مجله مهر - «برنامه عزاداری اباعبدالله الحسین (ع) به زبان انگلیسی با حضور انگلیسی زبان های مقیم تهران و دانشجویان رشته زبان انگلیسی دانشگاه ها هر شب بعد از نماز مغرب تا 11 محرم...» این جملات بخشی از متنی بود که در شبکه های اجتماعی مانند تلگرام و واتساپ دست به دست می چرخید و کنجکاوی ما را هم برانگیخت تا سری به این هیات عزاداری که با زبان انگلیسی بود بزنیم. مرضیه هاشمی، خبرنگار، مستندساز و گوینده آمریکایی- ایرانی که اکنون مجری پرس تی‌وی، شبکه انگلیسی‌زبان است، بانی و بنیان گذار این گروه کوچک شناخته می شود. او از دو سال پیش آن را با برگزاری دعای کمیل هر پنجشنبه آغاز کرده و در حال حاضر او و همراهانش در تلاش اند تا بتوانند علاوه بر اینکه گروه شان را به مردم معرفی کنند، مسلمانان خارجی زبان را نیز که در ایران زندگی می کنند دور هم جمع کنند تا حس غربت شان نیز از آنها گرفته شود.

یک شب از شب های ماه محرم میهمان گروه دعای کمیل به زبان انگلیسی در نمازخانه ایوان شمس بودیم. بهروز علیپور و مرضیه هاشمی کسانی هستند که در زمینه تشکیل این گروه با مجله مهر هم کلام شدند تا از خودشان، روند راه اندازی گروه شان و هدف آینده ای که در نظر دارند بگویند. همچنین با برخی از اعضای این گروه نیز صحبت کردیم که می توانید در ادامه بخوانید.

گروهی با کمیت کم اما کیفیت بالا

نماز خانه ایوان شمس آنقدر شلوغ نبود که جای سوزن انداختن نداشته باشد اما دور هم جمع شدن همین تعداد هم آنقدر جذاب به نظر می رسید که نمی توان به سادگی از چنین جمعی عبور کرد. چون فرقشان در این است که تک تک شان با تصمیم و انتخاب شخصی دین اسلام را پذیرفته اند، ایرانی نیستند یا اگر ایرانی اند سال های سال از کشور دور بودند. آنها دور هم جمع می شوند و با زبانی که برایشان آشناتر است مشغول به عزاداری اند. مرضیه هاشمی به عنوانن سخنران دقایقی به زبان انگلیسی درباره امام حسین (ع) و قیامش در تاسوعا و عاشورا صحبت می کند و بعد از آن نوبت به حاج آقا عبدالله حسینی می رسد که با لباس روحانیت پشت میکروفن می رود و او هم با زبان انگلیسی در وصف امام حسین (ع) و یارانش سخنرانی می کند.

بعد از دو سال حضورمان را علنی کردیم

بهروز علیپور، یکی از فعالان این گروه است و از دو سال پیش زمانی که این گروه برای اولین بار شکل گرفت در کنار آنها بوده. او لیسانس هنراسلامی و فوق لیسانس علوم سیاسی دارد و درباره روند شکل گیری گروه اینطور توضیح می دهد: «گروه دعای کمیل به زبان انگلیسی با همت خانم مرضیه هاشمی که نام اصلی شان «ملانی ایوت فرانکلین» است و فواد ایزدی و آقای مرندی به راه افتاد. محل شکل گیری این گروه ابتدا در دانشکده مطالعات جهان تهران بود. در آن زمان پنجشنبه ها بچه های علاقمند در مسجد دانشکده دور هم جمع می شدند و دعای کمیل می خواندند.»

او درباره اینکه اعضای گروه را چه اقشاری تشکیل می دهند گفت: «اعضای این گروه یا خارجی های مسلمان ساکن ایران هستند. یا ایرانی هایی که قبلا خارج از ایران بودند و الان به ایران برگشته اند یا دانشجوهایی که در رشته زبان انگلیسی تحصیل می کنند. در حال حاضر نیز اعضای اصلی گروه 50 نفر هستند اما در برخی روزها به طور متغیر به 100 نفر هم می رسد.»

