26 درصد خانوارهای شهری شاغل ندارند

۷۲۲ هزار خانوار شهري در سه سال اخير شاغلان خود را از دست دادند و حالا تقريباً ۲۶ درصد خانوارهاي ساکن شهرها با جمعيت 8/13 ميليون نفر بدون فرد شاغل اداره مي‌شوند و منبع درآمدي آنها مشخص نيست.
26 درصد خانوارهاي شهري شاغل ندارندبه گزارش خبرنگار مهر، سال ۹۴ در حالي به پايان رسيد که موضوع مهم بيکاري و اشتغال جوانان حل نشده مانده و دولت در دوره فعاليت خود نتوانسته آنچنان که بايد در اين حوزه گام بردارد. با وجود اين مرتباً عنوان مي‌شود بيکاري بزرگ‌ترين و مهم‌ترين چالش داخلي کشور است و بسياري از خانوارها با اين مسئله مواجه هستند.
کارشناسان بازار کار مي‌گويند اين مسئله آنقدر جدي است که بسياري از خانواده‌ها آن را لمس کرده و به سد بيکاري جوانان خود برخورده‌اند، همچنين عنوان مي‌شود در شرايط فعلي بازار کار، کمتر خانواده‌اي را مي‌توان يافت که در آن دست‌کم يک يا دو جوان فارغ‌التحصيل دانشگاهي بيکار وجود نداشته باشد و اغلب جوانان خود را آماده مي‌کنند پس از دانشگاه، يک دوره بيکاري را تجربه کنند.
براساس آخرين آمارهاي موجود در حال حاضر حدود نيمي از کل بيکاران کشور را فارغ‌التحصيلان دانشگاهي تشکيل مي‌دهند و تعداد جوانان بيکاري که داراي تحصيلات دانشگاهي هستند بيش از يک ميليون و ۲۰۰ هزار نفر عنوان مي‌شود. بنابراين جامعه انتظار دارد دولت بخش مهمي از اقدامات و تلاش‌هاي خود را در بعد مسائل داخلي کشور به حل معضل بيکاري اختصاص دهد و براي آن طرح و برنامه عملياتي ارائه کند.

نصف بيکاران کشور تحصيلکرده‌اند
با وجود اين، بر پايه آخرين آمارهاي ارائه شده از سوي وزارت کار بيش از ۳ ميليون و ۹۶۱ هزار خانوار ساکن در شهرهاي کشور در بدترين شرايط بيکاري به سر مي‌برند و در اين خانوارها حتي يک فرد شاغل نيز وجود ندارد. هرچند احتمالاً بخشي از اين خانواده‌ها را بازنشستگان و گروه‌هاي تحت پوشش سازمان‌هاي حمايتي تشکيل مي‌دهند، اما به نظر مي‌رسد فشار بيکاري و ناتواني افراد در يافتن شغل به بدترين شکل ممکن در صدها هزار خانوار ساکن در شهرهاي کشور نمود داشته باشد.
در آخرين سرشماري انجام شده در کشور، تعداد خانوارهاي ساکن در شهرهاي کشور ۱۵ ميليون و ۴۲۷ هزار و ۸۴۸ خانوار اعلام شده که با در نظر گرفتن بعد خانوار 3/5 نفر، مجموعاً مي‌توان گفت ۵۳ ميليون و ۹۹۷ هزار نفر از مردم کشور ساکن شهرها هستند، بنابراين با وجود هزينه‌هاي بالاي زندگي در شهرها به ويژه کلانشهرها، نه تنها خانوارها نيازمند داشتن شغل مناسب با درآمد مکفي هستند بلکه نداشتن شغل مي‌تواند مشکلات اساسي براي خانواده‌هاي شهرنشين ايجاد کند.
وزارت کار مي‌گويد آخرين بررسي‌ها نشان مي‌دهد در شهرهاي کشور 25/68 درصد خانوارها فاقد حتي يک فرد شاغل هستند که جمعيتي بالغ بر ۱۳ ميليون و ۸۶۶ هزار نفر خواهند شد. اين آمار ميليوني حکايت از آن دارد که مسئله بيکاري و نبود شغل در هزاران خانوار ساکن در شهرهاي کشور چقدر جدي و يافتن شغل چقدر حياتي است.
با وجود اينکه تعداد افراد خانوارهاي شهري ايران 3/5 نفر عنوان مي‌شود، اما متوسط تعداد افراد داراي درآمد در خانواده‌ها 1/4 نفر است، بنابراين مي‌توان گفت اگر درآمد افراد شاغل خانواده‌ها مناسب باشد قطعاً خانوار شرايط بهتري براي تأمين هزينه‌ها خواهد داشت و در غير اين‌صورت اشتغال کمتر از دو نفر در خانوارهاي شهري کشور، تأمين‌کننده هزينه‌ها نخواهد بود.

