انتقال اجباری کودکان اوکراینی به روسیه که از دید مدافعین حقوق بشر، جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت و نقض آشکار کنوانسیون‌های بین‌المللی در مورد حقوق کودکان و رفتار با غیرنظامیان در دوره جنگ است، موضوعی‌ست که مقامات اوکراینی از نخستین روزهای تهاجم نظامی گسترده روسیه همواره نسبت به آن اعتراض کرده‌اند.

براساس داده‌های دادستانی کل اوکراین، حدود هشت هزار کودک اوکراینی در روزهای جنگ به روسیه منتقل شده‌اند؛ تنها ۱۲۸ کودک توانسته‌اند که نزد خانواده‌های خود بازگردند.

گزارش تازه‌ای که زیر نظر دانشگاه ییل منتشر شد ابعاد گسترده انتقال اجباری کودکان اوکراینی به اردوگاه‌هایی در روسیه و کریمه الحاقی را تایید می‌کند.

شبکه‌ای متشکل از ۴۳ اردوگاه توسط پژوهشگران شناسایی شده‌اند که دست‌کم شش هزار کودک اوکراینی بین چهار ماه تا ۱۷ سال در آنجا نگهداری می‌شوند و احتمال داده می‌شود که شمار واقعی این کودکان و مکان‌های نگهداری آن‌ها بسیار بیشتر باشد.

برخی از این اردوگاه‌ها هزاران کیلومتر با مرز اوکراین فاصله دارد؛ به عنوان نمونه، فاصله‌ اردوگاهی در حومه ماگادان تا آمریکا، یک سوم فاصله آن تا اوکراین است.

از گزارش دانشگاه ییل برمی‌آید که اکثر اردوگاه‌ها مشغول بازپروری فکری و عقیدتی کودکان هستند و زیر نظر دولت روسیه به عنوان بخشی از برنامه پاک‌سازی و یکپارچه‌سازی اداره می‌شوند.