نقش آزمایشگاه ویروس‌شناسی ووهان در گسترش کرونا

با سفر هیئت بازرسان سازمان جهانی بهداشت به چین برای بررسی منشأ کووید۱۹ یک سال پس از آغاز شیوع آن در چین، بار دیگر بحث‌های علمی، سیاسی و رسانه‌ای در مورد نقش آزمایشگاه ویروس‌شناسی ووهان چین در گسترش این ویروس در جهان مطرح شده است.
روزنامه «تایوان‌نیوز» چاپ تایپه، با اشاره به ویدیویی که در تاریخ ۲۹ دسامبر ۲۰۱۷ (۸ دی ۹۶)، یعنی دو سال پیش از آغاز انتشار ویروس کرونا از تلویزیون دولتی چین پخش شد، می‌نویسد که در آن زمان گروهی از محققان آزمایشگاه ویروس‌شناسی ووهان برای مطالعه گونه‌ای ویروس تاج‌دار شبیه به ویروس کرونا و یافتن منشأ ویروس سارس، به درون غارهایی رفته‌اند که محل زندگی خفاش‌های حامل ویروس بوده است.به ادعای روزنامه تایوان‌نیوز، دانشمندان چینی با علم به این که ویروس سارس می‌تواند کشنده باشد، در هنگام فعالیت در غار، از حداقل تجهیزات بهداشتی، ایمنی و حفاظتی برخوردار بوده‌اند. آن گونه که در تصاویر تلویزیونی دیده می‌شود، این دانشمندان هنگام نمونه‌برداری از فضولات خفاش‌ها بعضا با دست بدون دستکش این کار را انجام داده‌اند.در این ویدیو بعضی از کارشناسان می‌گویند که خفاش‌ها آنها را گزیده‌اند و یکی از آنها جای گزش خفاش روی بازویش را نشان می‌دهد. او می‌گوید که دستکش در دست داشته اما دندان تیز خفاش «مثل سوزن» از دستکش او عبور کرده است.
یکی از افراد گروه بدون دستکش خفاش را در دست گرفته و دانشمند دیگری در توضیح خطرات کارش، بدون اشاره به خطر ابتلا به ویروس، داستان دلهره‌آور سقوطش در غار را تعریف می‌کند.
در تصاویر دیگری نیز که از درون آزمایشگاه ووهان نشان داده می‌شود، افرادی در حال کار روی ویروس‌ها دیده می‌شوند که ماسک به صورت ندارند.
آمریکا نیز گفته است پیش از گزارش نخستین مورد ابتلا به ویروس کرونا در اواخر سال ۲۰۱۹ در چین، برخی از محققان آزمایشگاه ویروس‌شناسی ووهان به این ویروس مبتلا شده و علائم بیماری ناشی از آن را داشته‌اند.
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا روز جمعه ۱۵ ژانویه (۱۶ دی) در بیانیه‌ای اعلام کرد دانشمندان چینی زمانی که به ویروس کرونا آلوده شدند، مشغول پژوهش و آزمایش روی ویروسی به نام آرای‌تی‌جی۱۳ (RatG13) بودند که آن هم یک ویروس تاجی‌شکل است که در میان خفاش‌ها مشاهده شده است.
این ویروس از نظر ژنتیکی مشابه «سارس کُو-۲»، یعنی ویروس کرونا بوده و با مشابهت بیش از ۹۶ درصدی، نزدیک‌ترین ویروس شناخته شده به ویروس کرونا محسوب می‌شود.وزیر خارجه آمریکا در بیانیه ‌جدید خود حزب کمونیست چین را به دلیل گزارش نکردن این موارد، به «وسواس، پنهان‌کاری و کنترل مرگ‌آفرین» متهم کرده است.نخستین موارد ابتلا به ویروس کرونا در شهر ووهان چین شناسایی شد و در ابتدا تصور می‌شد که این ویروس از یک بازار محلی حیوانات بیرون آمده باشد. هنوز اکثر دانشمندان معتقدند که ویروس کرونا ابتدا از حیوانات به طور طبیعی به انسان منتقل شده است، اما برخی از آنها احتمال خارج شدن ویروس از سالن‌های پنهان آزمایشگاه ووهان را بیشتر می‌دانند.دولت آمریکا می‌گوید دانشمندان مؤسسه ویروس‌شناسی ووهان در پاییز ۲۰۱۹ دچار علایم بیماری فصلی ناشی از ویروس «سارس کو» شده بودند.
با این حال، مقامات آمریکایی اعتراف کرده‌اند که آنها به طور دقیق و قطعی نمی‌دانند ویروس کرونا در کجا، چه زمانی و چگونه به انسان منتقل شده است. وزارت خارجه آمریکا گفته آمده است: «برای ما مشخص نشده است که شیوع ویروس از طریق تماس با حیوانات آلوده آغاز شده یا نتیجه تصادف در آزمایشگاهی در ووهان چین بوده است.»
دونالد ترامپ، رئيس جمهوری آمریکا از زمان شیوع ویروس کرونا تا کنون همواره از عاملیت چین در انتشار بیماری کووید۱۹ انتقاد کرده است.
مسئولان آزمایشگاه ووهان چین همه ادعاهای مربوط به آغاز شیوع ویروس از این مرکز علمی را رد می‌کنند. چین در ماه‌های اخیر ادعا کرده که کشور دیگری منشأ همه‌گیری کرونا بوده است.
آمریکا دولت چین را به لاپوشانی، پنهان کردن و به تأخیر انداختن انتشار اطلاعات مهم مربوط به نخستین موارد شیوع ویروس متهم کرده است. چین همچنین متهم به فشار بر شهروندان خود برای سکوت در مورد کرونا در ابتدای شیوع آن بوده است. این فشار از جمله شامل پزشکانی بود که در ابتدای شیوع بیماری اطلاعات جدیدی را درباره بیماری تنفسی جدید در بین یکدیگر به اشتراک می‌گذاشتند.
ژانگ ژان، شهروند-خبرنگاری که برای نخستین بار خبر شیوع بیماری در ووهان را داده بود، در ماه دسامبر به دلیل «برانگیختن نزاع و ایجاد آشوب» به چهار سال زندان محکوم شد.
سه روز پیش، در سالگرد آغاز شیوع کرونا در ووهان، گروهی از بازرسان سازمان جهانی بهداشت شامل ۱۳ کارشناس برای بررسی منبع بیماری همه‌گیر کووید۱۹ به این شهر اعزام شدند، اگرچه نگرانی‌هایی وجود دارد که سفر و کار این گروه به شدت به دست مقامات چینی کنترل شود. این بازرسان گفته‌اند که می‌خواهند به طور مشخص موضوع انتقال بیماری از خفاش‌ها را که منشأ طبیعی ویروس دانسته می‌شوند، بررسی کنند. پس از گذشت سه روز از اعزام این بازرسان به چین و بازدید از ووهان تاکنون جزییاتی از یافته‌های آنها منتشر نشده است.