روسیه با حمله به اوکراین برجام را به بن بست کشاند؟
حشمت الله فلاحتپیشه عضو سابق کمیسیون امنیت ملی گفته از حدود ۳ ماه قبل قابل پیش بینی بود که برجام به چنین سرانجامی دچار شود. یعنی از زمانی که آمریکا و ایران جنبههای اشتراکی را کنار گذاشته و جنبههای اختلافی را برجسته کردند میشد این نتیجه را حدس زد. به هر حال با ایجاد رخنه در برجام، اجازه دادند که همه بازیگران توافق، کم کم منافع خودشان را به شکست برجام گره بزنند
او با اشاره به نقش روسیه در به بنبست رسیدن برجام گفت: روسیه موفق شد با حمله به اوکراین، برجام را تحت تاثیر قرار دهد بدون اینکه اهمیت خود را در بازارهای انرژی از دست بدهد. در نهایت چیزی که باقی مانده، تحریمها علیه ایران است و قابل پیش بینی هم بود. از همان ابتدا که قاعده «همه یا هیچ» شکل گرفت، تحلیلها این بود که این شرایط زمانی نتیجه بخش خواهد بود که پشت میز مذاکره دیپلماتهایی حضور داشته باشند که در بستر مواضع مشترک، نگاه واقعگرایانه داشته باشند تا بتوانند به یک نتیجه مشترک برسند. اما دیدیم که فضای افراطی شکل گرفت و بیانیهها و سخنرانیها جای واقعیتها را گرفت و درست در روزهایی که میشد برجام را احیا کرد، این توافق به حاشیه رفت و این فرصت از دست رفت.
فلاحت پیشه با بیان اینکه فرصت طلایی احیای برجام پیش از شروع جنگ روسیه و اوکراین بود، گفت: بعد از آن فقط یک فرصت نقرهای باقی مانده بود که طرفین بر اساس همان متن گذشته میتوانستند موارد اختلافی را به حاشیه برانند و توافق حاصل شود؛ اما متاسفانه همین فرصت هم از دست رفت. تیمهای مذاکراتی در وین به جای اشتراکات بر سر اختلافات چانه زنی میکردند. در دنیای امروز که همه کشورها سعی میکنند تا اختلافات خود را حل کنند، خیلی کم پیش میآید دیپلماتهای یک کشور نه تنها گرهای از مشکلات باز نکنند، بلکه چنین گره کوری ایجاد کنند.