شديد قضايي با عاملان انشعابات آب غيرمجاز در استان شد و افزود: 620 روستاي کرمان هم کنون در معرض کم‌آبي مواجه هستند و با 700 ليتر آب در ثانيه کمبود آب مواجه هستيم. همچنين استان کرمان در زمينه تأمين آب در شهرستان‌هاي بزرگ نيز با چالش مواجه است مديرعامل آبفاي استان کرمان در اين خصوص به مهر گفت: ما در 27 شهر استان کرمان با کمبود شديد آب مواجه هستيم و در وضعيت قرمز قرار داريم.

محمد طاهري در گفت‌وگو با مهر اظهار داشت: قيمت توليد آب بسيار بيشتر از آب توليدي در استان است و همين کاهش بها موجب مي‌شود برخي از مصرف‌کنندگان آنچنان در مصرف آب دقت نداشته باشند به طوري که ما در حال حاضر تنها يک‌چهارم پول آب را دريافت مي‌کنيم.

طاهري ادامه داد: انشعابات غيرمجاز آب نيز به دردسري بزرگ براي بخش آب تبديل‌شده است و هزاران انشعاب غيرمجاز در استان وجود دارد که آب دشت‌ها را برداشت مي‌کنند مثلاً در فهرج در شرق استان دو هزار انشعاب داريم که 500 انشعاب غيرمجاز است و اين شمار بسيار بالايي است. وي گفت: در کنار شهرهايي که وضعيت قرمز دارند 21 شهر در وضعيت زرد قرار دارند يعني آبي که توليد و مصرف مي‌شود برابر است.

وضعيت بحراني آب در کرمان مي‌رود تا کرمان را در بخش‌هاي مختلف با تهديد جدي مواجه کند و اتخاذ راهکارهاي عملي ازجمله انتقال آب از بهشت آباد، خليج‌فارس و درياي عمان بايد رنگ و بوي کار عملي به خود گيرد اين در حالي است که به نظر مي‌رسد بعد از کليد خوردن پروژه احداث کانال انتقال آب صفار رود به کرمان مسئولان استان به‌گونه‌اي در اين خصوص قناعت‌پيشه کرده‌اند درحالي‌که در صورت انتقال اين کانال به کرمان تنها بخشي از مشکل آب شرب شهر کرمان رفع مي‌شود مشکل ساير شهرهاي و روستاها باقي مي‌ماند.



Translate by Google: English | Français | Deutsch | Español
به اشتراک بگذارید: