آدرس پست الکترونيک [email protected]









چهارشنبه، 1 تیر ماه 1401 = 22-06 2022

چه بر سر دشنه‌ رییس تشریفات هخامنشی آمده+عکس

چندی است تصاویری از تخت جمشید در فضای مجازی دست به دست می‌شود که نشان از سرنوشتِ نامعلوم بخشی از نقش برجسته بارعام شاهی دارد. (تصاویر زیر)

به گزارش ایلنا، دو نقش برجسته‌ی معروف به صحنه‌ی بار عام داریوش، سازنده بنای تخت جمشید، در حدود سال ۵۰۰ پیش از میلاد، در تاریخ ۱۰ فروردین سال ۱۳۱۵ خورشیدی و در جریان کاوش‌های مؤسسه‌ی خاورشناسی دانشگاه شیکاگو به سرپرستی اریک اشمیت از زیر آوار دیوارها و سقفِ خزانه‌ی شاهی بیرون آمده و کشف شد.

هر دو صحنه که مشابه و تصاویر آینه‌ای یکدیگر بودند، یکی به پیشانی نمای شمالی و دیگری به پیشانی نمای خاوری پلکان تالار بزرگ آپادانا تعلق داشتند که بعدها در همان دوره هخامنشیان به دلایلی که به درستی و یقین بر ما روشن نیست، از محل اصلی خود جدا و به یکی از حیاط‌های خزانه تخت جمشید منتقل شدند.در این صحنه‌ها شاه در زیر یک سایه‌بان نشسته بر روی یک تخت مجلل و در حالی که گلی در یک دست و عصای شاهی در دست دیگر دارد، نشان داده شده است. در برابر او دو ظرف پایه‌دار مانند دو عودسوز قرار دارد. در پشت سر نیز شاهزاده و در برابرش رییس تشریفات مراسم دربار در تن‌پوش چرمی مادی به حالت احترام درحالیکه کف دست راست خود را مقابل دهان گرفته و به حالت احترام اندکی خم شده است، دیده می‌شود. کل صحنه نیز از دو طرف با سربازان نیزه‌دار شوشی و ملازمان و اسلحه‌دار شاهی مراقبت می‌شود.

بابک پارسا جم (راهنمای گردشگری) با اشاره به داستان شگفت‌انگیز بار عام شاهی که در گنجینه قرار دارد، گفت: در گذشته، دیوارهای شمالی و خاوری کاخ آپادانا جدا شده و به گنجینه برده شده است. برخی بر این باورند هنگامی که خشایارشا-شاه به دست سرپرست نگهبانان دربار و یک مغ روحانی به نام مهرداد در خوابگاه خود کشته می‌شود و این رخداد را به گردن جانشین او یعنی داریوش می‌اندازند و داریوش را نیز می‌کشند و در نهایت اردشیر یکم هخامنشی جانشین خشایارشا-شاه می‌شود، در همان زمان اردشیر یکم هخامنشی از آنجاکه نقش بارعام شاهی را یادآور رخداد کشته شدن پدر و برادر خود می‌دید، دستور داد این دو نقش را از دو سمت کاخ آپادانا بیرون آورده و به گنجینه ببرند و امروز یکی از آن‌ها در ارگ پارسه و دیگری در موزه‌ی ایران باستان در تهران نگهداری می‌شود.

شاید نمایش آکیناکه که به تازگی از سوی موزه گتی رونمایی شد و حواشی بسیاری را در پی داشت، نظرات را به سمت تخت جمشید و آنچه در دوره هخامنشیان می‌گذشت، بیشتر جلب کرده باشد چنانکه برخی از فعالان میراث‌فرهنگی و باستان‌شناسان به این نتیجه رسیده‌اند که آکیناکه یا دشنه‌ای که در نقش بارعام شاهی بر روی کمر ارتابان سرپرست نگهبانان دربار و همچنین یک تن دیگر که جنگ‌افزار و دشنه دار شاه بوده است، دیده می‌شود، سرگذشت نامعلومی پیدا کرده.

پارسا جم با تاکید بر آنکه در نماها و عکس‌هایی که پانزده تا بیست سال پیش در ایران چاپ شده‌اند نقش بارعام شاهی در تخت جمشید را می‌بینیم که تا اندازه‌ای ویران شده است ولی همچنان نیمی از دسته و بخشی از آکیناکه سرپرست نگهبانان دربار را می‌توان دید اما امروزه این بخش هم سرتاسر و کامل با ضربه و چکش تخریب شده است، گفت: باید دید چه زمانی چنین ویرانی و به دست چه کسانی انجام گرفته است. اگر نگاهی به کتاب والتر هینتس بیاندازیم شاهد آن خواهیم بود که عکس آرشیوی آن که متعلق به سال ۱۳۵۴ است، می‌بینیم که بخش بیشتری از آکیناکه تخت جمشید برپا و سالم است. در کتاب چهره یا رخنمایی پرسپولیس یا سازه پرسپولیس به زبان انگلیسی سال ۱۹۷۶ میلادی، ۱۳۵۴ نیز آکیناکه تخت جمشید برپا و سالم است. (عکس سیاه و سفید پائین)

دشنه‌ بارعام به موزه تحویل داده نشد

عباسعلی بردبار (کلیددار موزه تخت جمشید) نیز درخصوص این مهم که آیا در مدتی که به در این سمت در تخت جمشید فعال بوده، شی‌ء موزه‌ای تخت عنوان آکیناکه بار عام شاهی یا دشنه مد نظر به او تحویل داده شده که در موزه نگهداری شود، گفت: هیچ چیزی که اینگونه باشد به من داده نشد که به موزه ببرم. تازمانی که من در موزه تخت جمشید بودم هیچکس هیچ چیز غیر رسمی را از موزه خارج یا به موزه وارد نکرده است. ضمن آنکه از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۸۳ که در موزه فعال بودم، چنین شئی به من تحویل داده نشد.



ایران پرس نیوز


ایران پرس نیوز




Translate by Google: English | Français | Deutsch | Español
به اشتراک بگذارید: