به گزارش رادیو آلمان، روحانی در مراسم گشایش نمایشگاه کتاب "شهر آفتاب" در روز ۱۴ اردیبهشت ( ۵ مه) گفت که نظرش این است که تشخیص «اینکه کتابی قابل انتشار هست یا نه را به انجمن نویسندگان و ناشران واگذار کنیم چون نهادهای مدنی کارشان را دقیق‌تر انجام می‌دهند اما می‌بینیم که یک کارمند که دانشجو هم است تصمیم می‌گیرد که کتابی چاپ بشود یا نشود.»

او خواهان آزادی و امنیت بیشتر برای مولفان شد و شرایطی را مطلوب دانست که در آن ناشران بتوانند رقابتی شفاف داشته باشند و «کسی که دلسوزانه نقادی می‌کند نباید در پیچ و خم کتابش و نوشتارش و شعرش گرفتار شود».

کانون نویسندگان ایران با استقبال از این دیدگاه‌ روحانی عملکرد دولت را دقیقا مغایر با این اظهارات دانسته است. بیانیه کانون در این رابطه به برخی سخت‌گیری‌ها و سانسورها در نمایشگاه کتاب امسال اشاره می‌کند که در جریان آن «ورود آثار بسیاری از شاعران، نویسندگان و مترجمان را به نمایشگاه کتاب کنونی ممنوع اعلام کردند و صد‌ها عنوان کتاب فارسی و غیرفارسی را که ناشران گوناگون ایرانی و خارجی به نمایشگاه آورده بودند جمع آوری کردند.»

جمع‌‌ کردن ۳۲۰ عنوان کتاب از نمایشگاه

"کمپین بین‌المللی حقوق بشر" در گزارشی در همین زمینه از جمع‌آوری ‌کردن حداقل ۳۲۰ عنوان کتاب از نمایشگاه جاری کتاب در تهران توسط مقام‌های وزارت ارشاد خبر داده است. این‌ها کتاب‌هایی بوده‌اند که «مجوز نشر داشته، چاپ شده‌اند ولی دادستانی تهران از ارائه آنها در نمایشگاه جلوگیری کرده است. اقدامی که نشان می‌دهد سانسور کتاب حتی بعد از انتشار آن نیز ادامه دارد.»

اقداماتی از این دست یا لغو شماری از کنسرت‌های موسیقی دارای مجوز در شهرهای مختلف ایران یا بازداشت روزنامه‌نگاران و فعالان فرهنگی، اجتماعی و سیاسی را معمولا به نهادهایی نسبت می‌دهند که زیر نظر قوه مجریه نیستند و به نوعی به سپاه یا قوه قضائیه و ارگان‌های امنیتی و نظامی و امامان جمعه وابسته‌اند.

در بیانیه کانون نویسندگان با اشاره به این رویه جاری، گفته می‌شود که چنین توجیهی دستکم در مورد سانسور کتاب مصداق ندارد زیرا «انتشار کتاب زیر نظارت مستقیم و تابع دستور قوهٔ مجریه و شخص رئیس جمهوری است. اگر آقای روحانی به راستی خواهان "امنیت و آزادی" نویسندگان است باید از بیان سخنان زیبا اما فاقد ضمانت اجرایی فرا‌تر رود و به طور واقعی و عملی در راه آزادی اندیشه و بیان گام بردارد. به عمل کار برآید، به سخن دانی نیست.»