به گزارش سایت اندیشه قرن، منطقه باستانی شهر یئری از جاذبه‌های دیدنی مشگین‌ شهر در استان اردبیل است و در شمال غربی روستای پیرازمیان در ۳۱ کیلومتری شرق مشگین شهر در کنار رود قره سو قرار دارد. وسعت این منطقه تاریخی ۴۰۰ هکتار است و از سه قسمت دژ نظامی، معبد و قوشا تپه تشکیل شده است. تا به حال حدود ۴۵۰ گور با نقش انسان‌های بی‌دهان در این محل شناسایی شده است.

ابعاد کوچک‌ترین گورها ۳٫۲ متر و بزرگ‌ترین آن‌ها ۸٫۲ متر است. محوطه شهر یئری اولین بار توسط هیئت چارلز برنی شناسایی و بررسی شد. او معتقد بود که عمر بعضی آثار تا هزاره سوم قبل از میلاد هم می‌رسد. چارلز برنی تاریخ اکثریت گورهای این محل را هزاره دوم و اول قبل از میلاد می‌دانست و حتی پیش‌بینی می‌کرد که این تاریخ به هزار سال قبل‌تر، یعنی هزاره سوم قبل از میلاد هم برسد.

بر روی سنگ‌ها و گورهای این منطقه سنگ نگاره‌های متعددی با طرح و ابعاد مختلف حک شده است. کلیه نقوش به وجود آمده بر اثر ضربه زدن‌های منظم و دقیقی است که با سنگ‌های سخت، استخوان حیوانات و فلزات سخت به وجود آمده‌اند. نقش‌هایی از بز کوهی، انسان در حالت‌های مختلف و چندین نقش نامشخص دیگر قابل مشاهده‌اند که تعداد آن‌ها محدود است.

ذکر این نکته ضروری است که در نزدیکی‌های همین محوطه، سنگ قبرهایی با نقش‌هایی یک نواخت از چهره انسان‌هایی که دهان ندارند دیده می‌شود که از زیباترین آثار به‌جا مانده از اعصار کهن این سرزمین پر رمز و راز به شمار می‌روند. جالب است بدانید باستان‌شناسان هنوز هم مشغول تحقیق در خصوص این نقش و نگارهای عجیب انسان‌های بی‌دهان هستند.