وضعيت تعداد شاغلان در خانواده‌ها
اينکه در حال حاضر تعداد شاغلان خانوارها از يک نفر به 1/4 نفر افزايش يافته از يک بعد ديگر نيز قابل بررسي است و آن اينکه فشار هزينه‌ها و کسري‌هاي معيشتي و همچنين تمايل خانواده‌ها به کسب درآمد بيشتر براي ارتقاي سطح کيفيت زندگي باعث شده خانواده‌ها تلاش کنند تعداد شاغلان و افرادي را که کسب درآمد مي‌کنند، به بيش از يک نفر افزايش دهند.
يک آمار ديگر در زمينه وضعيت خانوار شهرنشين ايراني قابل تأمل است و آن اينکه با وجودي که تعداد افراد يک خانوار 3/5 نفر و افراد داراي درآمد 1/4 نفر است، اما از آن‌سو افرادي که بتوان آنها را شاغل دانست حتي يک نفر نيز نيست و 0/92 نفر است؛ بنابراين دقيقاً مشخص نيست بخشي از درآمد خانوار از چه طريقي است و آيا دريافت يارانه که از محل اشتغال افراد نيست، در اين بخش جزو درآمد خانوار منظور مي‌شود که مي‌توان گفت تعداد شاغلان هر خانوار کمتر از يک نفر ولي تعداد افراد داراي درآمد 1/4 نفر است؟
در عين حالي که مرکز آمار ايران تعداد خانوارهاي فاقد فرد شاغل را در سال ۹۰ در شهرهاي کشور ۲۱ درصد عنوان کرده بود، اين ميزان به فاصله سه سال بعد از آن به 25/68 درصد افزايش يافته است. به بيان ديگر، تعداد خانوارهاي فاقد فرد شاغل تنها در طول سه سال از ۳ميليون و ۲۳۹ هزار خانوار به ۳ ميليون و ۹۶۱ هزار خانوار افزايش يافته که نشان‌دهنده بيکار شدن ۷۲۲ هزار خانوار ديگر در اين بخش است.
به بيان ساده‌تر در فاصله سه سال بر تعداد خانوارهاي فاقد فرد شاغل که ارتباط مستقيمي با کسب درآمد براي تأمين معيشت خانواده‌ها دارد، ۷۲۲ هزار خانوار افزايش يافته که حدود ۴ ميليون نفر را شامل مي‌شود. يعني در يک دوره سه ساله حدود ۴ ميليون نفر شاغلان خود را از دست داده‌اند. حال اين سؤال مطرح است که آيا در يک دوره سه ساله، شاغلان ۷۲۲ هزار خانوار روش جديدي براي کسب درآمد يافته‌اند يا اينکه به صورت اجباري بيکار شده‌اند؟

خانوارهاي فاقد شاغل ۷۲۲ هزار مورد بيشتر شد
آمارها نشان مي‌دهد با وجود اينکه حدود 9/3 ميليون خانوار بدون فرد شاغل و با درآمدهاي نامعلوم روزگار مي‌گذرانند، ۱۵ هزار و ۴۲۷ خانوار به تعداد ۵۳ هزار و ۹۹۴ نفر با پنج نفر در بازار کار فعاليت دارند. يعني از هر خانوار پنج نفر هر روز در بازار کار حضور داشته و کسب درآمد مي‌کنند. از سويي، ۶۴ هزار و ۷۹۷ خانوار نيز با جمعيت بالغ بر ۲۲۶ هزار نفر با چهار فرد شاغل در بازار کار کشور حضور دارند.
بر پايه آمارهاي موجود، مهم‌ترين گروه موجود در اين بخش خانوارهايي است که با يک فرد شاغل اداره مي‌شوند. براساس آمارها، ۹ ميليون و ۲۰۸ هزار و ۸۸۲ خانوار با جمعيتي بالغ بر ۳۲ ميليون و ۲۳۱ هزار نفر که صرفاً ساکن شهرهاي کشور هستند، در حال حاضر با يک نفر شاغل روزگار مي‌گذرانند.
همچنين ۸۶۸ هزار و ۳۱۲ خانوار شهري کشور با جمعيتي بالغ بر ۶ ميليون و ۵۳۹ هزار نفر با دو نفر شاغل امورات خود را مي‌گذرانند و بالاخره ۳۰۸ هزار و ۵۵۶ خانوار نيز با جمعيتي بيش از يک ميليون و ۷۹ هزار نفر با سه شاغل اداره مي‌شوند.