اخیرا سلسله گزارش هایی از آثار ویران شده و یا در حال ویرانی در سایت ایسنا منتشر می شود. (ویرانی هایی که بیشتر آن ها، که معمولا از آثار غیرمذهبی هستند با اطلاع و گاه با دخالت حکومتی ها بوده است).

سایت ایسنا یکی از سایت های دولتی در ایران است که در پی ریاست جمهوری رییسی (به هر دلیلی) اجازه پیدا کرده برخی از ویرانی ها را به شکلی علنی به وزیر میراث فرهنگی حکومت اسلامی گزارش دهد. تازه ترین گزارش در ایسنا، در مورد حمام معروف شیخ بهایی ست(*).

حمام شیخ بهایی یکی از حمام‌های تاریخی و با معماری کم نظیر دوران صفویه در اصفهان است. این بنا که جزو میراث تاریخی ثبت شده ی ایرانیان است حتی تا دهه دوم دوران حکومت اسلامی کاملا سرپا و سلامت بود ولی اکنون جز ویرانه ای از آن باقی نمانده است. در چندین سال گذشته دوستداران میراث فرهنگی به طور مرتب کتبی و شفاهی گزارش ویرانی ها را به وزرا و مسولین سازمان میراث فرهنگی حکومت اسلامی داده اند اما چون همیشه هیچ اقدامی برای جلوگیری از ویرانی ها از سوی آن ها انجام نشده است. و حالا که این اثر با ارزش به ویرانه ای مبدل شده، روشن نیست که گزارشی درباره آن به چه منظور است و تا چه حد می توان به مرمت و بازسازی آن امید بست.

————————————–

*بهاءالدین عاملی (مشهور به شیخ بهایی) حکیم، منجم، ریاضیدان، مورخ، طراح و معمار، و دانشمندی ست که یونسکو در سال ۲۰۰۹ نام او را به پاس خدماتش به علم نجوم و ستاره شناسی در لیست مفاخر ایران ثبت کرده است. از او نزدیک به صد رساله و کتاب باقی مانده است.

یکی از کارهای مهم او در رشته معماری، طرح و ساختن حمامی ست که پژوهشگران معتقدند سیستم گرمایشی آن منحصر به فرد بوده است. گفته می شود که آب گرم این حمام تنها با یک شعله کار می کرده است. این شعله امروزه خاموش شده است و علت آن را ویرانی قسمتی از حمام بوده که برای کشف این سیستم انجام شده است.