بهروز علیپور شناخته شدن این گروه را از زمانی می داند که ماه رمضان امسال در پارک ملت مراسم افطاری برگزار کردند: «از زمانی تعداد اعضای این گروه بیشتر شد و در بین مردم کمی شناخته شد که ماه رمضان امسال مراسم افطاری در پارک ملت برگزار کردیم. در صورتی که نزدیک به دو سال گروه ما اصلا اعلام حضور نکرد چون می خواستیم گروه به خوبی جا بیافتد. سپس ماه رمضان امسال برای اولین بار گروه را به پارک ملت بردیم که بازتاب خوبی هم داشت. این گروه در این زمان بود که به صورت علنی با مردم در ارتباط قرار گرفت. مردم هم واکنش خوبی نشان دادند. برخی درباره علت مسلمان شدن آنها سوال می کردند و برایشان جالب بود و در کل استقبال خوب بود. البته مخالفت هایی هم بود اما نتیجه رضایت بخشی به همراه داشت. آن شب در پارک ملت سفره افطار انداختیم و هر کسی که در آنجا بود با ما کنار سفره افطار نشست. ما خودمان هم از مردم دعوت می کردیم با ما همسفره شوند. اتفاق مثبتی بود که موجب شد بخواهیم به چنین روندی ادامه بدهیم. چون بعد از آن تماس ها نیز شروع شد و از ما پرسیدند که گروه ما کجاست و ارتباط ها شکل گرفت و تعداد افراد زیاد شدند تا اینکه به محرم رسیدیم.»

او می گوید وقتی استقبال خوب مردم را دیده اند گروهی را در شبکه های مجازی مانند واتساپ و تلگرام راه انداختند تا مردم بیشتری با این گروه آشنا شوند: «به منظور اطلاع رسانی وسیع تر صفحه ای در واتساپ و تلگرام راه اندازی کردیم و خیلی ها از این طریق با ما در ارتباط قرار گرفتند. برای آنها جالب است که مراسم عزاداری امام حسین (ع) به زبان انگلیسی است و کنجکاو هستند تا سبک برگزاری مراسم اینچنینی را ببیند. علاوه بر آن مسلمان های خارجی و ایرانی هایی که بعد از سال ها به ایران برگشته اند وقتی متوجه می شوند چنین گروهی وجود دارد ترغیب می شوند سری به اینجا بزنند. دانشجویان زبان انگلیسی نیز چنین مراسمی برایشان جذابیت به سبک خودشان را دارد.»

چون ضدآمریکایی بودیم به ما مکان ندادند!

علیپور با اشاره به آنکه برخی مشکلات مانع از آن شده است تا این گروه یک مکان ثابت داشته باشد از جا به جایی های فراوان شان در این دو سال می گوید: «می خواستیم در نمازخانه دانشگاه بمانیم اما مسائلی پیش آمد نخواستند این گروه که یک مقدار نگاه ضد آمریکایی دارد با توجه به شرایط فعلی در دانشکده مطالعات جهان بماند و به همین دلیل به بهانه های مختلف گفتند آنجا نباشیم. بنابراین ما هم به ساختمان روبرو که دانشکده ادبیات خارجی بود رفتیم؛ اما باز هم به همان بهانه از آنجا بیرون آمدیم و به ساختمان نهاد رهبری در خیابان زرتشت رفتیم. یک مدت آنجا بودیم تا اینکه حسینه ای سمت دیباجی جنوبی که برای خانواده شهید نوریان بود نقل مکان کردیم. مدتی هم در آنجا بودیم و الان می خواهیم جایمان را تغییر دهیم. فعلا نیز 10 روز محرم در نمازخانه ایوان شمس مستقر شده ایم.»

هدف راه اندازی یک مرکز آموزش اسلام به زبان انگلیسی است

به گفته علیپور در حال حاضر ارتباط مسلمانان ایران با مسلمانان کشورهای دیگر محدود است و شکل گیری چنین گروه هایی کمک می کند تا ارتباطات این گروه ها نیز قوی تر شود:‌ «قصد ما این است یک مرکز اسلامی راه بیندازیم تا مسلمان های داخل ایران بتوانند با مسلمان های خارج از ایران ارتباط برقرار کنند. از نظر من ارتباط ایران با خارج از کشور کم است. اگر بتوانیم از طریق این جمع ارتباط بین المللی برقرار کنیم بسیار خوب می شود. شعارمان هم این است که نه مرزی داریم و نه نژادی. یکسری مجموعه برنامه نیز برخی از اعضای این گروه برگزار می کنند. به عنوان مثال کنفرانس افق نو که سه سال است به ریاست آقای نادر طالب زاده برگزار می شود در آن بحث بین المللی با رویکرد استبداد و ظلم به خصوص آمریکا مطرح می شود و هدفش این است که وجهه آمریکا را نشان بدهد که در آن آدمکشی و نژادپرستی به شکل برجسته ای به چشم می خورد.»

او در پایان صحبت هایش از هدف نهایی بزرگشان می گوید که راه اندازی یک مرکز آموزش اسلام به زبان انگیسی است: «هدف بزرگمان این است که جایی برای بچه ها داشته باشیم تا در آنجا آنها اسلام را به زبان انگلیسی آموزش ببینند. چون زبان بین المللی است و از این طریق می توانند داشته هایشان را در جوامع دیگر منتقل کنند. می خواهیم کلاس هایی برگزار کنیم و مفاهیم اسلام را درس بدهیم. اگر بتوانیم جایی داشته باشیم که زیر نظر آموزش و پرورش باشد و آموزش ها با تایید این وزارت خانه انجام گیرد عالی خواهدشد. چنین نمونه هایی در خارج از ایران نیز وجود دارد. البته برای رسیدن به این هدف زمان زیادی لازم است.»

همیشه پای مرضیه هاشمی درمیان است!

مرضیه هاشمی، بانی راه اندازی گروه دعای کمیل به زبان انگلیسی در پاسخ به این سوال که چطور این ایده به ذهنش رسید و گروه را راه اندازی کرد گفت: «من بیش از 30 سال است که مسلمان شده ام و علاوه بر ایران در آمریکا فعالیت های مذهبی داشته اند. در خارج از ایران نیز فعالیت مسلمان ها خودجوش بود. در طول هفته همه دغدغه و مشغله های خودشان را داشتند و روز شماری می کردند برای رسیدن آخر هفته تا دور هم جمع شویم و مراسم مذهبی مانند دعای کمیل برگزار کنیم و با هم باشیم. وقتی برخی از بچه ها از آمریکا و نقاط مختلف دیگر دنیا به ایران آمدند متوجه شدم در تهران و در این شهر بزرگ آنها به دلیل کار و مسائل مختلف زندگی غرق شده اند و فعالیت هایشان هم فردی شده. به همین دلیل دیگر فعالیت های قبلی شان را نداشتند و متوجه شدم واقعا حیف است و وقتی با چند نفر دیگر در این خصوص صحبت کردم دیدم باید کاری انجام بدهیم و بچه ها را دوباره جمع کنیم. این قدم اول است و هدف بسیار بزرگ تر که ان شالله به دنبال ایجاد یک مرکز هستیم. همچنین مولودی انگلیسی، روضه خوانی و... سینه زنی هم در برنامه داریم که به زودی آن را هم انجام خواهیم داد.»

حس غربت را از مسلمانان خارجی دور می کنیم

او دلیل دیگری که موجب شد این گروه را راه اندازی کند از بین بردن حس غربت مسلمان های غیر ایرانی ها دانست و گفت: «در حال حاضر خوشبختانه در ایام محرم کمی گسترش پیدا کرده ایم. خارجی هایی که مسلمان شده و به ایران آمده اند تنها هستند و باید آنها را به نوعی از حس غربت خارج کنیم. به نظرم این سبک گروهی که ما تشکیل داده ایم می تواند بسیار کمک کننده باشد. در حال حاضر نیز تمرکز مان بر روی تهران است؛ در صورتی که خارجی های مسلمان شده در سرتاسر ایران پراکنده هستند و اگر بشود آنقدر این گروه را گسترش بدهیم که به تمام کشور اشاعه پیدا کند فوق العاده ایده آل خواهدشد.»

این گروه سنگ بنایی است برای یک جمع بین المللی

از جمله اعضای این گروه رضا هاشمی، فرزند مرضیه هاشمی است که متولد کشور آمریکاست و در حال حاضر در ایران زندگی می کند و در کنار مادرش فعالیت های مذهبی این گروه را دنبال می کند. همچنین لیلا کاشانی نیز دانشجوی زبان انگلیسی است که با علاقمندی به این گروه در برنامه های مختلف آنها حضور دارد. حمید رضا غلامزاده که دارای مدرک لیسانس مترجمی زبان و فوق لیسانس مطالعات آمریکاست نیز از همان ابتدای شکل گیری گروه با اعضای آن آشنایی داشته است و می گوید: «من از سال ها قبل اعضای این گروه را می شناختم و در مراسم دعای کمیل و سخنرانی های آنها که به زبان انگلیسی بود نیز شرکت می کردم. از همان ابتدا که این گروه شکل گرفت با این هدف بود که به آرامی و آهستگی کارشان را شروع کنند و به برکت دعاهایی که در این گروه خوانده می شود خودش راه درست را پیدا می کند و در جامعه جاری می شود. جمع کوچک است اما با هدف بزرگ تا سنگ بنایی شود برای یک جمع بین المللی وسیع.»

فواد ایزدی نیز از جمله بانیان راه اندازی این گروه است که بعد از زندگی 23 ساله در آمریکا در حال حاضر استاد دانشگاه تهران دانشکده مطالعات جهان است و درس مطالعات آمریکا را تدریس می کند. او نیز در این زمینه می گوید: «من از سال ها پیش با خانم هاشمی آشنا بودم و می دیدم که دغدغه زیادی در خصوص آنکه مسلمان های خارجی در ایران را دور هم جمع کند دارد. به همین دلیل خواندن دعای کمیل بهانه ای در همین زمینه بود. من و اعضای دیگر این گروه نیز با علاقه و انگیزه، ایشان را همراهی کردیم و امیدوار هستیم تا همچنان این روند ادامه داشته باشد و به هدف نهایی هم دست پیدا کنند.»